Ανάρτηση 136/2013 [μακροσκελής*, διεθνοπολιτική, αραβική, αιγυπτιακή, εξεγερτική, περί των ελίτ και εξ αναδημοσιεύσεως] – Ένα άρθρο από το “Ποντίκι” για τις αντιπαλότητες εντός των αραβικών ελίτ...

{* - Σημείωση: 

Αν δεν έχετε χρόνο για μακροσκελείς αναγνώσεις, διαβάστε για την ώρα μόνο την εισαγωγή μου}...  

********************

Εισαγωγικά [δικά μου]

Άσχημα, πολύ άσχημα τα πράματα στον αραβικό μαχαλλά μας! Πέραν από τον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο στη Συρία και τη συνεχιζόμενη εκρηκτική κι ασταθή κατάσταση στο Ιράκ.  Χαώδης είναι πλέον και η κατάσταση στην Αίγυπτο, καθώς κι αυτή η αραβική  χώρα οδηγείται ολοταχώς σε εμφύλιο πόλεμο. Ασταμάτητες και πολύνεκρες οι συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας [του Στράτου και της Αστυνομίας] και υποστηρικτών του ανατραπέντος/καθαιρεθέντος [από τον Στρατό στις 3 του περασμένου Ιούλη] ισλαμιστή Προέδρου Μόρσι. Μαζικότατες  οι κινητοποιήσεις των ισλαμιστών που οργανώνονται από τους “Αδελφούς Μουσουλμάνους” που απαιτούν την επιστροφή του Μόρσι στην Προεδρία. Κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις υπέρ των δημοκρατικών ελευθεριών έχει διοργανώσει και το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας, μια συμμαχία φιλελεύθερων και αριστερών κομμάτων της Αιγύπτου. Μέσα σε δυο-τρεις μέρες [από την Πέμπτη μέχρι σήμερα Σάββατο] έχουν σκοτωθεί κάπου 900(!!!) άτομα [πραγματική σφαγή!] και 5000(!) έχουν τραυματιστεί από τις βιαίες επιθέσεις των δυνάμεων ασφαλείας κατά των ισλαμιστών διαδηλωτών για  καταστολή των κινητοποιήσεων τους και των “πορειών οργής”. [Οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν οδηγίες να πυροβολούν στο ψαχνό όποιους επιτίθετναι σε κρατικά κτίρια]...

[Προφανώς και οι ισλαμιστές έχουν πλέον εξοπλιστεί κι ανταποδίδουν τα πυρά. Παράλληλα ελλοχεύει και ο κίνδυνος θρησκευτικού πολέμου –μεταξύ Μουσουλμάνων και Χριστιανών Κοπτών - καθώς έχουν σημειωθεί και επιθέσεις εναντίον εκκλησιών ]...

Η ένταση στην περιοχή κλιμακώνεται [η κατάσταση δεν είναι καλή ούτε στην Τυνησία, αλλά ούτε και στη Λιβύη]. Κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος τι κατάληξη θα έχουν οι όποιες εξελίξεις. Προσωπικά έχω την αίσθηση ότι ο πολιτικός χάρτης της ευρύτερης αραβικής περιοχής [κι όχι μόνο] θ’ αλλάξει και θα αναδυθούν νέες κρατικές οντότητες και νέα κρατικά μορφώματα.

Οι Δυτικοί [και οι Αμερικάνοι και οι δυτικο-Ευρωπαίοι] πίστευαν πως μέσα από τη λεγόμενη “Αραβική Άνοιξη” και την ανατροπή των παλιών φιλοδυτικών μεν, πλην διεφθαρμένων κοσμικών καθεστώτων της Αιγύπτου και της Τυνησία, αλλά και της κανταφικής Λιβύη [και ο Καντάφι συνεργαζόταν μαζί τους τα τελευταία χρόνια] επιδίωκαν να εγκαθιδρύσουν νέα υποχείρια σ’ αυτούς κοσμικά [φιλελεύθερα] καθεστώτα. [Το αυτό επιδιώκουν να πράξουν σήμερα και στη “σκληροτράχηλη” Σύρια, ενώ το πείραμα τους στο Ιράκ σαφώς απέτυχε. Οι ισορροπίες εκεί είναι σαφώς ασταθείς και το πιο πιθανόν οι χώρες αυτές να οδηγηθούν σε αποσχίσεις]... 

Εκείνο που προφανώς δεν υπολόγισαν οι Δυτικοί είναι η άνοδος των ισλαμιστών και η κατάκτηση της εξουσίας απ’ αυτούς σε κάποιες χώρες. Αυτό ήταν μια σημαντική οπισθοδρόμηση στην πάλη των λαών αυτών των χωρών για περισσότερες αστικοδημοκρατικές ελευθερίες και ολοκλήρωση της λεγόμενης “Αραβικής Άνοιξης”. Το λεγόμενο πολιτικό Ισλάμ [στην Αίγυπτο μέσω του εκλεγμένου ισλαμιστή Προέδρου Μόρσι] σαφώς απότυχε να (εξ)υπηρετήσει αυτούς τους σκοπούς. Από την άλλη η απουσία δυνατών αριστερών κινημάτων δεν βοήθησε στη πολιτική ριζοσπαστικοποίηση του κόσμου κάτι που θα οδηγούσε και τις χώρες αυτές προς τα αριστερά. Αντίθετα οι αντιπαλότητες που προέκυψαν στην Αίγυπτο μεταξύ της ισλαμικής ελίτ και της φιλοδυτικής φιλελεύθερης/κοσμικής ελίτ [γι’ αυτό συντάχτηκε και με τον Στράτο], οδήγησαν στις σημερινές συγκρούσεις και στη σημερινή πολιτική αστάθεια. Κι ένας Αλλάχ ξέρει τι θα γίνει!

Πιο καλά για τη «μάχη των αραβικών ελίτ» τα έγραψε το ελλαδικό “Ποντίκι” σε άρθρο του στην έκδοση του της 8^ης τ’ Αυγούστου. Το παραθέτω αμέσως πιο κάτω...

Επίσης θα παραθέσω κι ένα απόσπασμα από ένα κείμενο για την Αίγυπτο  από το από το ελλαδικό Blog “Βαθύ Κόκκινο”...

**************************************

“Η μάχη των αραβικών ελίτ”

[εφημερ. “Το Ποντίκι”, τεύχος 1772, 8 Αυγούστου 2013 - http://www.topontiki.gr/article/56898/I-maxi-ton-arabikon-elit]

{Οι επιχρωματώσεις και υπογραμμίσεις είναι δικές μου}...

Η Αραβική Άνοιξη βρίσκεται σε ομηρεία. Αυτό που ξεκίνησε ως ντόμινο λαϊκών εξεγέρσεων που προσδοκούσαν σε ένα καλύτερο αύριο, έχει οδηγήσει σε μια παρατεταμένη «μεταβατική περίοδο», στην οποία κανείς δεν μπορεί να προβλέψει προς τα πού θα γύρει η πλάστιγγα. Κι αυτό διότι η ζυγαριά... έχει καταλειφθεί από δυνάμεις που μαλλιοτραβιούνται για την εξουσία του τόπου, αδιαφορώντας για την πραγματική βούληση των λαών.

Από άκρη σε άκρη της Βόρειας Αφρικής, η πολιτική αστάθεια έχει μετατραπεί σε στάτους κβο, οι συγκρούσεις στους δρόμους σε καθημερινό φαινόμενο. Κι όμως... ο πραγματικός πόλεμος δεν διεξάγεται στον δρόμο και οι πραγματικοί πρωταγωνιστές δεν είναι οι πολίτες.

Κενό εξουσίας

Το κενό εξουσίας που άφησαν πίσω τους οι εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης οδήγησε σε ένα λυσσαλέο μπρα-ντε-φερ 

ανάμεσα στις παραδοσιακές και τις νέες οικονομικές ελίτ. Αυτές μονοπωλούν σήμερα τις εξελίξεις στην περιοχή και εξαιτίας αυτών δεν έχουν καμία τύχη οι όποιες προσδοκίες των πολιτών. Το μήλον της έριδος είναι ένα: τα φράγκα. [Σημ. ΕΜΟΥ του Ιστολόγου: bras de fer (γαλλικό)= κυριολεκτικά είναι σιδερένιος βραχίονας, αλλά στην πράξη είναι το παιχνίδι όπου δυο αντίπαλοι στηρίζουν τους αγκώνες τους πάνω σε ένα τραπέζι, πιάνουν ο καθένας το χέρι του άλλου και προσπαθούν να κατεβάσουν το χέρι του αντιπάλου πάνω στο τραπέζι]...

Από τη μία πλευρά, οι παλιές οικονομικές ελίτ – οι οποίες, παρά τις πολιτικές ανατροπές, συνεχίζουν να ελέγχουν μεγάλο τμήμα της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και της διοικητικής μηχανής – προσπαθούν να επιβιώσουν στο νέο μεταβαλλόμενο σκηνικό και απαιτούν να έχουν ρόλο στο αύριο αντιστεκόμενες στην επέλαση των «άπειρων» αλλά φιλόδοξων αντικαταστατών τους.

Από την άλλη, οι νέες οικονομικές ελίτ – προερχόμενες κυρίως από το πολιτικό Ισλάμ – δίνουν μάχη για να εδραιώσουν τη θέση τους και να κεφαλαιοποιήσουν την πολιτική αλλαγή επικαλούμενες τη νομιμοποίηση που έλαβαν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι μέσα από τις κάλπες.

Αυτά που χωρίζουν τόσο τους «πρώην» άρχοντες όσο και τους ισλαμιστές επίδοξους διαδόχους τους στην Τυνησία, το Μαρόκο, την Αλγερία ή την Αίγυπτο είναι φυσικά πολλά… ωστόσο μπορεί κανείς να διακρίνει ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, ούτως ώστε να τους μοιράσει, χοντρά - χοντρά, σε δύο στρατόπεδα.

Οι λεγόμενες «παραδοσιακές» ελίτ στην Αίγυπτο προέρχονται από τις τάξεις του Στρατού – απόφοιτοι αμερικανικών και βρετανικών πανεπιστημίων – και ελέγχουν πάνω από το 1/4 της οικονομικής δραστηριότητας… Οι «αξιωματικοί - επιχειρηματίες» υπέστησαν τη μεγαλύτερη «ζημιά» από την αδυναμία του ισλαμιστή προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι να επαναφέρει σε τροχιά την οικονομία της χώρας. Εκεί «πόνεσε» ο Στρατός... δεν συγκινήθηκε από τους διαδηλωτές.

Στην Τυνησία, οι παλιές γαλλόφωνες ελίτ σπούδασαν στο Παρίσι και στελεχώνουν, ακόμη και σήμερα, κάθε γωνιά της δημόσιας διοίκησης προβάλλοντας κάθε είδους εμπόδια στους ισλαμιστές του κόμματος Ενχάντα που ανέλαβε την εξουσία μετά τις εκλογές... Στο Μαρόκο, η οικονομική δραστηριότητα ελεγχόταν ανέκαθεν από μια χούφτα οικογένειες που βρίσκονταν κοντά στον βασιλιά... όμως και εκεί τα ανοίγματα που έγιναν από φόβο εξάπλωσης της κοινωνικής αναταραχής έφεραν στο γήπεδο κι άλλους, διψασμένους, παίχτες.

Χρήμα και δύναμη

Την ώρα που οι παραδοσιακές ελίτ ανδρώθηκαν στο Παρίσι, το Λονδίνο και τη Ουάσιγκτον, οι νέες... ελίτ του «πολιτικού Ισλάμ» γαλουχήθηκαν στην Τζέντα, το Αμπού Ντάμπι και την Ντόχα.

Ιδεολογικά, οι πρώτες διατηρούν μια ξεκάθαρη στάση έναντι της ανάγκης «διαχωρισμού» ανάμεσα σε κράτος και «Εκκλησία»... Όμως και οι δεύτερες, από τότε που ήρθαν στα «πράγματα», προσπαθούν να μετριάσουν τον θρησκευτικό τους λόγο… Κι αυτό διότι το βασικό ζητούμενο δεν είναι το «είδος» κοινωνίας που θέλουν να φτιάξουν, ούτε βέβαια και η Δημοκρατία.

***************************

Για την πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο και τα πολιτικά γεγονότα του τελευταίου έτους αντιγράφω κι ένα απόσπασμα από σχετικό κείμενο από το από το ελλαδικό Blog “Βαθύ Κόκκινο”:

{Οι επιχρωματώσεις και υπογραμμίσεις είναι δικές μου}...

Εδώ και αρκετούς μήνες, οι κάλπες επιβεβαίωναν την υποχώρηση των Αδελφών Μουσουλμάνων. Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, τον Μάιο του 2012, ο Μόρσι δεν έλαβε παρά το 25% των ψήφων. Απέσπασε την πλειοψηφία στον δεύτερο γύρο χάρη σε όσους απέρριπταν τον αντίπαλό του, τον στρατηγό Αχμέντ Σαφίκ, δηλωμένο υποψήφιο του παλαιού καθεστώτος. Μια σχετική περίοδος χάριτος ορισμένων μηνών επέτρεψε στον πρόεδρο να απαλλαγεί βελούδινα, τον Αύγουστο του 2012, από το Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων (SCAF), το οποίο ήταν υπεύθυνο για την καταστροφική μετάβαση μετά την πτώση του Χόσνι Μουμπάρακ και για πρακτικές άγριας καταστολής, όπως τον Οκτώβριο του 2011, εναντίον μιας ειρηνικής διαδήλωσης αλληλεγγύης στους Κόπτες χριστιανούς. Σε δεύτερη φάση, ο Αιγύπτιος πρόεδρος και η οργάνωσή του είδαν τη δημοτικότητά τους να καταποντίζεται και τα ποσοστά τους να υποχωρούν στις φοιτητικές εκλογές, αλλά και στα συνδικάτα των δημοσιογράφων και των φαρμακοποιών.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για την αποτυχία αυτή και δεν ανάγονται όλοι σε ευθύνες των Αδελφών Μουσουλμάνων. Κατά βάση, η οργάνωση δεν κατάφερε να προσαρμοστεί στα νέα, πλουραλιστικά πολιτικά δεδομένα, να αποτινάξει την κουλτούρα της παρανομίας, να μετασχηματιστεί σε πολιτικό κόμμα, να δημιουργήσει συμμαχίες. Ίδρυσε, βέβαια, το Κόμμα Ελευθερίας και Δικαιοσύνης, αλλά το κόμμα παρέμεινε πλήρως ελεγχόμενο από την ηγεσία των Αδελφών Μουσουλμάνων. Στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, εξιστορώντας την εμπειρία του από τις διαπραγματεύσεις με το Κόμμα Ελευθερίας και Δικαιοσύνης, μας εκμυστηρεύτηκε πώς, κάθε λίγο και λιγάκι, έπρεπε να διακόπτονται οι διαβουλεύσεις για να μπορούν οι συνομιλητές του να συμβουλευτούν την Αδελφότητα.

Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, έχοντας ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1990 μια διαδικασία εκσυγχρονισμού, η οποία σφραγίστηκε κυρίως από την αποδοχή των εννοιών της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας, βρέθηκαν, μετά την επιτυχία τους στις βουλευτικές εκλογές του 2005, στο στόχαστρο της καταστολής και ξανακλείστηκαν στον εαυτό τους. Στο συνέδριό τους, το 2009, η πιο συντηρητική πτέρυγα, με επικεφαλής τον επιχειρηματία Καϊράτ Αλ-Σάτερ, εδραίωσε τη θέση της και έβαλε στο περιθώριο τα πιο ανοικτά στοιχεία, όπως τον Άμπντελ Μονέιμ Αμπούλ Φουτούχ.

Οπωσδήποτε, δεν ήταν ο θρησκευτικός προσηλυτισμός ούτε η βούλησή τους να εφαρμόσουν τη Σαρία που ενόχλησαν τους Αιγύπτιους. Ο απολογισμός τους στον τομέα αυτόν είναι μάλλον πενιχρός, κάτι που τους προσάπτει, άλλωστε, το ισχυρό σαλαφιστικό κόμμα Αλ-Νουρ. Στην πραγματικότητα, αυτό που εξέπληξε πολλούς ήταν η ανεπάρκεια και η ανικανότητά τους να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, μια συντηρητική οργάνωση, σεβάστηκαν την καθεστηκυία τάξη και δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν τις συμμαχίες που θα επέτρεπαν τον μετασχηματισμό του κρατικού μηχανισμού -του στρατού, της αστυνομίας ή της δικαστικής εξουσίας- ο οποίος παρέμεινε πιστός στο παλαιό καθεστώς.

Απέναντι στο κοινωνικό κίνημα και τα συνδικάτα, η στάση των Αδελφών Μουσουλμάνων θύμισε τα χρόνια του Μουμπάρακ. «Στο Κοινοβούλιο οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι καταψήφισαν νομοσχέδιο για εργασιακά θέματα που θα επέτρεπε το δικαίωμα ίδρυσης ανεξάρτητων σωματείων μέσα από ελεύθερες εκλογές. Πρότειναν να “ρυθμίζονται” οι απεργίες και τάχθηκαν στο πλευρό των εργοδοτών κατά τη διάρκεια των άγριων απεργιών που συνεχίστηκαν μετά την εκδίωξη του Μουμπάρακ. Στις αρχές του καλοκαιριού, η Αίγυπτος μπήκε ξανά στη μαύρη λίστα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για μη συμμόρφωση προς τις συμβάσεις που έχει υπογράψει. (…) Η κυβέρνηση Μόρσι αγνόησε τις δικαστικές αποφάσεις για επανέλεγχο αρκετών περιπτώσεων ιδιωτικοποίησης δημόσιων επιχειρήσεων έναντι πολύ χαμηλού τιμήματος», σημειώνει το αμερικανικό περιοδικό Merip.

Απομονωμένος, ο πρόεδρος Μόρσι παγιδεύτηκε, τον Νοέμβριο του 2012, όταν προχώρησε σε συνταγματική διακήρυξη, με την οποία συγκέντρωνε όλες τις εξουσίες. Μην μπορώντας να την εφαρμόσει, κινητοποίησε τις πολιτοφυλακές του και προσπάθησε να τοποθετήσει δικούς του ανθρώπους, δίνοντας λαβή να τον κατηγορήσουν για «κομματικοποίηση» του κράτους -κατηγορία που, ωστόσο, δεν ευσταθούσε, καθώς οι κρατικοί θεσμοί δεν βρίσκονταν υπό τον έλεγχό του. Θα ήταν, όμως, αφελές να θεωρήσει κανείς ότι η εξέγερση υπήρξε αποτέλεσμα μόνο της απόρριψης αυτής.

Anef_Oriwn

[ανήσυχος για την πολιτική κατάσταση στον μαχαλλά μας]
Σάββατο 17/8/2013