Τρίτη 28 Απριλίου 2009

Ανάρτηση 17/2009 (κυπριακή, ιστορική κι ΑΚΕΛική) - Λίγα (κριτικά) λόγια από τον Αντρέα Φάντη για το ΑΚΕΛ (τρεις σωστές αποφάσεις κι ένα λάθος).

[Τούτη τη φορά το περιεχόμενο της ανάρτησης μου συνίσταται από αποσπάσματα συνέντευξης του Αντρέα Φάντη, ιστορικού στελέχους του ΑΚΕΛ, η οποία (συνέντευξη) δόθηκε στον Παναγιώτη Τσαγγάρη και δημοσιεύτηκε στον “Πολίτη” της περασμένης Κυριακή 26 τ’ Απρίλη. Link: http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=868073&-V=archivearticles.
Ο Αντρέας Φαντής γιορτάζει αυτές τις μέρες τα 90στά γενέθλια του – γεννήθηκε (όπως κι ο πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης) το 1919. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του ΑΚΕΛ (έλαβε μέρος στο Ιδρυτικό Συνέδριο του ΑΚΕΛ το 1941 στην Σκαρίνου), διετέλεσε Γενικός Γραμματέας της ΠΣΕ (της Παγκύπριας Συντεχνιακής Επιτροπής, που υπήρξε πρόδρομος της ΠΕΟ) και για σειρά ετών Βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ (δίπλα στον Εζεκία Παπαϊωάννου) καθώς και Βουλευτής Αμμοχώστου του Κόμματος. Το 1990 αποχώρησε από το ΑΚΕΛ (και εντάχτηκε στο ΑΔΗΣΟΚ) – ήταν τότε που το Κόμμα περνούσε ιδεολογικοπολιτική κρίση (ένεκα των παράπλευρων επιδράσεων από την περεστρόικα στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση) και διάφορα στελέχη και μέλη του Κόμματος είχαν αποχωρήσει, αποβληθεί ή/και διαγράφει.
Ο Αντρέας Φάντης έγραψε (κυρίως μετά την αποχώρηση του από το ΑΚΕΛ) διάφορα βιβλία πάνω στο κυπριακό και την πολιτική του ΑΚΕΛ, γι’ αυτό και οι θέσεις και οι κρίσεις που εκφράζει παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και συμβάλλουν στη συζήτηση ζητημάτων της Ιστορίας της Κύπρου. (Θα παραθέσω κάποια από τα βιβλία του προς στο τέλος της αναρτήσεις μου).
Τούτος είναι και ο λόγος που θα αναρτήσω εδώ αποσπάσματα από τη συνέντευξη του καθώς τα λόγια και οι κρίσεις του άπτονται σημαντικών περιόδων της πρόσφατης κυπριακής ιστορίας και έχουν μια ξεχωριστή σημασία λόγω και της δικής του άμεσης ανάμιξης και εμπλοκής στην πολιτική ζωή του τόπου ΜΑΣ αλλά και των (πολιτικών) επιλογών που ο ίδιος έκανε κάποιες στιγμές].


**********
Αποσπάσματα από τη συνέντευξη του Αντρέα Φάντη στον “Πολίτη”:

Ερ.: Για ποια απόφαση του ΑΚΕΛ νοιώθετε περήφανος;

Tο ΑΚΕΛ έχει πολλές σελίδες με ιστορικές, σωστές αποφάσεις που το κάνουν περήφανο. Να αναφερθώ σε τρεις από αυτές:
Aρχικά η ιστορική απόφαση της 16ης Ιουνίου 1943, με την οποία το ΑΚΕΛ κάλεσε τα μέλη και τους οπαδούς του να ενταχθούν εθελοντικά στις βρετανικές δυνάμεις για να πολεμήσουν ενάντια στον χιτλεροφασιστικό ναζισμό για την απελευθέρωση των λαών και για την εθνική αποκατάσταση του κυπριακού λαού.

Άλλες δύο σημαντικότατες αποφάσεις πάρθηκαν κατά την περίοδο του 55-59, για τον αγώνα της ΕΟΚΑ και για τους μαχητές της ΕΟΚΑ, καθώς και για τις δολοφονίες των στελεχών μας.

Για τον αγώνα της ΕΟΚΑ αποφασίστηκε στο Πολιτικό Γραφείο του ΑΚΕΛ ότι αυτή η τακτική δεν ήταν η ορθή υπό εκείνες τις συνθήκες. Την περίοδο της παρανομίας του κόμματος, το Μάιο του 1957, πάρθηκε και απόφαση για τους μαχητές της ΕΟΚΑ. Μέχρι εκείνη την περίοδο επικρατούσε ένα κλίμα εντός της αριστεράς, όπου οι αριστεροί δεν εκτιμούσαν τους μαχητές της ΕΟΚΑ. Με αυτή την απόφαση, το ΑΚΕΛ έθεσε τέρμα σε αυτό το κλίμα και αναγνώρισε ότι οι μαχητές της ΕΟΚΑ, ανεξαρτήτως ότι ακολουθούσαν λανθασμένη τακτική, είναι άξιοι εκτίμησης και σεβασμού και ότι είναι άνθρωποι που δίνουν τη ζωή τους για ιδανικά. Αυτή η απόφαση ξεκαθάρισε πλήρως τη θέση του ΑΚΕΛ για την ΕΟΚΑ και τους μαχητές της.

Ερ.: Και η τρίτη απόφαση;

Η απόφαση που είναι ακόμη πιο σημαντική, πάρθηκε το Φεβρουάριο του 1958 μετά από δολοφονίες αριστερών. Στις 21 Ιανουαρίου του 1958, δολοφονήθηκαν δύο στελέχη μας. Αυτές οι δολοφονίες δημιούργησαν στα μέλη του κόμματος αγανάκτηση και προβληματισμό για το πώς θα αντιμετωπιστεί η κατάσταση. Μετά από δύο συνεδρίες, αποφασίσαμε ότι οι δολοφονίες θα αντιμετωπιστούν με μαζικό πολιτικό αγώνα. Δηλαδή απεργίες, συλλαλητήρια, διαδηλώσεις και όχι με αντίποινα. Διότι τα αντίποινα θα μας οδηγούσαν σε εμφύλιο, κάτι που θα ωφελούσε τους Άγγλους και βεβαίως άλλο που δεν ήθελε ο ιμπεριαλισμός. Η απόφαση εκείνη έσωσε τον κυπριακό λαό από τον εμφύλιο πόλεμο.

**********
Ερ.: Ποιο πιστεύετε ήταν το μεγαλύτερο λάθος του ΑΚΕΛ;

Προσωπικά θεωρώ ότι ήταν λάθος η απόφαση που πήραμε να απορρίψουμε το 1978 το σχέδιο που υπέβαλαν οι τρεις κυβερνήσεις ΗΠΑ, Βρετανίας και Καναδά, ως βάση λύσης του Κυπριακού. Η τελική μας απόφαση να το απορρίψουμε ήταν λανθασμένη, κατά τη γνώμη μου. Εξακολουθώ να το πιστεύω αυτό. Αρχικά το ΑΚΕΛ τάχθηκε υπέρ του σχεδίου αυτού, ως βάση για συζήτηση, όχι ως λύση, αλλά ως βάση για συζήτηση. Μάλιστα εμείς είχαμε κάνει προσπάθειες και επαφές με παράγοντες του ΔΗΚΟ, από τους οποίους ζητήσαμε να ασκήσουν την επιρροή τους στον Πρόεδρο Κυπριανού να μην απαντήσει απορριπτικά στο σχέδιο αυτό. Μάλιστα βρήκαμε ανταπόκριση.

Ερ.: Γιατί αλλάξατε θέση;

Μετά από μερικές μέρες που δημοσιεύθηκε το σχέδιο, η «Πράβδα» (το όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ) δημοσίευσε αρνητικά σχόλια, ότι επρόκειτο για σχέδιο εμπνευσμένο από το ΝΑΤΟ που εξυπηρετούσε τα συμφέροντά του. Ο τότε πρέσβης της ΕΣΣΔ στην Κύπρο, ο Σεργκέι Αστάβιν, μας προσκάλεσε για γεύμα και μας είπε ότι η Σοβιετική Ένωση είναι εναντίον αυτού του σχεδίου. Από τη στιγμή εκείνη, το ΑΚΕΛ, που ακολουθούσε τη σοβιετική πολιτική, έπρεπε να αλλάξει γνώμη και άλλαξε. Έτσι έγινε η αλλαγή.

**********
Σχόλια κι απόψεις του Ιστολόγου:

1. Σήμερα οι σχέσεις του Αντρέα Φάντη με το ΑΚΕΛ βαίνουν προς εξομάλυνση κι αποκατάσταση. Θέλω να πιστεύω πως τούτο θα αποτελέσει την απαρχή για αποκατάσταση ή/και αναγνώριση της προσφοράς τους στην ανάπτυξη του Αριστερού Κινήματος στην Κύπρο κι άλλων ιστορικών (και μη) στελεχών και μελών του ΑΚΕΛ, που κατά καιρούς αποχώρησαν ή διεγράφησαν (για διάφορους λόγους), από το Κόμμα, αλλά που διατήρησαν την ιδεολογικοπολιτική τους σχέση με την ευρύτερη Αριστερά (Πλ. Σέρβας, Αδ. Αδάμαντος, Αντρ. Ζιαρτίδης κι άλλοι).

2. Αναφορικά με το ζήτημα της απόρριψης του προταθέντος αγγλοαμερικανοκαναδικού σχεδίου λύσης (το 1978 – ήμουν στρατιώτης τότε) κι ανεξάρτητα από την άποψη του Α. Φάντη, θα ήθελα να πω ότι βασικά το Σχέδιο απορρίφτηκε γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνοκυπρίων δεν ήταν έτοιμοι να δεχτούν – τότε – μια λύση που θα οριστικοποιούσε τον - εδαφικό – διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων και θα έβαζε περιορισμούς στην επιστροφή ΟΛΩΝ των προσφύγων στα σπίτια τους.

3. Μερικά από τα βιβλία του Αντρέα Φάντη που παρουσιάζουν μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον είναι και τ’ ακόλουθα:
i. “Η Συμβουλευτική Συνέλευση – Διασκεπτική, η πρώτη χαμένη ευκαιρία μεταπολεμικά”.
ii. “Κυπριακό 1950-1960 – Ο ενταφιασμός (ενός «γλυκύτατου» ονείρου) της Ένωσης”.
iii. “Κυπριακό 1960-1974 – Αναζητώντας την Αλήθεια” (2 τόμοι).

4. Το τελευταίο ένθετο του “Πολίτη”, (το “Χρονικό” της Κυριακής 26 τ’ Απρίλη), έχει τίτλο “Τα Πέτρινα Χρόνια των Τουρκοκυπρίων 1964-1974” και αποτελεί προσωπική μαρτυρία του Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κύπρου, Νιαζί Κιζίλγιουρεκ (με αναφορές από το μικτό χωριό του την Ποταμιά). Αξίζει να το διαβάσετε!


Anef_Oriwn
Τρίτη 28/4/2009

Τρίτη 21 Απριλίου 2009

Ανάρτηση 16/2009 (πασχαλινή, ταξιδιωτική κι αυτοβιογραφική) – Ψηφίδες (κάμποσες) από πασχαλινά ταξίδια στην Ελλάδα ... (Μέρος Βήτα).

[Σ’ αυτό το ββου μέρος της πασχαλινής ταξιδιωτικής μου περιδιάβασης, ας μου επιτραπεί να παραθέσω (χωρίς καθόλου διάθεση αυταρέσκεια, αυτοπροβολής ή/και ξιππαshιάς) κι όσο γίνεται τηλεγραφικότερα (ή/και συνοπτικά, υπό μορφή τίτλων) κάποια από τα βιώματα και τις εμπειρίες μου καθώς και διάφορες εικόνες από τα πασχαλινά (οικογενειακά) ΜΑΣ ταξίδια.

Φυσικά κάποια νέα θέματα κυρίως επετειακά υπάρχουν στο προσκήνιο που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το αντικείμενο μιας νέας ανάρτησης, όπως ας πούμεν, η 42η επέτειος από την πραξικοπηματική ανάληψη της εξουσίας από τους συνταγματάρχες στην Ελλάδα, η επικείμενη Εργατική Πρωτομαγιά ή η λεγόμενη Επανάσταση των Γαρυφάλλων στην Πορτογαλία στις 25 του Απρίλη του 1974, (το στρατιωτικό κίνημα αριστερών αξιωματικών στην Πορτογαλία που οδήγησε στην κατάλυση της δικτατορίας) αλλά επιφυλάσσομαι (δεν έχω ούτε χρόνο). Για την ώρα θ’ αναρτήσω αυτό που έχω υποσχεθεί].


Όπως σημείωσα και στην προηγούμενη ανάρτηση μου στα (οικογενειακά) πασχαλινά ταξίδια μας στην Ελλάδα ζήσαμε πρωτόγνωρες εμπειρίες και γίναμε κοινωνοί των ηθών, εθίμων και πασχαλινών παραδόσεως των μερών που επισκεφτήκαμε.
Η ομορφιά της Άνοιξης, η αργία των ημερών και οι πασχαλινές σχολικές διακοπές (που μας έδιναν την ευκαιρία ως οικογένεια να περνάμε πιο πολλές ώρες μαζί), η προετοιμασία και η αδημονία του ταξιδιού, η προκαταρκτική μελέτη του τόπου επίσκεψης μέσα από ταξιδιωτικά βιβλία και χάρτες, η γνωριμία με νέους κι άγνωστους (μέχρι τότε) τόπους και η εξερεύνηση τους (ενίοτε και με μικρές ή μεγαλύτερες δόσεις περιπέτειας – όταν ας πούμε θα επισκεπτόμασταν κάποιο σπήλαιο ή κανένα κάστρο απόμερο), διάφορα αναπάντεχα περιστατικά, η επαφή με τους ανθρώπους – κατοίκους αυτών των τόπων και η γνωριμία με τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους, δημιουργούσαν μια μαγική κι όμορφη ατμόσφαιρα που έχουν αφήσει ένα γλυκύτατο συναίσθημα στην ψυχή και την καρδιά – που απάλυναν τον εκνευρισμό και τη δυσανασχέτηση από τις συνήθεις καθυστερήσεις στις πτήσεις της ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ – μέχρι και ακυρώσεις πτήσεων μας έτυχαν!

Σ’ αυτό το ταξιδιωτικό χρονικό μου, θα ήθελα να περιγράψω διάφορα στιγμιότυπα, περιστατικά, επεισόδια που μας έτυχαν, εικόνες και παραστάσεις που αποτυπώθηκαν στο μυαλό μας καθώς και συναισθήματα και αντιδράσεις.

Να αναφέρω και να σημειώσω:

- Τη διαδικασία αναζήτησης αυτοκίνητου για ενοικίαση, βολικού για τις μετακινήσεις μας (με όλα εκείνα τα μπαγκάζια που κουβαλούσαμε για 4 άτομα), αλλά και που να μας επιτρέπεται να το μεταφέρουμε σε Ferry-boat για άλλους (κοντινούς) προορισμούς. Συνήθως ψάχναμε αυτοκίνητο όταν φτάναμε στον προορισμό μας (πλην μια – δυο περιπτώσεων που κάναμε προκράτηση από Κύπρο).
- Το οδήγημα ζαβροτέμονου (αριστεροτίμονου) αυτοκίνητου, (κι από τη δεξιά πλευρά του δρόμου), για πρώτη φορά (στη Ρόδο - όπου το νοικιάσαμε για να γνωρίσουμε το νησί).
- Το επιφυλακτικό και συντηρητικό οδήγημα με τη συνοδηγό μου να είναι συνεχώς σε εγρήγορση μήπως κι αφαιρεθώ τζιαι πιάσω (από κεκτημένη συνήθεια) την αριστερή πλευρά του δρόμου αντι της δεξιάς (όπως έτυχε σε κάποιες περιπτώσεις – πιο πολύ την πρώτη φορά που νοικιάσαμε αυτοκίνητο). [Να αναφέρω ότι η συνοδηγός – σύζυγος μου με επανέφερε και στη τάξη όταν ξεχνιόμουν και ρέμβαζα την ομορφιά της Φύσης – μια φορά μάλιστα λίγο έλειψε να το ρίξω και σ’ ένα ποτάμι κάπου στην Μυτιλήνη].
- Το παρά τρίχα “τσίλημα” μου (δηλ. να με βάλουν πουκάτω τ’ αυτοκίνητα) όταν επιχείρησα (ο αφελής) να περάσω από διάβαση πεζών (και πάλι στη Ρόδο).
- Το σταμάτημα μου (καθώς οδηγούσα) σε διάβαση πεζών (τούτη τη φορά στην Κέρκυρα) για να περάσουν οι πεζοί, οπόταν μου έπαιζαν τες πουρούες (μου κορνάρανε) οι άλλοι οδηγοί, μου φωνάζανε και με προσπερνούσαν από τα πλευρά χωρίς να σταματούν οι ίδιοι!
- Την περιπλάνηση μας σε λάθος δρόμους συνήθως λόγω ελλιπούς σηματοδότησης. (Η σηματοδότηση που έχουμε στους κυπριακούς δρόμους είναι σε πολύ ψηλότερο επίπεδο απ’ ότι στην Ελλάδα).
- Το πέρασμα από την Κεφαλλονιά στην Ιθάκη με καραβάκι τύπου “παντόφλα” (είναι flat από κάτω και επιπλέει επιφανειακά με αποτέλεσμα να σούζει με το παραμικρό).
- Το τρίκυκλο (όχημα - φορτηγάκι) φορτωμένο με προμήθειες (όπως φρέσκο παστεριωμένο γάλα) που θα τις μετέφερε από την Κεφαλονιά στην Ιθάκη. Ταξίδευε μαζί μας στην “παντόφλα”, ενώ το συναντήσαμε μετά και σε 1-2 χωριουδάκια να ξεφορτώνει.
- Για τον Οδυσσέα, την Πηνελόπη και για την Ιθάκη τους ακούαμε από τα παιδικά μας χρόνια, αλλά ούτε τον Έναν ούτε και την Άλλη συναντήσαμε εκεί (εκτός από μια προτομή του Οδυσσέα έξω από ένα Μουσείο). Άραγε σε ποιο βαθμό ισχύουν οι στίχοι εκείνου το μελωδικού τραγουδιού του Μιλτιάδη Πασχαλίδη Κι όλους τους ξέμπαρκους θα τρώει το σαράκι κι όσοι ταξίδεψαν ζηλεύουν την Ιθάκη”;
- Την ανακοίνωση με μεγάφωνο (από περιοδεύον αυτοκίνητο) που γνωστοποιούσε την άφιξη του φοροεισπράκτορα σε κάποιο χωριό του Κόλπου Καλλονής στην Μυτιλήνη (και που καλούσε τους χωριανούς να πάνε να πληρώσουν τους φόρους τους).
- Την παρακολούθηση της βάφτισης ενός μικρού παιδιού - βρέφους (ως απρόσκλητοι και τυχαίοι επισκέπτες) στην σπηλαιο-εκκλησία του Αγίου Ιωάννη στην Πάτμο!
- Το φαγητό (με θαλασσινά) σε ταβερνούλα (και με το τραπέζι πάνω στο κύμα), (νομίζω) στην παραλία Λάμπη (έτσι νομίζω ότι λέγεται η περιοχή) στην Πάτμο.
- Τις σπηλιές των χίπις στα Μάταλα στην Κρήτη (και η μυρωδιά ... κατουρημάτων).
- Τις ατέλειωτες ουρές αυτοκίνητων από την επιστροφή στο Βόλο των εκδρομέων της Πρωτομαγιάς από διάφορες περιοχές του Πηλίου. [Εκείνη την μέρα χάσαμε τη ευκαιρία να ταξιδέψουμε με το τραινάκι από τις Μηλιές – μόλις και δεν το προλάβαμε. Όμως δοκιμάσαμε τσίπουρο και μεζεδάκια στην κεντρική πλατεία της Ζαγοράς και φαγητό – όχι σπουδαίο – στην Τσαγκαράδα].
- Το παλιό ξενοδοχείο που μείναμε στην Λευκάδα (για δυο βράδια) με το ξύλινο πάτωμα του να τρίζει. Λεγόταν “SANTA MAYRA” κι εμείς το λέγαμε “Σαν τα μαύρα”!
- Τα ουζάκια και τα τσιπουράκια που παράγγελνα σε διάφορα καφενεδάκια σε χωριά (που σταματούσαμε για να ξεμουδιάσουμε απ’ το καθήσι στ’ αυτοκίνητο) και τα μεζεδάκια που συνήθως (ΜΟΥ) τα τρώγανε η σύζυγος και τα παιδιά (Κέρκυρα, Πήλιο, Ζάκυνθος, Μυτιλήνη).
- Το σκαρφάλωμα μας πάνω από το περιτείχισμα που περιβάλλει το Απολιθωμένο Δάσος (στην Μυτιλήνη), για να μπορέσουμε να μπούμε μέσα για να το δούμε (ήταν Δευτέρα του Πάσχα και ήταν κλειστό). Το Απολιθωμένο Δάσος έχει μέσα πετροποιημένους κορμούς δέντρων.
- Την περιδιάβαση μας στα δρομάκια της γραφικής Μακρινίτσας.
- Την επίσκεψη μας καθ’ οδό για την πόλη της Σκοπέλου (μετά που βγήκαμε από το ferry-boat) στο εκκλησάκι του Άη Γιάννη που είναι χτισμένο πάνω σε βράχο μέσα στη θάλασσα. Το εκκλησάκι αποτελεί ένα από τα γραφικότερα σημεία του νησιού και καταλήγεις εκεί ανεβαίνοντας καμιά εκατοστή λαξευτά σκαλοπάτια.
- Την παρακολούθηση πολιτιστικής εκδήλωσης για τον Παπαδιαμάντη (νομίζω για τα 150 χρόνια από τη γέννηση του – το 2001), στο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου της Σκιάθου που βρίσκεται το Μπούρτζι, ένα κατάφυτο λόφο, πάνω σε μια μικρή χερσόνησο απέναντι από την πόλη της Σκιάθου. Θυμάμαι ότι είχε γίνει και η προβολή ενός ντοκιμαντέρ (μικρής διάρκειας) στο οποίο συμμετείχαν κάποια παιδιά (φοιτητές, νομίζω) τους οποίους είχαμε συναντήσει μια από τις προηγούμενες μέρες στον παλιό και εγκαταλειμμένο οικισμό Κάστρο. Ο οικισμός αυτός ήταν κτισμένος σ’ ένα τεράστιο βράχο με πανοραμική θέα και ήταν το φρούριο μέσα στο οποίο ζούσε άλλοτε η μεσαιωνική πόλη του νησιού. Απέχει μία ώρα από την πόλη με αυτοκίνητο και περνάς μέσα από δάσος (το νησί είναι καταπράσινο με τα δέντρα να φτάνουν μέχρι τη θάλασσα) - ενώ κάποια απόσταση την κάναμε με τα πόδια. Οι απόγονοι των οικογενειών που ζούσαν εκεί κτίζουν στη θέση των παλιών οικογενειακών σπιτιών εκκλησάκια – στα οποία υπήρχαν εντοιχισμένα πολλά πιάτα. Για το Κάστρο ο Παπαδιαμάντης έγραψε το διήγημα του “Ο Χριστός στο Κάστρο”, ενώ νομίζω από εκείνο το βράχο γκρεμοτσακίστηκε και “Η Φόνισσα”, η Φραγκογιαννού.
- Το μικροσκοπικό συμιακό γαριδάκι που δοκιμάσαμε (μετά ούζου) σε μια (ψαρο)ταβερνούλα στο λιμάνι της Σύμης κάπως στα βιαστικά και πριν φύγουμε με το καραβάκι για το (παραλιακό) Μοναστήρι του Πανορμίτη, αφιερωμένο στον Ταξιάρχη Μιχαήλ (στην άλλη πλευρά του νησιού).
- Τα εξαιρετικά παϊδάκια στα κάρβουνα που φάγαμε στον Έμπωνα της Ρόδου (χωριό στην ενδοχώρα).
- Τα ελαιόδεντρα να φτάνουν μέχρι την θάλασσα στις παραλίες της Κέρκυρας (και με τα δίκτυα να είναι ακόμα απλωμένα Απρίλη μήνα κάτω από τις ελιές).
- Το φαγητό από γίδα βραστή που σερβίρεται στην Κρήτη και τις ωραιότατες ψαροταβέρνες στο λιμανάκι του Ρεθύμνου.
- Την επίσκεψη στο Περιβαλλοντικό Κέντρο “Αρκτούρος” στο Νυμφαίο της Φλώρινας (που ειδικεύεται στην προστασία των αρκούδων).
- Το ωραιότατα φωταγωγημένο (τα βράδια) Κάστρο της πόλης του Μολύβου (στην Λέσβο).
- Την Εκκλησία της Παναγίας στην Πέτρα (κοντά στον Μόλυβο στην Μυτιλήνη), που είναι χτισμένη στην κορυφή ενός βράχου και μοιάζει σαν ένα μικρό Μετέωρο, ως επίσης την μοναδική ανάγλυφη εικόνα του Tαξιάρχη Mιχαήλ στην Mονή Ταξιάρχη Mανταμάδου καθώς και την τεραστία Mονή Λειμώνος.
- Την τακτική σε ουζομεζεδοπωλείο (στην πόλη της Μυτιλήνης) να σου σερβίρουν το φαγητό αφού ετοιμάσουν όλη την παραγγελία – κι εμείς περιμέναμε ανυπόμονα και πεινασμένοι σαν λύκοι.
- Η νοστιμότατη αστακομακαρονάδα στην πόλη της Σκοπέλου.
- Οι πιπεράτες σεφταλιές που φάγαμε σε ταβερνούλα στην Αλόννησο (είπαμε να δούμε πως τις φτιάχνουν κι εκεί).
- Το τηγανιτό γριβάδι (ψάρι του γλυκού νερού – νομίζω ότι είναι το δικός μας κυπρίνος) και τα φασόλια γίγαντες (το αγαπημένο του υιού) που δοκιμάσαμε σε ταβέρνα στις Πρέσπες.
- Την κατάβαση μας (για 2-3 χιλιόμετρα) στο Φαράγγι της Σαμαριάς από το Ξυλόσκαλο (στο οροπέδιο Ομαλός – αποκτήσαμε και ιδία αντίληψη για το τι εννοεί ο Ξυλούρης στο τραγούδι του “Θα κατεβώ, θα κατεβώ στον Ομαλό ...”) και ακολούθως η δυσκολότερη και εξουθενωτική ανάβαση.
- Το καυγά των Κρητικών εκεί στην καφετερία στο Οροπέδιο του Ομαλού (στο Ξυλόσκαλο) που ζήσαμε βγαίνοντας κατάκοποι από το Φαράγγι και ψάχνοντας κάτι να φαμε. Ο παλιός διαχειριστής της καφετερίας απειλώντας θεούς και δαίμονες είχε παει να ζητήσει το λόγο από το νέο διαχειριστή καθώς είχε παράπονο που έχασε την προσφορά. Απειλούσε μάλιστα ότι παει να φέρει το ντουφέκι για να λογαριαστούν. Ο νέος διαχειριστής μας παρότρυνε να φύγουμε κι εμείς την κάναμε με μεγάλα πηδήματα!
- Τα "ξαπόλυτα" (ελεύθερα) γίδια σε όρη και παραρά στην Κρήτη και την Κεφαλονιά.
- Τους σλαβόφωνους κατοίκους στα Κορέστεια χωριά της Φλώρινας – και η ασαφής εθνική τους ταυτότητα.
- Τη Λίμνη της Καστοριάς και το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου στη Λίμνη των Πρεσπών.
- Την γνωριμία (για πρώτη φορά) με το μικροσκοπικό εσπεριδοειδή καρπό κουμκουάτ στην Κέρκυρα (και το λικέρ που παράγεται απ’ αυτό).
- Τα κανάτια που έριχναν οι Κερκυραίοι από τα μπαλκόνια στην πόλη της Κέρκυρας το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.
- Την παρέα κάποιων άλλων κυπραίων που συναντήσαμε σε ψαροταβέρνα στο απόμερο Σίγρι της Μυτιλήνης, όπου συζητούσαν (τσακώνονταν) μεταξύ τους γιατί δεν σκέφτηκαν να πανε πιο νωρίς εκεί για να κρατήσουν τραπέζι σε καλή θέση και να διαλέξουν (για πάρτη τους) τα καλύτερα ψάρια.
- Την ομάδα (ξένων) ποδηλατών που συναντήσαμε 4-5 φορές σε διάφορα μέρη στην Μυτιλήνη να παρατηρούν πουλιά!
- Το ατύχημα που είχαμε με το αυτοκίνητο στο Αεροδρόμιο της Μυτιλήνης (πριν αναχωρήσουμε για Χίο), όπου ένας νεαρός ταξιτζιής, έβαλε πισινή και χωρίς να κοιτάζει πίσω του ήρθε σαν βολίδα και έδωσε πάνω μας. Μας κτύπησε στα δεξιά (στην πλευρά του συνοδηγού προκαλώντας και φόβο στη σύζυγο μου). Στην αρχή πήγε να διαμαρτυρηθεί αλλά μετά που του επιτέθηκαν οι συνάδελφοι του παραδέχτηκε το λάθος του.
- Τη “σούμα” (ζιβανία από σύκα) που μας κεράσανε σ’ ένα απόμερο εξωκλήσι, κοντά στο Μοναστήρι της Νέας Μονής στη Χίο. (Εκεί, στην Νέα Μονή, υπάρχει και οστεοφυλάκιο με κόκκαλα και κρανία από τους νεκρούς των σφαγών της εποχής της Ελληνικής Επανάστασης).
- Τη διαμονή μας σε παραδοσιακό – ξενώνα (το “Περιβόλι”) που ήταν κάποτε παλιό αρχοντικό στην περιοχή Κάμπος της Χίου. Ο Κάμπος είναι από τις πιο όμορφες περιοχές του νησιού, που καλύπτεται κυρίως από περιβόλια εσπεριδοειδών και αρχοντικά (με πανύψηλους αυλότοιχους) γενοβέζων και ντόπιων αριστοκρατών. Στην αυλή του ξενώνα υπήρχε και μια παραδοσιακή ταβέρνα (με τ’ όνομα “Μαγγανοπήγαδο”) όπου σέρβιραν μια πλούσια ποικιλία από μικρασιάτικους μεζέδες (με τον ίδιο τρόπο όπως στις κυπριακές ταβέρνες).
- Την επίσκεψη στον παραδοσιακό κι αναπαλαιωμένο (αλλά εγκαταλειμμένο κι ακατοίκητο σήμερα ) οικισμό Ανάβατος στη Χίο (μοιάζει με τη δική μας Φικάρδου). Το χωριό εγκαταλείφθηκε μετά τις φοβερές σφαγές του 1822 (από τους τούρκους).
- Τα μυροβόλα Μαστιχοχώρια (δηλ. τα μεσαιωνικά Καστροχώρια) στα νότια της νήσου Χίου (όπως τα Μεστά – φάγαμε ωραιότατα φαγητά εκεί στην πλατεία του χωριού, το Πυργί με τις γεωμετρικές ζωγραφιές στους τοίχους και τις κλωστές με τα λιαστά ντοματάκια, οι Ολύμποι, η Καλλιμασιά – αγοράσαμε από τον γυναικείο συνεταιρισμό κούκλες με παραδοσιακές στολές). Στα χωριά αυτά τα σπίτια είναι κτισμένα δίπλα - δίπλα χωρίς κενά, αφήνοντας μόνο δύο πύλες-εισόδους στο εσωτερικό του χωριού. Τα δρομάκια είναι στενά και τα περισσότερα είναι καλυμμένα με καμάρες (“βότες”) πάνω στις οποίες είναι κτισμένες κατοικίες.
- Τις πάμπολλες διαφημίσεις για εκδρομές στην Τουρκία και τα καραβάκια (στο λιμάνι της πόλης της Χίου) που μεταφέρανε εκδρομείς στα απέναντι τουρκικά παράλια (σε μια εποχή που στην Κύπρο πάθαμε παράκρουση με το ούτω καλούμενο Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα και τους S300 που τελικά έγιναν S000)!
- Την επίσκεψη στο σπίτι του Νίκου Ξυλούρη στ’ Ανώγεια στην Κρήτη και φαγητό εκεί στην πλατειά του χωριού – κατσικάκι ψημένο στο πλάι της φωτιάς και κοκορέτσι.
- Τις αλλοδαπές νεαρές γυμνόστηθες κολυμβήτριες στην (τροπική) παραλία της Μονής Πρέβελη στην Κρήτη, οι οποίες μη έχοντας μαζί τους μαγιό και θέλοντας όμως να απολαύσουν τη θάλασσα και το ζεστό ανοιξιάτικο ήλιο(ήταν αρχές του Μάη), ξεντύθηκαν εκεί στην παραλία κι έμειναν σχεδόν γυμνές - μόνο με τα στρινγοειδή βρακιά τους. (Εμείς ψιλώσαμε τα ποϊνάρκα των παντελονιών μας και πλατσουρίσαμε στο νερό και τον ποταμό που μοιράζει στα δυο την παράλια). [Να σημειώσω ότι για να φτάσουμε σ’ εκείνη τη μαγευτική παραλία κάναμε και λίγο τους αλπινιστές καθώς χρειάστηκε να πορευτούμε, μέσα από απόκρημνους βράχους, πουπαναθκιό της θάλασσας].
- Το ωραιότατο φαγητό που δοκιμάσαμε (καθ’ οδό για Λευκάδα) σε ταβερνούλα στο έμπα της Πάργας και ακολούθως επίσκεψη στο Κάστρο της πόλης που ήταν κλειστό (όμως μπήκαμε τελικά από ένα άνοιγμα στην περίφραξη).
- Τους πανηγυρισμούς και τα πειράγματα των “Ολυμπιακών” οπαδών (στη Λευκάδα) ένα βράδυ του Απρίλη του 1996 (και την επαύριον το πρωί) σε βάρος των “Παναθηναϊκών”, όταν οι τελευταίοι τες φάγανε σe παιχνίδι για το Champion’s League). Το ματς το παρακολουθήσαμε από τηλεοράσεως σε ταβέρνα (νομίζω “Επτάνησα” ήταν τ’ όνομα της).
- Την ομορφιά του Κόλπου της Αμφιλοχίας που αποτελεί μια μεγάλη μακρόστενη θαλάσσια λωρίδα που διεισδύει μέσα στη στεριά.
- Τα φουσκωτά νερά (μέσα του Απρίλη) κάτω από το ξακουστό γεφύρι της Άρτας και επίσκεψη στο εκεί μικρό εθνογραφικό μουσείο.
- Το κλείδωμα (από άλλους ενοίκους) της πόρτας της κύριας (και μοναδικής) εισόδου στο μικρό συγκρότημα διαμερισμάτων (“Ηλιοτρόπιο” ήταν τ’ όνομα του) όπου μέναμε (λίγο έξω από την πόλη της Μυτιλήνης). Βρήκαμε την πόρτα κλειδωμένη όταν επιστρέψαμε πολύ αργά το βράδυ του Σαββάτου μετά την Αναστάση και το φαγητό σε τοπικό εστιατόριο παρέα μ’ ένα ζευγάρι άλλους κύπριους που γνωρίσαμε στο ταξίδι – δοκιμάσαμε και γαρδούμπα εκείνο το βράδυ). Κλειδί δεν είχαμε και στο τέλος (αφού δεν άκουγε κανείς τα κτυπήματα μας για να μας ανοίξει) σπάσαμε την κλειδαριά της (κλειδωμένης) πόρτας για να μπούμε μέσα!
- Την επίσκεψη μας σε φυτεία (θερμοκήπια) με ορχιδέες στη Σάμο, καθώς και την πορεία μας από μονοπάτι της Φύσης (προς τους Καταρράκτες στο Ποτάμι κοντά στο Καρλόβασι – περιοχή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς) και την (επικίνδυνη) ανάβαση μας από ξύλινα σκαλοπάτια σε μια απόμερη καφετερία μέσα στο δάσος – κάτι γλυκό δοκιμάσαμε εκεί αλλά δεν θυμάμαι τι. [Να μην ξεχάσω να αναφέρω τις ωραιότατες ψαροταβερνούλες στο Πυθαγόρειο – κάπως πιο πέρα από την τουριστική παραλία και το ωραίο φαγητό που γευτήκαμε στην πλατειά του χωριού Βουρλιώτες].
- Η ανάβαση μας (την Κυριακή του Πάσχα) στο Οροπέδιο Λασιθίου (με τα περιβόλια με φρουτόδεντρα και τους ανεμόμυλους), η στάση μας στο Τζερμιάδο (για φαγητό) και η κατάβαση μας μετά, στον Άγιο Νικόλαο.
- Το κοπάδι με τα άγρια άλογα (γύρω στα 10-12 - μικρά και μεγάλα) που συναντήσαμε στις παρυφές του Δάσους του Αίνου (στην Κεφαλονιά), όπου είχαμε χαθεί (εκεί μέσα) περιδιαβάζοντας με τ’ αυτοκίνητο. Συγχωριανός μου (και παιδικός μου φίλος) που κατοικούσε εκεί για 20-25 χρόνια δεν τα είχε συναντήσει ποτέ του.
- Το γύρισμα της ταινίας (και τα εντυπωσιακά σκηνικά που κατασκεύαζαν εκείνες της μέρες για την ταινία) “Το μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι”, στην πόλη Σάμη της Κεφαλονιάς (όπου μείναμε για 4-5 μέρες). Όταν πρωτοείδαμε τα σκηνικά, νομίσαμε ότι ήταν το παλιό μέρος της πόλης.
- Τις “αρέκιες”, τα ζακυνθινά παραδοσιακά τραγούδια που τα τραγουδούν στις ταβέρνες. Τα πρωτακούσαμε (και τ’ απολαύσαμε) σε ταβέρνα στη Ζάκυνθο το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την Ανάσταση (παρέα τότε και με τους ηθοποιούς που παίζανε στην ελληνική κωμική σειρά “Εγκλήματα” με τον Κώστα Κόκλα, ο οποίος κατάγεται απ’ το νησί.
- Τα τσιπουράδικα του Βόλου με τους ωραιότατους μεζέδες. [Εκεί, ένα βράδυ, μελέτησα ενδελεχώς και επισταμένα και τη συνήθεια των ελληνίδων να καπνίζουν μανιωδώς, αριμανείως και χωρίς σταματημό – τη συχνότητα με την οποία κάπνιζαν (το ένα τσιγάρο ακολουθούσε τ’ άλλο), τις συνήθως σπασμωδικές κινήσεις τους, πως κρατούν το τσιγάρο (με τεντωμένα τα δάκτυλα), πως το φέρνουν στο στόμα (στο πλάι των χειλιών τους), πως ρουφάνε και φυσάνε τον καπνό...
- Τη μεγαλοπρέπεια των μοναστηριών στα Μετέωρα (και τη κοσμοσυρροή σε κάποιο απ’ αυτά τα μοναστήρια με πολλούς ρώσσους επισκέπτες – νομίζω στη Μονή του Μεγάλου Μετεώρου). [Κάπου εκεί κοντά που σταματήσαμε για φαγητό δοκίμασα από ένα περιβόλι και μαύρους βαβάτσινους].
- Τους αρχαιολογικούς χώρους της Κνωσού, της Φαιστού και της Γόρτυνας στην Κρήτη. (Στην Γόρτυνα υπάρχει κι ένα παλαιοχριστιανικό εκκλησάκι που υποδηλεί ότι αυτοί οι χώροι αξιοποιούνταν λατρευτικά από τους τότε χριστιανούς).
- Τα συνεχή (για 2 ώρες περίπου) και φο(β)ητσιάρικα (για μας τους άπειρους) πετάγματα του ιπτάμενου δελφινιού κατά την επιστροφή μας από την Κω (για τη Ρόδο) όπου είχαμε παει μονοήμερη εκδρομή. (Να πω ότι η πόλη της Κω, αν και μικρή είναι γεμάτη μονοδρόμους και δυσκολευτήκαμε να βγούμε στην παραλιακή όταν επιστρέφαμε από περιοδεία που κάναμε με αυτοκίνητο που νοικιάσαμε. - Ωραιότατο το ψάρι που φάγαμε στο Μαστιχάρι της Κω).
- Την επίσκεψη μας στην Λίνδο (στη Ρόδο) και στο Κάστρο ψηλά, πάνω από την πόλη. Κι εδώ χαθήκαμε (κατά την επιστροφή) στα στενά δρομάκια. Θυμάμαι που κάθισα (εκεί στην είσοδο της πόλης) στην πετρόκτιστη λεκάνη ενός μεγάλου δέντρου, κοντά σε κάτι γέρους Ροδίτες που μιλούσαν την τοπική τοπολαλιά. Τα (παλιά) ροδίτικα δεν διαφέρουν και πολύ από τα κυπριακά. (Θυμάμαι που τα μιλούσε και μια Ροδίτισσα συμφοιτήτρια μας, η Κλαίρη). Μια χαρακτηριστική κουβέντα που θυμάμαι απ’ εκείνους τους ηλικιωμένους Ροδίτες (που μιλούσαν για τα χάλια κάποιου δρόμου) είναι: “Τζιαι τ’ αυτοκίνητα εφακκούσαν που κάτω τον shειμώναν”! (Μετά μερικές μέρες όταν ταξιδέψαμε στην Κω, μας ρωτούσαν, ακούοντας μας να μιλάμε, αν είμαστε από τον Αρχάγγελο της Ρόδου. Ήταν από τις μοναδικές περιπτώσεις που ελλαδίτες αδελφοί δεν κατάλαβαν την κυπριακή μας καταγωγή αμέσως με τις πρώτες λέξεις που αρθρώναμε).
- Τη επιβίβαση και αποβίβαση με αυτοκίνητο σε ferry-boat και η δυσκολία να παρκάρουμε με την πισινή στον ελάχιστο χώρο που ήταν στη διάθεση μας.
- Τη αγωνία μας αν θα προλαβαίναμε το ferry-boat από την Κυλλήνη της Πελοποννήσου για τον Πόρο της Κεφαλονιάς (προερχόμενοι από Ζάκυνθο με άλλο ferry). Στο τσακ μπήκαμε στο πλοίο!
- Το δρόμο με τις συκαμιές από τη Ερεσό προς την (παραθαλάσσια) και γνωστή για το λεσβιακό τουρισμό της (όπως λαλούν) Σκάλα Ερεσού. Εμείς πάντως τίποτα δεν προσέξαμε, εκτός από τους κατόχους των τουριστικών υποστατικών να κάνουν συντηρήσεις, διορθώσεις και πογιατίσματα εν όψει της νέας τουριστικής περιόδου.


Άτε τζιαι κανεί για τωρά, τζι' εζάλισα Σας!

Anef_Oriwn
Τρίτη 21/4/2009


23/4/2009 - Συμπληρωματικό υστερόγραφο:

[Μετά που έριξα και μερικές ματιές για να φρεσκάρω κάποια πράγματα – έχουμε μπει και στα χρόνια κι αρχίσαμε να ξεχνάμε – και μου ήρθαν κι άλλες εικόνες στον νουν.
Θα αναφέρω μόνο μερικές – Τα υπόλοιπα σε κάποιo άλλο ταξιδιωτικό post]:


· Λοξοδρόμηση για την Χαλκίδα (με την κρεμαστή γέφυρα στην είσοδο της πόλης) για ψαράκι (στην παραλιακή της πόλης) καθ’ οδό για Βόλο και επίσκεψη σε Έκθεση Ζωγραφικής (με θρησκευτικούς πίνακες). [Ήταν τζιαι ψατζιή τζιείνην την ημεραν!]
· Τα παραδοσιακά (ιταλογενή) φαγητά της Κέρκυρας “παστιτσάδα” και “σοφρίτο”. [Η λέξη “σοφρίτο” είναι ιταλική και σημαίνει σιγανό τηγάνισμα].
· Το νησί Λευκάδα ενώνεται με την ηπειρωτική Ελλάδα με δρόμο. Αυτός ο δρόμος όπως και η πόλη της Λευκάδας βρίσκονται κοντά σ’ ένα τεχνητό κανάλι κι ένα κάστρο. Κάστρο υπάρχει και στην απέναντι πλευρά (στην ηπειρωτική Ελλάδα) στην έξοδο από την Λευκάδα – αλλά όπως διαπιστώσαμε τούτο χρησιμοποιούνταν ως μάντρα για αιγοπρόβατα!
· Ο παραλίμνιος προϊστορικός οικισμός στο Δισπηλιό έξω από την Καστοριά.
· Η παραλία Λαγανάς στην Ζάκυνθο όπου όμως δεν είδαμε τις χελώνες καρέτα – καρέτα.
· Οι σπηλιές της Κεφαλονιάς, Μελισσάνη (στην ουσία είναι λιμνοσπήλαιο ανοικτό από πάνω (βλέπεις τον ουρανό), το οποίο μπορείς να περιδιαβάσεις με βάρκα) και Δρογκαράτη (με μια μεγάλη αίθουσα με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, όπου νομίζω ότι γίνονται και συναυλίες)
· Οι (θαλασσινές) Γαλάζιες Σπηλιές (που οφείλουν τ’ όνομα τους στις ιδιαίτερες αντανακλάσεις που παίρνει το νερό στο εσωτερικό τους) στη βόρεια Ζάκυνθο (στο ακρωτήριο Σκινάρι). Πήγαμε εκεί με ταχύπλοο (το πήραμε νομίζω από τις Αλυκές) καθώς και πιο πέρα στην εξαιρετική παραλία “Ναυάγιο” (που οφείλει τ’ όνομα της σ’ ένα ναυαγισμένο εκεί πλοιάριο). Πρόσβαση σ’ αυτό βασικά υπάρχει από τη θάλασσα.
· Εικόνες από την Κεφαλονιά - περπάτημα στην εξαιρετική παραλία Μύρτος (με ψιλό χαλίκι), φαγητό στην πλατεία της Άσου στην ομώνυμη χερσόνησο, παγωτό στο παραδοσιακό οικισμό Φισκάρδο, καφές στην πλατεία Ληξουρίου, επίσκεψη στις καταβόθρες του Αργοστολίου. [Οι καταβόθρες είναι υπόγεια τούνελ, μέσα στα οποία εισχωρούν τα θαλασσινά νερά].
· Στην Ζάκυνθο επισκεφτήκαμε και κάποιο μοναστήρι σε απόμερο μέρος – δεν θυμάμαι αν ήταν η Μονή Αναφωνήτριας ή ο Άγιος Γεώργιος των Κρημνών (όπως λέγεται) - όπου είχαμε και μια συζήτηση μ’ ένα Ελλαδίτη αδελφό για το κυπριακό. (Τα ‘χε με την κυπριακή Αριστερά).

Anef_Oriwn
Πέμπτη 23/4/2009

Παρασκευή 17 Απριλίου 2009

Ανάρτηση 15/2009 (πασχαλινή, ταξιδιωτική κι αυτοβιογραφική) –“Πάσχα των Ελλήνων*, Πάσχα ...” (Μέρος Πρώτον).

[*Στίχος από ένα παλιό γνωστό άσμα του Γιώργου Νταλάρα ... Όμως να μην ξεχνάμε ότι υπάρχει και το Πάσχα των εβραίων αλλά και των καθολικών και λοιπών χριστιανών]

[Αρχικός στόχος και σκοπός μου ήταν να γράψω, αφού θα διερευνούσα λίγο ακόμα το θέμα - για να μην βασιστώ μόνο στις μέχρι τώρα γνώσεις μου - και μ’ αφορμή τις επικείμενες γιορτές του Πάσχα, ένα κείμενο ιστορικο-θρησκευτικό για το Πάσχα. Δηλ. τι σήμαινε αυτό για τους εβραίους, πως καθιερώθηκε μετά και για τους χριστιανούς και γιατί έχει τόση σημασία για τους ελληνορθόδοξους. Πως μας προέκυψαν τα κόκκινα αυγά και οι φλαούνες (στον “Πολίτη” της περασμένης Τετάρτης υπήρχε ένα κείμενο που έλεγε ότι οι φλαούνες κατάγονται από ένα αρχαιοελληνικό έδεσμα – κι εδώ εντοπίσαμε ελληνικές καταβολές), πως καθιερώθηκαν οι επιτάφιοι και τα διάφορα έθιμα της Ανάστασης (όπως ας πούμεν, οι περιβόητες αλλά εκφυλισμένες πλέον “λαμπρατζιές”, τα παιχνίδια της Λαμπρής ή το Φιλί της Αγάπης). Σίγουρα πολλά απ’ αυτά θα έχουν σχέση με παλαιότερες θρησκευτικές δοξασίες αλλά και με την ανάσταση της Ανοιξιάτικης Φύσης.
(Παρεμπιπτόντως όσοι μένουν σπίτι τους αυτές τις όμορφες ανοιξιάτικες μέρες “εγκληματούν”. Η Φύση είναι εξαιρετική τώρα τον Απρίλη με τα χωράφια τζιαι τους κάμπους κατάφυτα από κίτρινους λαζάρους και λαψάνες, κόκκινες παπαρούνες, ή μενεξεδένια κιριξιηκsi – πασχαλιές)!

Για να ετοιμαστεί όμως ένα τέτοιο κείμενο (για το Πάσχα) απαιτείτο και λίγο περισσότερη δουλειά και κατ’ επέκταση και χρόνος. Γι’ αυτό κι εγώ το παράπεμψα (τελικά) στις ελληνικές καλένδες (ας πούμε για του χρόνου). Αλλά είπα να γράψω κάτι άλλο (σχετικό μεν με το Πάσχα) αλλά παρμένο από τις πασχαλινές (από άποψη και εποχής και γιορτής) ταξιδιωτικές εμπειρίες μου από τον ελλαδίτικο χώρο.

(**Επειδή το κείμενο μου γι’ αυτό το post, μου βγήκε τελικά τεράστιο - κοντά 3600 λέξεις και βάλε !!! - είπα να το αναρτήσω σε δύο δόσεις – μέρη).

Πάντως (και για να μην σας απογοητεύσω τελείως) θα αναφέρω ότι στο blog του Phivoυ Nicolaide υπάρχει ένα αρκετά ενδιαφέρον (θρησκειολογικού περιεχομένου) κείμενο για το πως καθορίζεται η ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα (για τους χριστιανούς) – γραμμένο από τον Αλέξανδρο-Μιχαήλ Χατζηλύρα, (τον οποίο και δεν γνωρίζω). Link: http://phivosnicolaides.blogspot.com/2009/04/blog-post_14.html ].


**********
Να σημειώσω (με κάποια διάθεση νοσταλγίας) ότι τέτοιες μέρες έρχονται στο νου μου όμορφες κι ευχάριστες αναμνήσεις (κι αναπολήσεις) από τα πασχαλινά οικογενειακά ταξίδια που κάναμε (σχεδόν καθεχρονικά) στον ελλαδικό χώρο (κάθε φορά και σε διαφορετικό προορισμό - κυρίως σε νησιά), κάπου από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και εντεύθεν. Ήταν (τότε) και τα παιδιά μικρά και μας ακολουθούσαν κι εμείς πιο νέοι και ξένοιαστοι (με λιγότερες έννοιες και υποχρεώσεις) αλλά ήταν και οι αγελάδες πιο παχιές!!!

Σε τούτα τα ταξίδια ζήσαμε πρωτόγνωρες εμπειρίες και γίναμε κοινωνοί των ηθών, εθίμων και πασχαλινών παραδόσεων των μερών που επισκεφτήκαμε. (Παραδόσεις που επηρεάστηκαν κι αυτές από άλλους προγενέστερους πολιτισμούς και λατρευτικές τελετουργίες και δοξασίες).

Η ομορφιά της Άνοιξης, η αργία των ημερών και οι πασχαλινές σχολικές διακοπές (που μας έδιναν την ευκαιρία ως οικογένεια να είμαστε πιο πολλές ώρες μαζί), η προετοιμασία και η αδημονία του ταξιδιού, η γνωριμία με νέους κι άγνωστους (μέχρι τότε) τόπους και η εξερεύνηση τους (ενίοτε και με μικρές ή μεγαλύτερες δόσεις περιπέτειας – όταν ας πούμε θα επισκεπτόμασταν κάποιο σπήλαιο ή κανένα κάστρο απόμερο), διάφορα αναπάντεχα περιστατικά, η επαφή με τους ανθρώπους σ’ αυτούς τους τόπους και η γνωριμία με τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους, δημιουργούσαν μια μαγική κι όμορφη ατμόσφαιρα που έχουν αφήσει ένα γλυκύτατο συναίσθημα στην ψυχή και την καρδιά – που απάλυναν τον εκνευρισμό και τη δυσανασχέτηση από τις συνήθεις καθυστερήσεις στις πτήσεις της ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ – μέχρι και ακυρώσεις πτήσεων μας έτυχαν!

[Πριν κάποιες μέρες μπαίνοντας σε κάποιο ελληνικό blog, έπεσα πάνω σ’ ένα αφιέρωμα για την μικρή πόλη Αγίασο της Μυτιλήνης – link:
http://gkriniaris.blogspot.com/2009/04/blog-post.html.
Την πόλη αυτή την επισκεφτήκαμε το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου του 1998 (αν δεν με γελά η μνήμη μου). Η Αγίασος είναι ένας διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός (όπως και η ετέρα πολίχνη της Μυτιλήνης – η Μόλυβος ή Μήθυμνα κατά το αρχαιότερο – θα αναφερθώ σ’ αυτήν τόσο πιο κάτω όσο και στο ββου μέρος του κειμένου μου), με στενά δρομάκια και αναπαλαιωμένα οικοδομήματα.
Να αναφέρω ότι οι παλαιότεροι (στην ηλικία) Αγιασίτες μιλάνε μια δικιά τους τοπική διάλεκτο. Θυμάμαι μάλιστα ότι είχαμε μπει (για λίγο) στην (παλιά) Εκκλησιά (της Παναγίας) στην πλατειά του χωριού και κάθησα σ’ ένα σκάμνο κοντά σε κάποιες γριούλες, παραδοσιακά ντυμένες, προσπαθώντας ν’ ακούσω τζιαι να καταλάβω τι λέγανε, αλλά ΔΕΝ έπιανα ΤΙΠΟΤΑ, ούτε λέξη, ΔΕΝ καταλάβαινα γρι!!!.
Μια άλλη εικόνα που αποτυπώθηκε στο μυαλό από την Αγίασο, ήταν ένας κάτοικος του χωριού να τριγυρνά εκεί στην πλατεία και γύρω από την εκκλησιά και να πωλεί ή να διανέμει τον “Ριζοσπάστη”, Μεγάλο Σάββατο ημέρα, όταν οι άλλοι πουλούσαν λαμπάδες]!

**********
Πριν προχωρήσω σε πιο λεπτομερείς αφηγήσεις και καταγραφές θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ελλάδα ήταν για μας (και για χρόνια πολλά) ένας άγνωστος προορισμός. Σπουδάζαμε σ’ άλλη χώρα και ήταν φυσικό να ταξιδεύουμε σ’ αυτήν (για τις σπουδές μας). Και δεν είχαμε και δυνατότητα (πρώτα και κύρια την οικονομική) για διακοπές στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και περίεργα κι όμορφα νοιώσαμε όταν μας δόθηκε η ευκαιρία και η δυνατότητα να πρωτο-ταξιδέψουμε εκεί. Κι αυτά τα συναισθήματα πάντοτε μας διακατείχαν (και ιδίως τη σύζυγο μου) όταν θα ταξιδεύαμε Πάσχα για κάποιο νέο ελληνικό προορισμό. [Το πρώτο μας ταξίδι στην Ελλάδα το κάναμε μόλις το 1995 στη Ρόδο, μέσω του τότε Ανατολικού(;) Αεροδρομίου της Αθήνας - ή του Ελληνικού, όπως ονομαζόταν].

[Κάνοντας μια παρένθεση να πω ότι παραδοσιακά το Πάσχα το περνούσαμε – μετά φαγητού και ποτού – και το περνάμε ακόμα (όσοι καταφέρουμε και μαζευτούμε), στο πατρικό μου σπίτι στο χωριό (όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα). Σφάζαμε (το Σαββάτο το πρωί) τα αρνιά που μας παραχωρούσε απλόχερα ο Τζιύρης ΜΑΣ, από το κοπάδι του (ελαφρύ να ‘ναι το χώμα που ΤΟΝ σκεπάζει)! Το ένα αρνί το ψήναμε στη σύναξη που κάναμε την ημέρα του Πασκάτου στην αυλή κάτω από τη συκαμιά!
Επίσης να πω (μια κι ανάφερα το πατρικό μου σπίτι), ότι θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια την Μητέρα μου να κάνει άνω κάτω το σπίτι την Αγία Βδομάδα, - για να καθαρίσει και να μπογιατίσει, βγάζαμε έξω στην αυλή, κρεβάτια, στρωσίδια έπιπλα ...].

**********
Δεν θα παραλείψω να κάνω αναφορά και στην πυκνή και πολύβουη κίνηση στους εμπορικούς δρόμους της Αθήνας (την Αγία Εβδομάδα), όταν τύχαινε και διανυκτερεύαμε για κανένα βράδυ εκεί (στο κλεινόν άστυ), καθ’ οδό προς κάποιο νησιώτικο (συνήθως) προορισμό ή στην απόλυτη “νέκρα” (ησυχία και σιωπή) της πόλης, αν το ταξίδι (και η διανυκτέρευση στην Αθήνα) γίνονταν αμέσως μετά το Πάσχα (ας πούμε Κυριακή βράδυ ή Δευτέρα).

Μια χρόνια, Δευτέρα του Πάσχα θα κατέφτανε στη χώρα για επίσκεψη εκείνη η ανέραστη (η Υπουργός των Εξωτερικών των ΗΠΑ), η Κοντή (η) Λίζα - εδκιάλεξε τζιαι τζιείνη την ημέραν – και το κέντρο της Αθήνας ήταν κλειστό κι ο ταξιτζιής που μας μετέφερε από το Αεροδρόμιο έψαχνε (ο έρμος) τρόπους και δρόμους για να μας πλησιάσει όσο το δυνατό κοντύτερα στο ξενοδοχείο για να μην χρειάζεται να φορτωθούμε τις βαλίτσες).

Να σημειώσω όμως ότι τη πρώτη (μικρή) μας βόλτα στο κέντρο της (αχανούς και χαώδους) Αθήνας (στην ΟΜΟΝΟΙΑ) την κάναμε μόλις το 1997 (Μεγάλο Σάββατο πρωί προς το μεσημέρι). Έχοντας χρόνο στη διάθεση μας μέχρι να έρθει η ώρα για τη (εσωτερική) πτήση μας για το Ηράκλειο (καθώς η Κρήτη ήταν ο τελικός προορισμός μας), πήραμε το λεωφορείο της γραμμής από το Αεροδρόμιο (μετά της θυγατέρας) [η σύζυγος κι ο υιός έμειναν στο αεροδρόμιο] και κατεβήκαμε κάτω για μια πρώτη γνωριμία. Φυσικά από τότε ξαναπήγαμε στην Αθήνα (και κάποιες φορές μείναμε και μερικές μέρες), αλλά από άποψης εξοικείωσης με το χώρο (και γνώσης και προσανατολισμού) πλην του Κέντρου (Σύνταγμα, Ερμού, Πλάκα, Ψυρρή, Μοναστηράκι, Πανεπιστημίου, Σόλωνος με τα βιβλιοπωλεία, Ομόνοια) δεν έχω συγκρατήσει και πολλά πράγματα για να μπορώ να πω ότι ξέρω την πόλη.

Πριν 1-2 χρόνια όταν θα ταξιδεύαμε οδικώς (με αυτοκίνητο ενοικιάσεως) από Αθήνα για Μαγνησία (Βόλο και Πήλιο), πήραμε αυτοκίνητο από το Αεροδρόμιο (“Ελ. Βενιζέλος”) εξοπλισμένο και με σύστημα πλοήγησης GPS. Πολύ χρήσιμο για να καταφέρουμε να μπούμε στην Αθήνα - ήταν και βράδυ (περιττό να πω ότι μέχρι να το συνηθίσουμε και να εξοικειωθούμε με τη λειτουργία του χαθήκαμε μερικές φορές. Να πω μάλιστα ότι στο τέλος αντι να βγούμε (σε ξενοδοχείο) στην οδό Μητροπόλεως, όπου θα διανυκτερεύαμε, οδηγηθήκαμε έξω από μια εκκλησία! Την επομένη το πρωί όμως βγήκαμε εύκολα από τη Αθήνα (δεν είχε και κίνηση), για να επιστρέψουμε μετά μερικές μέρες (όχι και πολύ δύσκολα).

Παρά πολλές οι εικόνες (απ’ εκείνα τα ταξίδια) που έχουν αποτυπωθεί βαθιά στη μνήμη μου και μου προκαλούν ποικίλα συναισθήματα και σκέψεις όταν τις ανασύρω (από καιρού εις καιρό) από τα κιτάπια του μυαλού μου ανεξαρτήτως αφορμής.


Σ’ αυτό το πρώτο μέρος, πέραν των πιο πάνω μακροσκελών εισαγωγικών προλόγων (για το πως ξεκινήσαμε και καθιερώσαμε τα πασχαλινά ταξίδια στη Ελλάδα) θα αναφερθώ (σε συντομία) σε μερικές καθαρά πασχαλινές εικόνες και φάσεις, κυρίως θρησκευτικο-τελετουργικού περιεχομένου. (Τούτο καθόλου δεν σημαίνει ότι άλλες, άξιες θέασης εικόνες – περιβαλλοντικές, ανθρώπινες, αρχαιολογικές, γαστρονομικές - ήταν ήσσονος σημασίας. Αλλά γι’ αυτές θα μιλήσουμε, όπως έχουμε ήδη πει στο βήτα μέρος):

Εικόνες αγιοβδομαδιάτικες και πασχαλινές:

- Η λιτανεία του Επιταφίου (σε στυλ πομπής) στους δρόμους της πόλης της Ζακύνθου το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής με τη φιλαρμονική να παίζει πένθιμα (παρόντος και του οικείου Μητροπολίτη).
- Οι φιλαρμονικές να παίζουν χαρμόσυνα (τώρα) στα καντούνια της πόλης της Κέρκυρας και τα κανάτια να τα πετάνε (και να πέφτουν στο δρόμο) το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.
- Ο παπάς στην εκκλησία σ’ ένα χωριουδάκι στην Κέρκυρα (στην Άνω Κορακιάνα – αν δεν λανθάνομε) να καλεί (μέσα στα πλαίσια του τελετουργικού για την Ανάσταση το βράδυ του Σαββάτου – και μετά το αναστάσιμο άγγελμα), όταν όλοι είχαν βγει έξω στο προαύλιο της Εκκλησίας και οι πόρτες είχαν κλείσει, τον άγγελο να ανοίξει τις πόρτες για να εισέλθει ο “αναστηθείς” Χριστός!
- Η ιστορία με τον άλλο τον παπά στη Μυτιλήνη, το βράδυ του Σαββάτου σ’ ένα χωριουδάκι (έξω από την πρωτεύουσα του νησιού) όπου πήγαμε για τον Καλόν Λό(γ)ο! Αφού ο παπάς είπε το Ευαγγέλιο (και τελείωσε με διάφορα αλλά τελετουργικά) στο προαύλιο της εκκλησίας, ρώτησε αστειευόμενος και επί σκοπού (ως φάνηκε από την εξέλιξη): “Έτσι ήσυχα θα την περάσουμε απόψε ρε παιδιά;” Και τι ήθελε να το πει. Πόλεμος ξεκίνησε, με καταιγισμό πυρών και εκρήξεων, που προκάλεσαν πραγματικό πανδαιμόνιο. Όλος ο κόσμος, μικροί και μεγάλοι, όπως είχαν σχηματίσει ένα κύκλο στο προαύλιο, πετούσαν (για αρκετή ώρα) κροτίδες στο κέντρο του κύκλου λες και γινόταν μάχη. Εμείς είχαμε ταμπουρωθεί στην πίσω πόρτα της εκκλησίας μέχρι να τελειώσουν οι αψιμαχίες (ο μικρός έκλαιγε), καθώς δεν μπορούσαμε να διασχίσουμε το πολεμικό πεδίο για να φύγουμε!
- Η πασχαλινή γιορτή του Δήμου Μήθυμνας (Μολίβου) το βράδυ της Κυριακής του Πάσχα. Εκεί έχουν ως έθιμο, το κάψιμο του Iούδα. Kαίγεται πάνω σε ένα στύλο το “ομοίωμα'” του Iούδα και στην συνέχεια ακολουθεί γιορτή με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια και με προσφορά κόκκινων αυγών και τσουρεκιών.
- Ο παπάς να σέρνει το χορό (να είναι επικεφαλής του χορευτικού που αποτελείτο ΜΟΝΟ από κορίτσια) στο πανηγύρι στην πόλη της Σκιάθου (τη Δευτέρα του Πάσχα), όπου προσφέρονταν και σουβλάκια κι άλλα κερασματα.
- Η Γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής το μεσημέρι της Παρασκευή μετά τη Λαμπρή στο γραφικό παραδοσιακό χωριουδάκι Μανολάτες στη Σάμο (λειτουργία στη εκκλησία και κεράσματα μετά στα καφενεδάκια). [Πανέμορφα τα παραδοσιακά χωριά Μανολάτες και Βουρλιώτες – μέσα σε καταπράσινο φυσικό περιβάλλον].
- Η λιτάνευση των εικόνων στην πλατεία του μεσαιωνικού καστροχωριού Μεστά (στην Χίο) την Κυριακή του Θωμά. (Θα επεξηγήσω στο δεύτερο μέρος τι είναι τα καστροχώρια)

Όλ’ αυτά, μαζί κι αρκετά άλλα (όπως η ανοιξιάτικη εποχή, οι οικογενειακές συνάξεις και τα πανηγύρια), με κάνουν, (αν και δεν θρησκεύω) να νοσταλγώ, να επιθυμώ και να προτιμώ αυτές τις γιορτές (το Πάσχα το Ελληνικό) σε σχέση με τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.

**********
Φυσικά υπάρχει και μια προ-πασχαλινή (αγιο-βδομαδιάτικη) καταθλιπτική περίοδος που έχει να κάνει με το θρησκευτικό περιεχόμενο της γιορτής του ελληνορθόδοξου Πασκάτου (κυρίως με τις δοξασίες και μυθοπλασίες της Εβδομάδας των “Αγίων” και “Θείων” Παθών), με τις νηστείες (“αν δεν νηστέψεις”, σου λενε, “… πως θα καταλάβεις Πάσκαν” - εγώ πάντως τα καταφέρνω και χωρίς νηστεία), με τη μετάδοση λειτουργιών από ραδιοφώνου και τηλεοράσεως, με μετάδοση κλασσικής μουσικής και εκκλησιαστικών ύμνων τζιαι ψαλμουδκιών από τα κρατικά ράδια (λες κι έχουμε πανεθνικό πένθος), με την επίμονη προβολή (για εκατοστή η διακοσιοστή φορά) κάποιων θρησκευτικών ταινιών (κλασικών και μη) από τα κανάλια, για τη ζωή του Χριστού και των δώδεκα Αποστόλων και παει λέγοντας, ή και με το σπίτι να γίνεται άνω κάτω για να καθαριστεί (και να ασπρογιαστούν τζιαι τα σιμιντίρκα).

Ας μην τα θέλουμε όμως όλα δικά μας (μόνο καμιά φλαούναν βραστή το Σάββατο το μεσημέρι).

**********
[Το δεύτερο (ββου) μέρος του παρόντος πασχαλινού και ταξιδιωτικού κειμένου ταξιδιωτικού θα αναρτηθεί μετά το Πάσχα και ίσως περιλαμβάνει και φωτογραφίες - θα προσπαθήσω να βρω μερικές].


Ευχές για Χρόνια Πολλά σ’ ΟΛΟΥΣ!
Καλά να περάσετε και να γιορτάσετε όπως νομίζει ο καθένας καλύτερα και προ πάντων χωρίς παρατράγουδα!

Anef_Oriwn
Παρασκευή 17/4/2009

Σάββατο 11 Απριλίου 2009

Ανάρτηση 14/2009 (ιστορική, κυπριακή, αντιφασιστική κι αγωνιστική) – Καβάζογλου & Μισιαούλης - Φόρος τιμής σ' αυτούς που έπεσαν για μια κοινή πατρίδα.

[Σήμερα 11 του Απρίλη κλείνουν 44 χρόνια από την άνανδρη και εν ψυχρώ δολοφονία (το 1965) των Καβάζογλου και Μισιαούλη (από τη φασιστική τουρκοκυπριακή οργάνωση ΤΜΤ - που λέγεται ότι είχε ως αρχηγό τον Ντενκτάς). Τιμώντας τη θυσία και τη μνήμη των δύο ηρωομαρτύρων καθώς και τους αγώνες τους για την ελληνοτουρκική φίλια και συνεργασία, αναδημοσιεύω πιο κάτω (με κάποιες προσθήκες κι αλλαγές) ένα κείμενο που έγραψα πέρσι τέτοιες μέρες και που πρωτο-δημοσιεύτηκε (κι αυτό) στο (παλιό) Proletariakon blog].


“Φύσησεν εξεφύσησεν η ανεμοταντάρα
τζι έδωσεν πάσ’ τομ πλάτανον τζι έριξεν του δκυό φύλλα.
Ο πλάτανος εμ πλάτανος έβκαλεν αλλά σιήλια,
τζι’ έμεινεν εις τον άνεμον η μαύρη τους κατάρα.

”Σαν νέφος ήρτεν μονομιάς τους κλέφτες του τζιαί ρίφκει.
Πάσ’ το ψηλόττεροβ βουνόν τζιαί σκάψασιν τζιαί πιάσαν
δκυό πέτρες που τες πέτρες του, τζ’ είπαν πως το χάλασαν,
μα το βουνό στέκει βουνό, με γονατά με σσιύφκει.

”Εσυναχτήκαν τζ’ ήρτασιν όπου τον ποδογλύφτη
τζιαι πήαν εις τήθ θάλασσαν τζιαι κάτσαν στογ γυρόν της,
τζιαί πιάσασιδ δκυο κουταλιές νερόν που το νερόν της,
τζ’ είπασιν πως εξέρανεμ’ μα μ’ έλειψεμ με λείφκει.

”Τζι όντας κρεμμίσ’ ο ουρανός τζι η γη πετροχαλάσει
Τζι’ η θάλασσα ξαπολυθεί τζι ούλοι μας να πνιούμεν
αν ήγλυτώση μια ψυσιή στηγ γημ που παρπατούεν,
εν ναμ’ που τούτους η ψυσιή, πον άδικα που πάσι”.


(Ποίημα αφιερωμένο στους δύο ηρωομάρτυρες από τον κύπριο λαϊκό ποιητή Κυριάκο Καρνέρα).



Στην φωτογραφία αυτή απεικονίζονται αγκαλιασμένοι (και στον θάνατο) οι δολοφονημένοι από την τουρκοκυπριακή φασιστική οργάνωση την ΤΜΤ, Ντερβίς Αλή Καβάζογλου, τουρκοκύπριος, μέλος της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ και Κώστας Μισιαούλης, ελληνοκύπριος, στέλεχος του ΑΚΕΛ και της ΠΕΟ. Δολοφονήθηκαν γιατί αγωνίζονταν για μια ανεξάρτητη και ενωμένη Κύπρο και σε μια προσπάθειά της ΤΜΤ να υπονομεύσει την ενότητα ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων.



Στις 11 Απρίλη του 1965 οι δύο φίλοι, σύντροφοι και αγωνιστές για τη φιλία των δύο (κυπριακών) κοινοτήτων, Καβάζογλου και Μισιαούλη, δολοφονήθηκαν άνανδρα και εν ψυχρώ μέσα στο αυτοκίνητό τους από τη φασιστική τουρκοκυπριακή οργάνωση ΤΜΤ, σε μια προσπάθειά της να υπονομεύσει την ενότητα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Όλοι οι προοδευτικοί άνθρωποι (εδώ στην Κύπρο) ξέρουν ότι την ΤΜΤ την όπλισαν εκείνοι οι κύκλοι, ντόπιοι και ξένοι που ήθελαν - τότε αλλά και τώρα - το λαό της Κύπρου διαιρεμένο.

Η δολοφονία έγινε σε ενέδρα στο δρόμο Λευκωσίας –Λάρνακας. Ο Καβάζογλου θα πήγαινε στη Λάρνακα, με συνοδό τον Μισιαούλη, για σύσκεψη με τουρκοκύπριους αριστερούς. Στο δρόμο παρά το τουρκοκυπριακό (και πάλαι ποτέ λινοπαμπάτζιηκο) χωριό Λουρουτζίνα, θα σταματούσαν για να παραλάβουν τουρκοκύπριους συντρόφους για τη σύσκεψη. Αντί όμως να τους περιμένουν οι σύντροφοι τους, τους έστησαν καρτέρι ένοπλοι φασίστες εγκληματίες και τους δολοφόνησαν με τον πιο άγριο τρόπο, (αφού είχαν προηγουμένως απομονώσει τους τουρκοκύπριους συντρόφους τους).
Οι δολοφονικές σφαίρες των σωβινιστών θα ένωναν για πάντα (και στο θάνατο) τους δυο συντρόφους, αφήνοντας όμως πίσω τους ένα μεγάλο κενό.

Ας μεταφερθούμε νοερά σε εκείνη την τραγική εποχή. Οι δολοπλοκίες των ξένων και η δράση των εθνικιστικών, σοβινιστικών στοιχείων και στις δυο κοινότητες οδήγησαν στις διακοινοτικές συγκρούσεις του 1963-1964. Ο κόσμος της Κύπρου μας δεν πρόφτασε να χαρεί την έστω κολοβωμένη ανεξαρτησία και σύρθηκε σε νέες περιπέτειες. Χύθηκε και πάλιν αίμα. Περίσσεψε ο ανθρώπινος πόνος και σπαραγμός. Εξτρεμιστές και από τις δυο κοινότητες έβαψαν τα χέρια τους με το αίμα αθώων αμάχων. Αναζωπυρώθηκαν τα εθνικιστικά αισθήματα και στις δυο κοινότητες.

Ο Καβάζογλου (που καταγόταν από το μικτό χωριό Δάλι), αποτελούσε μια δυνατή, μαχητική και γενναία φωνή μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Δεν δίστασε ούτε στιγμή να ταχθεί ενάντια στην σοβινιστική τουρκοκυπριακή ηγεσία που απεργαζόταν τη διχοτόμηση. Γύριζε τις τουρκοκυπριακές συνοικίες και τα τουρκοκυπριακά χωριά μεταφέροντας μηνύματα ειρήνης και φιλίας. Μηνύματα αντιιμπεριαλιστικής ενότητας. Μηνύματα αγώνα ενάντια στον εθνικισμό, σοβινισμό και τη διαίρεση.
Έλεγε (ο Ντερβίς Αλή Καβάζογλου - ο θείος Αλέκος, όπως τον φώναζαν συνθηματικά οι ελληνοκύπριοι σύντροφοι του) σε ομιλία του στο Δάλι εκείνη την εποχή: “... Μια δράκα φασίστες, βοηθούμενοι από τους ιμπεριαλιστές και χρησιμοποιώντας όπλα και φασιστικές μέθοδες, άρπαξαν την ηγεσία της τουρκικής κοινότητας. Αυτοί είναι υπεύθυνοι για τα βάσανα του τουρκοκυπριακού πληθυσμού. Οι ιμπεριαλιστές, για να προωθήσουν τους απαίσιους σκοπούς τους δημιούργησαν τον μύθο και το ψεύδος πως είναι τάχα αδύνατο να συνυπάρξουν ειρηνικά οι δύο κοινότητες στην Κύπρο …”.
Και τόνιζε για το αδιάκοπη αιματοχυσία:
“… αυτοί οι νέοι ... σήμερα κουρδισμένοι από τους ξένους ιμπεριαλιστές και τους εδώ πράκτορές τους σκοτώνουν ο ένας τον άλλον …”.
Και συμπλήρωνε αλλού με πόνο ψυχής “…τα πανάρχαια περήφανα πλατάνια στις όμορφες κυπριακές εξοχές, που για γενεές ολόκληρες συνήθιζαν να ακούουν τις γλυκές μελωδίες των τραγουδιών της ζωής και της ειρήνης, που τραγουδούσαν ομάδες νέων Ελλήνων και Τούρκων με συνοδεία γλυκιάς μουσικής, να ρίχνουν τώρα τα κίτρινα φύλλα τους σαν δάκρυα λύπης ακούοντας τους πυροβολισμούς των όπλων ...”.
Όμως ήταν και αισιόδοξος. Γι’ αυτό και πολλές φορές είχε πει: “Αν μας άφηναν, θα λύαμε τις διαφορές ανάμεσα στις δυο κοινότητες μέσα σε λίγες ώρες”!

Η θαρραλέα φωνή του συνιστούσε απειλή για τους σοβινιστές της ΤΜΤ που όντας πειθήνια όργανα της Άγκυρας ήθελαν να οδηγήσουν τις σχέσεις των δυο κοινοτήτων σε δρόμο χωρίς επιστροφή.
Οι φασίστες της ΤΜΤ θέλησαν με το αποτρόπαιο έγκλημα τους να σιγήσουν μια ενοχλητική (γι’ αυτούς) φωνή. Όπως είχαν κάμει μερικά χρόνια πριν με τον Φαζίλ Οντούρ Σελλά, τον Αχμέτ Γιαχγιά, τον Αχμέτ Ιμπραήμ, τον Αιχάν Χικμέτ, τον Αχμέτ Γκιουργκάν και πολλούς άλλους προοδευτικούς κι αριστερούς τουρκοκύπριους. Με τη δολοφονία του Καβάζογλου θέλησαν να τρομοκρατήσουν κάθε κύπριο πατριώτη, ιδιαίτερα τους τουρκοκύπριους πατριώτες.

Οι Καβάζογλου και Μισιαούλης πέθαναν και πέρασαν αγκαλιασμένοι στην αθανασία των ηρώων. Δίκαια έχουν θεωρηθεί από την μεγάλη μάζα των απλών ανθρώπων στη Κύπρο σαν σύμβολα της ελληνοτουρκικής φιλίας και συνεργασίας. Η θυσία τους εμπνέει κάθε ειλικρινή υποστηρικτή της επαναπροσέγγισης, της ειρηνικής συνύπαρξης και της κοινής αντικατοχικής πάλης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για την επανένωση της μοιρασμένης μας πατρίδας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έγινε κατορθωτό να τιμούμε τη μνήμη και τη θυσία τους από κοινού Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι.

Την ίδια στιγμή όμως οι κατάρες και το ανάθεμα του κόσμου θα συνοδεύουν για πάντα τους δολοφόνους της ΤΜΤ, όπως θα συνοδεύουν για πάντα τους δολοφόνους της ΕΟΚΑ Β΄ και όλους τους ακροδεξιούς φασίστες, ανεξάρτητα εθνικής καταγωγής, που εγκλημάτησαν σε βάρος αυτού του τόπου.


Υ.Γ.1: Βιβλίο για τον Derviz Ali Kavazoglu έχει γράψει κι ο Χριστάκης Βανέζος, ενώ πολλά στοιχεία για τον Kavazoglu παραθέτει στο βιβλίο του “Η Αριστερά και οι Τουρκοκύπριοι” κι ο Λούκας Κακουλλής.

Υ.Γ.2: Πριν κλείσω, θα ήθελα να σταθώ για λίγο και στο όψιμο και ετεροχρονισμένο ενδιαφέρον διαφόρων ακραιφνών εθνικιστών (με διαχρονικά αντιτουρκικά αισθήματα) για τον Καβάζογλου (που εκδηλώνεται με μια αντιφατική και υποκριτική “αγάπη” προς το πρόσωπο του μέσα από μια επιλεκτική χρησιμοποίηση των λόγων του – βασικά για να πλήξουν την πολιτική της επαναπροσέγγισης και τις προσπάθειες για τη δημιουργία κουλτούρας ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.


Ο Καβάζογλου (που ήταν και Διεθνιστής αλλά και Κυπραίος) καταδιώχθηκε, προπηλακίστηκε και τελικά δολοφονήθηκε από τους σοβινιστές της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Πόσο οξύμωρο, αλλοπρόσαλλο αλλά και εμετικό είναι να βλέπεις ή/και να διαβάζεις ελληνοκύπριους εθνικιστές να καπηλεύονται τ’ όνομα, τη θυσία του και την προσφορά του, για να αποδείξουν δεν ξέρω κι εγώ τι, πλήττοντας όμως τις προσπάθειες γα συνεννόηση με τους τουρκοκύπριους (όπου φαίνεται στοχεύουν)!

Anef_Oriwn
11/4/2009

Κυριακή 5 Απριλίου 2009

Ανάρτηση 13/2009 (κυπριακή, επαναπροσεγγιστική αλλά και εκδρομική) – Η “Παραδεισένια κοιλάδα” – ένα άρθρο του Σενέρ Λεβέντ.

Σήμερα αντί κάποιου δικού μου κειμένου θα προχωρήσω στην ανάρτηση/αναδημοσίευση ενός άρθρου του Τουρκοκύπριου δημοσιογράφου Σενέρ Λεβέντ από τη στήλη του “Ημερολόγιο” στην εφημερίδα “Πολίτης” της Τρίτης 24 του Φεβράρη. (Link: http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=855277&-V=archivecolumns)...

Ο Λεβέντ(1) “ανήκει” (εντός εισαγωγικών η λέξη γιατί δεν εκδίδονται κοτσσιάνια για τις όποιες ιδεολογικοπολιτικές εντάξεις) στην ευρύτερη (τουρκο)κυπριακή Αριστερά και αποτελεί μια τολμηρή φωνή μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Ουκ ολίγες φορές ήρθε σε ρήξη κι αντιπαράθεση με την καθεστωτική τάξη στα κατεχόμενα και μάλιστα σε καιρούς πιο δύσκολους (επί εποχής Ντενκτάς). Τα κείμενα του, στα οποία πέραν από τις κατά βάση σωστές διαπιστώσεις του για τα δρώμενα και διαδραματιζόμενα στην Κύπρο, καθώς και τα (επί)κριτικά σχόλια του για τις πολιτικές (κι όχι μόνο) ηγεσίες των δύο κοινοτήτων (σωστές ή λάθος οι τοποθετήσεις του, δεν είναι της ώρας), παράλληλα χαρακτηρίζονται κι από μια απαισιοδοξία ή έχουν μια αδιέξοδη κατάληξη (ίσως γιατί κι ίδιος δεν βλέπει ευοίωνα τα μέλλον της Κύπρου και τις εξελίξεις).

Το εν λόγω άρθρο του Λεβέντ (που θα το παραθέτω πιο κάτω), το επέλεξα, πρώτον γιατί διαπνέεται από ένα πνεύμα αισιοδοξίας (στον επίλογο του λέει “… Φανταστείτε, Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι να στρώνουν μεγάλα τραπέζια σε καταπράσινα λιβάδια. Να έχει γίνει ειρήνη. Να έχουμε απαλλαγεί από όπλα και στρατεύματα. Όλοι να τραγουδούν και να πίνουν κρασί ...”), δεύτερον, γιατί αναφέρεται σε κάποια ιστορικά γεγονότα που θέλω να σχολιάσω και τρίτο, (που σε σχέση και με τη γεωγραφία της περιοχής στην οποία αναφέρεται ο Λεβέντ - της “Παραδεισένιας κοιλάδας”) μου δίνεται η ευκαιρία να προσθέσω κάποιες ενημερωτικές (ταξιδιωτικές) πληροφορίες διανθισμένες με αυτοβιογραφικά (δικά μου) στοιχεία.

(Η αρίθμηση που υπάρχει στο κείμενο του Λεβέντ είναι δική μου. Οι αριθμοί παραπέμπουν στα σχόλια που παραθέτω μετά το άρθρο. Προσπάθεια μου ήταν να βάλω και ένα μικρό χάρτη της περιοχής, αλλά δεν κατέστη δυνατό).


Παραδεισένια κοιλάδα(του Σενέρ Λεβέντ).
Μια καταπράσινη κοιλάδα στους πρόποδες του Τροόδους. Και αξιαγάπητα χωριά κατάσπαρτα στους ψηλούς λόφους. Δωρός, Μονάγρι, Σιλίκου, Τριμίκλινη, Λάνια. Εδώ είναι η κοιλάδα του Κούρρη(2). Μοιάζει με παράδεισο. Παλιά τα περισσότερα από αυτά τα χωριά ήταν μεικτά. Τούρκοι και Έλληνες ήταν συγγενείς. Λινοβάμβακοι(3). Από το παράθυρο του δεύτερου ορόφου του σπιτιού που μας φιλοξενούσε φαινόταν η θαυμάσια ομορφιά ολόκληρης της κοιλάδας και οι χιονισμένες κορφές του Τροόδους. Ακόμη και οι αμερικανικοί σταθμοί παρακολούθησης που βρίσκονται σε εκείνες τις κορφές. Όταν τους κοιτάς από μακριά μοιάζουνε με τεράστιες χιονοστιβάδες. Στο σπίτι αυτό μαζί μου ήταν φιλοξενούμενος και ο Μεχμέτ. Δείχνοντας το χωριό του που βρισκόταν στους απέναντι λόφους τον έπιανε η θλίψη. “Μέχρι τα 20 μου χρόνια έζησα σε εκείνο το χωριό”, λέει, “εκεί ήταν η πρώτη μου αγάπη, οι πρώτες μου αγωνίες και οι παιδικές μου αναμνήσεις”. Όταν τα άφησαν και έφυγαν οι Τουρκοκύπριοι εδώ έμεινε μόνο ελληνοκυπριακός πληθυσμός. Σε αυτή την παραδεισένια κοιλάδα. Να είχαν στόμα και να μιλούσαν οι ανθισμένες αμυγδαλιές(4). Να μας διηγούνταν τα παλιά. Τις μέρες που πέρασαν. Δεν υπήρξε ποτέ καβγάς μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων σε αυτή την περιοχή. Δεν είχε χυθεί καθόλου αίμα. Κανείς δεν είχε σκοτώσει κανέναν. Τα χωριά μπορούσαν να μοιράζουν αδελφικά μεταξύ τους ακόμη και το νερό. Ρώτησα και το Μεχμέτ: “Πώς περνούσατε εδώ;”. “Πολύ καλά”, μου είπε.
Είμαστε στο χωριό Δωρός. Στο σπίτι του Γιαννάκη Κατσέρα. Μάζεψε τους Έλληνες και τους Τούρκους φίλους του. Γιόρταζε τα 60ά του γενέθλια. Η αγαπητή του σύζυγος, με την αβρή και ευγενική της συμπεριφορά, ενδιαφερόταν για τους φιλοξενούμενούς της έναν προς έναν με το ζεστό της χαμόγελο που δεν έλειπε από το πρόσωπό της. Ο δε Γιαννάκης, μας περιέγραψε τη φιλία του με ένα λευκό περιστέρι που κάθεται κάθε μέρα στα κόκκινα κεραμίδια στην άκρη του παραθύρου. Έρχεται και κάθεται εκεί, λέει, κάθε μέρα το περιστέρι. Αν δεν είναι εκεί ο Γιαννάκης, αρχίζει, λέει, να κτυπάει το παράθυρο. Για να έρθει.

Πρώτη φορά ήρθα σε αυτή την κοιλάδα(5). Και χαίρομαι πολύ που ήρθα. Το χώμα είναι πεντακάθαρο. Δεν υπάρχουν ομαδικοί τάφοι κάτω από αυτό. Ποτίζεται όχι με αίμα, αλλά με τα νερά του ποταμιού που είναι κρύα σαν το χιόνι. Αυτό είναι που κάνει την πατρίδα να είναι πατρίδα. Καθώς γυρίζω τα ορεινά χωριά της Κερύνειας, πάντα με φόβο πατάω το χώμα. Για να μην πατήσω πάνω σε κάποιον ομαδικό τάφο χωρίς να το ξέρω. Ύστερα, όταν σκάφτηκαν τα χώματα αυτά [στην Κερύνεια – σημείωση δική μου] βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τη θλιβερή μας πραγματικότητα. Από εκεί βγήκαν πολλά οστά που είχαν πυροβοληθεί. Για χρόνια πατούσαμε και περνούσαμε από τα χώματα αυτά χωρίς να ξέρουμε.

Ο καιρός είναι συννεφιασμένος. Ρίχνει βροχή ανάμεικτη με χαλάζι. Στο σπίτι ανάβει το τζάκι. “Όλο το φταίξιμο ανήκει στον Μακάριο”, μου λέει ένας από τους φιλοξενούμενους. Γιατί; Επειδή δεν μάζεψε τα όπλα. Η πιο σοβαρή ευκαιρία για ειρήνη χάθηκε, λέει, κατά την περίοδο Μακαρίου. Αυτά μας τα είχε πει και ο Πλουτής Σέρβας όταν τον είχαμε επισκεφτεί κάποτε στο σπίτι του. Ο Πλουτής Σέρβας(6) ήταν από τους ιδρυτές του Κομουνιστικού Κόμματος Κύπρου. Του κομουνιστικού κόμματος που ιδρύθηκε αμέσως μετά την επανάσταση του Λένιν στη Σοβιετική Ένωση. Ποτέ δεν θέλησε την ένωση. Ακόμη και στα τελευταία του πονούσε και ήταν όλος παράπονο. Το ΑΚΕΛ που έπρεπε να τον τιμήσει, τσιγκουνεύτηκε να το πράξει δυστυχώς. Ο Σέρβας δεν συγχώρεσε καθόλου τον Μακάριο.
Ο άνθρωπος πρέπει να γυρίζει και να μυρίζει όλες τις γωνιές της πατρίδας του. Χωρίς να ξεχωρίζει βορρά και νότο. Στο χωριό Δωρός ασχολούνται με την παραγωγή κρασιού. Φτιάχνουν αγνό κρασί εκεί. Καθώς ανεβαίναμε στο σπίτι του που βρίσκεται πάνω σε ένα ψηλό λόφο, ο Γιαννάκης μας έδειξε ένα καταπράσινο άδειο χωράφι. Είναι δικό του, λέει. “Εκεί ουσιαστικά πρέπει να στρώσουμε το τραπέζι”, είπε. Σκεφτείτε. Φανταστείτε. Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι να στρώνουν μεγάλα τραπέζια σε καταπράσινα λιβάδια. Να έχει γίνει ειρήνη. Να έχουμε απαλλαγεί από όπλα και στρατεύματα. Όλοι να τραγουδούν και να πίνουν κρασί. Στην κοιλάδα του παραδείσου. Δεν αξίζει αυτό το όνειρο;"


Σημειώσεις, σχόλια και παρατηρήσεις του Ιστολόγου:

1. Ο Σενέρ Λεβέντ και η εφημερίδα του, η τουρκοκυπριακή “Αφρίκα” που εκδίδεται στον τουρκοκυπριακό τομέα της Λευκωσίας, έχει συνάψει (εν όψει των επικείμενων – τον Απρίλη - βουλευτικών εκλογών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα) συμμαχία με το μικρό Αριστερό (τουρκοκυπριακό) Κόμμα “Ενωμένη Κύπρος” (το οποίο έχει Πρόεδρο τον Ιζέτ Ιζτζάν), με τ’ όνομα “Κίνημα Γιασεμί για την Ενωμένη Κύπρο”.

Παρακάτω παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από το “Μανιφέστο” της Συμμαχίας, όπου η κατοχή λέγεται με τ’ όνομα της: “Οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν στην Κύπρο μας αναγκάζουν να λάβουμε μέρος σε αυτές τις εκλογές που θεωρούμε πως γίνονται για το θεαθήναι σε τούτα τα εδάφη που βρίσκονται υπό την υποτελή διοίκηση της Τουρκίας, να συμμετάσχουμε στο παιχνίδι της διοίκησης - μαριονέτας σε αυτές τις συνθήκες και με αυτό τον τρόπο να χαλάσουμε το παιχνίδι αυτό. Δυστυχώς, δεν ωφελεί σε τίποτα πια το μποϊκοτάρισμα, που προηγουμένως θεωρούσαμε ότι θα μπορούσε να ήταν ένα αποτελεσματικό όπλο για να εξηγήσουμε στον κόσμο την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε ...”. (Link:
http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=857888&-V=archivecolumns)

2. Η περιοχή αυτή ονομάζεται στην ουσία Κοιλάδα του Κούρρη και Ξυλούρικου (λόγω των ομώνυμων ποταμών). Τα χωριά της Κοιλάδας αυτής είναι η Λάνια (για όσους θυμούνται, στο χωρίο αυτό και παρά τον κύριο δρόμο προς το Τρόοδος υπήρχε ένα τεράστιο δέντρο που αποτελούσε και τουριστική ατραξιόν για τους ταξιδεύοντες από και προς τα βουνά – δυστυχώς όμως τούτο ξεραθηκε πριν κάποια χρόνια), η Συλίκου (ήταν κάποτε μικτό χωριό), ο Άγιος Γεώργιος, ο Δωρός, η Κορφή, το Λιμνάτι, το Μονάγρι, ο Άγιος Μάμας, η Άλασσα, το Καπηλειο και η Απαισιά. [Επίσης μικτό χωριό στην περιοχή (λίγο ψηλότερα) ήταν και ο Μονιάτης, ενώ χαμηλότερα βρίσκονταν μερικά άλλα μικτά χωριά ή αμιγώς τουρκοκυπριακά όπως οι Κυβίδες, το Καντού, τα Πλατανίσκια (όπου ζει και δημιουργεί ο γνωστός χαράκτης Χαμπής Τσαγκάρης και υπάρχει εκεί και Μουσείο Χαρακτικής – ίσως αναφερθώ σ’ αυτά μελλοντικά), η Ανώγυρα (κι αυτό το χωριό με τουριστικό ενδιαφέρον), ο Άγιος Θωμάς (που ενώ ήταν αμιγώς τουρκοκυπριακό φέρει όνομα αγίου), η Αλέκτορα, η Αυδήμου ...]

3. Λινοβάμβακοι (ή Λινοπάμπατζιοι) - εξισλαμισθέντες χριστιανοί που διατηρούσαν κρυφά το θρήσκευμα τους (κρυπτοχριστιανοί). [Ίσως τούτο να έχει σχέση και με το φαινόμενο αμιγώς τουρκοκυπριακά χωριά να είχαν ονόματα αγίων (του χριστιανισμού) όπως ο Άγιος Θωμάς που ανάφερα πιο πάνω, Άγιος Ευστάθιος και Άγιος Συμεών στην Καρπασία, Άγιος Θεόδωρος Τηλλυρίας ...]

4. Κάθε Φεβράρη (προς το τέλος του) στην περιοχή γίνεται και η Γιορτή της Ανθισμένης Αμυγδαλιάς. Να την έχετε στα υπ’ όψη σας για του χρόνου.

5. Εγώ επισκέφτηκα για πρώτη φορά την περιοχή (οικογενειακώς) πριν μερικά χρόνια (νομίζω το 2005), λαμβάνοντας μέρος στην ετήσια εκδήλωση που διοργανώνει κάθε τέλος Σεπτεμβρίου η Πολεοδομία για τις Ευρωπαϊκές Μέρες Πολιτιστικής (μπορεί και Αρχιτεκτονικής) Κληρονομιάς. Μέσα στα πλαίσια του προγράμματος της εκδήλωσης ξεναγηθήκαμε (με παλιό αγροτικό λεωφορείο) και γνωρίσαμε τα χωριά της Κοιλάδας του Ξυλικουρίου. Ήταν όντως μια πολύ όμορφη και επιμορφωτική εμπειρία.

Σε κάποιο από τα χωριά (δεν θυμάμαι ακριβώς ποιο – πρέπει να ήταν η Συλίκου ) που ήταν και μικτό στο παρελθόν (στους παλιούς καλούς καιρούς όταν όπως λέει κι ο Λεβέντ “… Δεν υπήρξε ποτέ καβγάς μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων σε αυτή την περιοχή. Δεν είχε χυθεί καθόλου αίμα. Κανείς δεν είχε σκοτώσει κανέναν. Τα χωριά μπορούσαν να μοιράζουν αδελφικά μεταξύ τους ακόμη και το νερό…”), είδαμε στο χωριό αυτό κι ένα αναπαλαιωμένο τζαμί. Μάλιστα εκείνη την ημέρα (ήταν και Κυριακή, γιορτή και σκόλη) είχε και επισκέπτες τουρκοκύπριους στο χωριό (σίγουρα παλιούς κατοίκους του ή με καταβολές απ’ εκεί).
[Να σημειώσω ότι η εκδήλωση εκείνη γινόταν μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και την επανασύνδεση πολλών παλιών γνωστών από τις δυο κοινότητες κι όταν Υπουργός Εσωτερικών – πολιτικός προϊστάμενος του Τμήματος Πολεοδομίας – ήταν ακόμα ο Αντρέας Χρίστου].

6. Ο Πλουτής Σέρβας ήταν ένα από τα ιστορικά στελέχη της Κυπριακής Αριστεράς (τόσο του ΚΚΚ όσο και του ΑΚΕΛ). Ήταν σίγουρα μια χαρισματική προσωπικότητα αλλά παράλληλα και αμφιλεγόμενη σε σχέση με τις πρακτικές που ακολουθούσε και τις τελικές πολιτικές του επιλογές.
Θυμάμαι πριν καμπόσα χρόνια (αρχές της δεκαετίας του ’90, αν δεν κάνω λάθος – κι όταν ο Σέρβας ήταν ήδη και σε προχωρημένη ηλικία), είχα παρακολουθήσει μια συνέντευξη του από τηλεοράσεως (στο ΡΙΚ στο πρόγραμμα “Χωρίς Πλαίσια” με τον Τάκη Χατζηγεωργίου) και με είχε εντυπωσιάσει. Ανακαλώ στη μνήμη μου τη διαύγεια πνεύματος που είχε καθώς και τη τοποθέτηση του ότι ήταν άθεος. Τούτο το ‘κανε και πράξει καθώς επιθυμία του ήταν όταν θα πέθαινε η σορός του να αποτεφρωνόταν, όπως και έγινε (στην Αγγλία).

[Τούτο ζήτησε να γίνει και με τη σορό της και η εξαίρετη ελληνίδα τραγουδίστρια (η μούσα των Μικρούτσικων) Μαρία Δημητριάδη (που πέθανε από καρκίνο το Γενάρη). Οφείλω να πω ότι ΤΗΣ ΧΡΩΣΤΩ ΕΝΑ POST! (Υπήρξε η αοιδός που συνόδευε την επαναστατικότητα των νεανικών μου χρόνων)!!!]

Η αποβολή/διαγραφή του Σέρβα από το ΑΚΕΛ δημιούργησε μια μακροχρόνια διαμάχη και αντιπαλότητα (με την μετέπειτα ηγεσία του ΑΚΕΛ), η οποία είχε πιο πολύ τα χαρακτηριστικά μιας πικκαρισμένης κόντρας – πιο πολύ από πλευράς Σέρβα, καθώς φαίνεται πως δεν ήταν μόνο τον Μακάριο που “… δεν συγχώρεσε καθόλου …”, αλλά και το ΑΚΕΛ!). Τα κείμενα του διακρίνονταν (κατά τη δική μου γνώμη πάντοτε) από μια επιθετική κριτική έναντι του ΑΚΕΛ με αποτέλεσμα να διερωτούμαι κάποτε αν το ‘κανε ΚΑΙ από πίκκα (για την αποβολή του). Π.χ. υπήρχε και το οξύμωρο ενώ από τη μια (όπως λαλεί κι ο Λεβέντ) “… Ποτέ δεν θέλησε την ένωση …”, από την άλλη στήριζε (λεκτικά) τον αγώνα της ΕΟΚΑ (που υποτίθεται) είχε στόχο την Ένωση.

Ανεξάρτητα όμως απ’ όλα αυτά (και τις όποιες διαφωνίες από πλευράς ΑΚΕΛ για τις πολιτικές επιλογές του Σέρβα), πιστεύω ότι στα τελευταία χρόνια της ζωής του, οι σχέσεις των δύο πλευρών θα μπορούσαν να βελτιωθούν με εκατέρωθεν κινήσεις και πρωτοβουλίες. Νομίζω ότι έχει ωριμάσει πλέον ο χρόνος και είναι καιρός για αποκατάσταση της μνήμης του μέσα στο χώρο της Αριστεράς και για αναγνώριση της συνεισφοράς του στην ανάπτυξη του Αριστερού κινήματος στην Κύπρο (όπως και κάποιων άλλων διαγραφέντων Αριστερών όπως π.χ. ο Αδάμος Αδάμαντος).
Σημείωση: Δυο αναρτήσεις (με κείμενα και φωτογραφίες) για το Πλουτή Σέρβα έκανε πρόσφατα κι ο Phivos Nicolaides στο blog του. Τα links είναι:
i.
http://phivosnicolaides.blogspot.com/2009/03/blog-post_26.html - Ο “Στερνός Λόγος” του Πλουτή Σέρβα που έγραψε πριν πεθάνει (φυσικά) και ο οποίος διαβάστηκε ως επικήδειος λόγος, σε μια σεμνή τελετή που έγινε την επομένη του θανάτου του στο σπίτι του.
ii.
http://phivosnicolaides.blogspot.com/2009/03/blog-post_23.html - Η “αγιογραφία” του Πλουτή Σέρβα γραμμένη από τον blogοδεσπότη Phivo Nicolaide.

Anef_Oriwn
Κυριακή 5/4/2009