Εισαγωγικά
Πάμε εκτάκτως σε κάτι άλλο
σήμερα, τελείως διαφορετικό. Το θέμα είναι βασικά περιβαλλοντικό και οικολογικό
αλλά δεν θα λείψουν και οι πολιτικές αιχμές.... [Το χούιν εν τζιαι φέφκει έτσι
εύκολα]... Αφορμή για το πόνημα ΜΟΥ [και τις σκέψεις που με κατέκλυσαν] ήταν κάποιες
φωτογραφίες που μετάφερα αυτές τις μέρες από την φωτογραφική ΜΟΥ στο laptop ΜΟΥ...
*******************************
Προλογικά
Λένε διάφοροι [ειδικοί κι
ανειδίκευτοι] ότι η Χερσόνησος της Καρπασίας [και δη η περιοχή μετά το Λεονάρισσο]
και η περιοχή του Ακάμα μοιάζουν μεταξύ τους, κυρίως περιβαλλοντικά και
οικολογικά... Και δεν θα διαφωνήσω μαζί τους με βάση τις δικές μου εμπειρίες
και παρατηρήσεις από τις δύο περιοχές [Δεν ξέρω αν κάποιοι έχουν μελετήσει και
την ιστορία ή/και την λαογραφία των δύο περιοχών κι αν έχουν βρει κι εκεί κοινά
σημεία. Να σημειώσω πάντως ότι η περιοχή της Καρπασίας έχει πολλά εξωκλήσια,
κάτι που νομίζω δεν συμβαίνει με τον Ακάμα]...
Προσωπικά τις δύο περιοχές
τις επισκέφτηκα και τις γνώρισα από κοντά μετά τον πόλεμο του 1974:
- πρώτη επίσκεψη
ΜΟΥ στην περιοχή του Ακάμα ήταν καλοκαίρι, κάπου το 1979 ή 80, όταν για πρώτη
φορά πήγαμε με άλλους δυο συμφοιτητές κατά Πάφο μεριά για να επισκεφτούμε
Παφίτες συμφοιτητές μας, ενώ
- στην Καρπασία
[και στο Μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα] πήγα για πρώτη φορά τέλη του Απρίλη
του 2003 με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων... [Μέλη της οικογένειας ΜΟΥ έτυχε
προπολεμικά κατά τις επισκέψεις συγγενών μας από την Αγγλία να πηγαίνουν
εκδρομή στον Απόστολο Αντρέα, αλλά ΕΓΩ δεν ετσσιάττισεν να παω καμιά φορά μαζί
τους]...
*********************************
Καρπασία και Ακάμας – Ομοιότητες
Πάμε, λοιπόν, να ρίξουμε μια
γρήγορη περιγραφική ματιά στις δύο περιοχές, σημειώνοντας εξ αρχής ότι η
περιοχή του Ακάμα είναι κατά πολύ πιο μικρή από την υπό αναφορά [μετά το
Λεονάρισσο] περιοχή της Καρπασίας...
1. Τόσο ο Ακάμας όσο
και η Καρπασία είναι δύο περιοχές εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και με σημαντική
περιβαλλοντική και οικολογική αξία. Αλλά και στις δύο περιοχές έγιναν μεγάλες
επεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον από το μεγάλο [ιδιωτικό] κεφάλαιο με μεγάλα
έργα τουριστικής ανάπτυξης [για τους λίγους και τους εκλεκτούς όμως]...
Στον Ακάμα [ανάμεσα στο Λατσιή και τα
Λουτρά της Αφροδίτης] κατασκευάστηκε το μεγάλο τουριστικό συγκρότημα “Άνασσα”,
ενώ μεγάλες εκτάσεις γης κατέχει εκεί και ο Φωτιάδης [αυτός της Carlsberg], o ο ποιος επιδιώκει να τις “αναπτύξει” οικοδομικά και
τουριστικά... Παράλληλα έχουν φουσκώσει και τα μυαλά των κατοίκων της περιοχής
για τουριστική ανάπτυξη των δικών τους περιουσίων. Και τα διαχειριστικά σχέδια
για τον Ακάμα πάνε κ‘ έρχονται... Κατά τ’ άλλα ο Ακάμας έχει κηρυχθεί σε “Εθνικό
Πάρκο”... Που την άλλη μερκά μάshεται τζι’ ο Σιακόλας να ανάπτυξη την περιοχή της
Λίμνης, αλλά αν δεν σιουράρει ότι το κράτος θα κάμει τον υπεραστικό δρόμο Πάφου
- Πόλης, το έργο ΔΕΝ θα προχωρήσει... [Κάποια στιγμή θα πρέπει να αναλύσουμε
και τι εστί ανάπτυξη]...
Τη
ίδια ώρα στην Καρπασία το τουρκικό μεγάλο κεφάλαιο σε συνεργασία με
τουρκοκύπριους μεγαλοεπιχειρηματίες εκάμαν ουκ ολίγες κατασκευές στην Καρπασία,
όπως τουριστικά διαμερίσματα, μαρίνα παρά τον Άγιο Θέρισσο, νέους δρόμους... Όλ’ αυτά συνιστούν κι εκεί μια τεράστια επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον με τις ανάλογες καταστροφές στην άγρια ζωή...
2. Και οι δυο
περιοχές έχουν ισσιοτόπια με καλλιεργήσιμη γη [πολλές τερατσσιές στον Ακάμα],
αλλά και λόφους με χαμηλή [θαμνώδη] βλάστηση [λατζιές, μερσίνια, αοράτοι], όπως και χαμηλά δάση [από [πεύκα]. Κι όπου κι
αν σταθείς σε ύψωμα θα έχεις θέα προς τη θάλασσα... [Και στις δύο περιοχές
ψαρεύονται κουρκούνες, Δεν είναι λίγοι οι ελληνοκύπριοι που πανε στην Καρπασία
για ψάρεμα]...
3. Και στην Καρπασία και στον Ακάμα υπάρχουν
εξαιρετικές παραλίες με χρυσόχρωμη άμμο. Πιο πολλές υπάρχουν στην Καρπασία,
όπως ας πούμεν, η τεραστία παραλία Παshύαμμος
κάτω από τον Απόστολο Αντρέα, ενώ στον Ακάμα η κυριότερη είναι εκείνη της
Λάρας...
4. Στις παραλίες των
δύο περιοχών γεννάνε οι χελώνες, οι Πράσινες και οι Caretta Caretta…
[Πέρσι στη Λάρα κοντά στην παραλία μέσα στο νερό είδα μια τέτοια χελώνα, αλλά
δεν είχα τη φωτογραφική μου μαζί μου, ενώ στην περιοχή του Μακρόνησου δεν είναι
λίγοι οι κολυμβητές που λένε πως έχουν δει κι εκεί μια όμως στα πιο βαθιά, όπως
και φώκιες]...
5. Στην περιοχή της
Καρπασίας οι κάτοικοι της καλλιεργούσαν προπολεμικά καπνά... Πρόσφυγες
καρπασίτες φαίνεται να μετάφεραν την καλλιέργεια του καπνού [μετά τον πόλεμο]
στην περιοχή του Ακάμα και δη της Πόλης της Χρυσοχούς. Για αρκετά χρόνια
παρατηρούσαν να υπάρχουν εκεί μικρές καπνοκαλλιέργειες, όμως έχει χρόνια που
έχουν εξαφανιστεί κι αυτές...
6. Και στις δυο
περιοχές έχω δει φραγκολίνες, ένα πανέμορφο πλουμιστό πουλί που συνήθως τρέχει
μέσα στους θάμνους, και τα χόρτα και τις φυτείες˙ πιο σπάνια θα το δεις να πετά...
7. Μεγάλες περιοχές
στον Ακάμα χρησιμοποιούνται από τους εγγλέζους νεοαποικιοκράτες για τις στρατιωτικές
τους ασκήσεις. Την ίδια ώρα η Καρπασία πέραν από κατεχόμενη [από το 1974 από
τους τούρκους], το 1964 μια μεγάλη έκταση της θα παραδινόταν, σύμφωνα με το
τελικό Σχέδιο Άτσεσον, ως βάση στην Τουρκία με αντάλλαγμα τη Ένωση της Κύπρου με
τη Ελλάδα. Είναι που τότε που οι σούπερ πατριώτες ελληναράδες εθέλαν να δώσουν
γη και ύδωρ [κοντολογίς να διχοτομήσουν την Κύπρο] για τη μαυρογέρημην Ένωση με
την Ελλάδα.
Να σημειώσουμε ότι [σύμφωνα με το περιβόητο εκείνο Σχέδιο] η έκταση
εκείνης της τουρκικής βάσης δεν θα ξεπερνούσε το 4,5% του κυπριακού εδάφους, δηλ.
θα ήταν max. κοντά στα 420 τετρ. χιλιόμετρα. Αντιλαμβάνεστε το μέγεθος
αυτής της γης; Είναι σχεδόν όλη η Καρπασία!
Η Λωρίδα της Γάζας όπου ζουν 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι έχει έκταση 360 τετρ. χιλιόμετρα!
Ε, ρε τι ελληναράδες είχαμε! Ακόμα και σήμερα κάποιοι κλαίνε που δεν διχοτομήσανε τότε την Κύπρο!
*********************************
QUIZ (με
φωτογραφίες από τις δύο περιοχές)
Και πάμε και στο quiz ΜΑΣ...
Θα παραθέσουμε συνολικά 7
(εφτά) φωτογραφίες από τις δύο περιοχές και θα σας καλέσουμε να μαντέψετε και
να πείτε από ποια περιοχή είναι, από την Καρπασία ή τον Ακάμα...
2 Παραλίες
Ποια παραλία είναι από την Ακάμα και ποια από τη Λάρα Καρπασία (9/11/2015 - 9:55 μ.μ.);
************************************
2 εικόνες με γιδοπρόβατα
Παρόμοιο (με το πιο πάνω) ερώτημα κι εδώ...
*****************************
Και δύο εικόνες που έχουν σχέση με παραδοσιακές ασχολίες των
κατοίκων και δη τη βοshική
Στη μια εικόνα βλέπουμε ένα βουνάρι (σωρό) με άshερον [τροφή για τα αιγοπρόβατα που γίνεται με το αλώνισμα της ξερής ποκαλάμης των σπαρτών], πριν ακόμα το αshερομπάσουν και στην άλλη τις μεταλλικές ταΐστρες των αιγοπροβάτων...
*********************************
Τέλος, στη μια από τις δύο περιοχές
υπάρχουν πολλά μικρά σπιτάκια [όπως αυτά που φαίνονται στην πιο κάτω
φωτογραφία]... Ξέρετε πού ακριβώς τα απαντάμε και σε τι χρησίμευσαν;
**************************************
Καλή ξενάγηση, φίλτατοι αναγνώστες και αγαπητές
αναγνώστριες...
Anef_Oriwn
[ξεναγώντας ΣΑΣ στον Ακάμα
και την Καρπασία]
Τρίτη 2/9/2014
[του “Αγίου” Μάμαντος σήμερα˙ λειτούργησαν στη Μόρφου; Δεν είδα ρεπορτάζ
στις τηλεοράσεις. Την ψεσινή δικοινοτική εκδήλωση των συνδικάτων των δύο κοινοτήτων υπέρ της ειρήνης την
πρόβαλαν;]…
3 σχόλια:
Απολαυστική ανάρτηση, εύγε!
Επειδή εγώ επήα Καρπασίαν πιο πρόσφατα που σένα (σύζυγος τζιαι πεθερικά εν Γιαλουσίτες, που να δεις ήντα ωραίαν παραλίαν έshιει τζιεικάτω), εννά σχολιάσω κάποιες που τες φωτογραφίες:
Η πάνω παραλία πρέπει να είναι ο Παshύαμμος στην Καρπασίαν. Απίστευτη παραλία, ειδικά που ψηλά όπως κατεβαίνεις που τον Απόστολον Αντρέαν.
Τα πετρόκτιστα σπιτάκια είναι πάλε που το Καρπάσιν, τζιαι εχρησιμεύκαν στους καπνοκαλλιεργητές για προσωρινήν παραμονήν, αν δεν κάμνω λάθος κατά τη συγκομιδήν.
Woofis,
Σε χαιρετώ και σ’ ευχαριστώ για την παρέμβαση ΣΟΥ...
Και τα δύο σχόλια ΣΟΥ είναι ορθά:
1. «Η πάνω παραλία [...] είναι [όντως] ο Παshύαμμος στην Καρπασίαν...» όπως φαίνεται «...που ψηλά όπως κατεβαίνεις που τον Απόστολον Αντρέαν»… Έχω (ψευδο)κολυμπήσει εκεί...
2. «Τα πετρόκτιστα σπιτάκια είναι [και] πάλε που το Καρπάσιν...» και πάνω κάτω χρησιμοποιούνταν για τον σκοπό που αναφέρεις... Πιο πολύ τα συναντούμε στα χωράφια [όπου κάποτε οι καρπασίτες καλλιεργούσαν καπνά] μετά το Ριζοκάρπασο προς τον Απόστολο Αντρέα... Επειδή η γη του Ριζοκαρπάσου είναι απέραντη και πολλές καλλιέργειες βρίσκονταν σε πολύ μεγάλη απόσταση από το χωριό, στα πιο παλιά χρόνια κατά τα καλοκαίρια και σε περιόδους δουλειών [κυρίως στα καπνά], για να αποφεύγεται το πηγαινέλα στο χωριό [που ήταν και χρονοβόρο καθώς το χωριό ήταν μακριά και δεν υπήρχαν και τα σημερινά μεταφορικά μέσα για να διευκολύνουν τις μετακινήσεις] κτίζονταν αυτά τα σπιτάκια για να διανυκτερεύουν και να ξεκουράζονται εκεί οι κάτοικοι...
[Αυτά μού τα είπαν κάποιοι γνωστοί μου καρπασίτες που τους συνάντησα πέρσι στο Μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα ανήμερα της γιορτής του “Αγίου”, όταν συνόδεψα εκεί δικό ΜΟΥ αγαπημένο πρόσωπο. Ήταν τότε που ο Μητροπολίτης Καρπασίας λειτούργησε τη παρουσία δυο τουρκοκυπρίων θρησκευτικών ηγετών, του ιμάμη και ενός άλλου. Κάπου έχω και φωτογραφίες από την λιτανεία της εικόνας του “Αγίου” και ίσως τις αναρτήσω κι αυτές κάποια στιγμή. Εκεί παρά το πλευρό τους ήταν και ο Φούλλης κι άλλα “συναγερμικά” στελέχη. O tempora o mores!]...
Εδώ να παραθέσω και μια εικόνα που έρχεται στο μυαλό ΜΟΥ από τα δικά ΜΟΥ πρώτα παιδικά χρόνια [αρχές της δεκαετίας του ’60] όταν καλοκαίρι καιρό διανυκτερεύαμε στο περβόλι μένοντας σε μεγάλα τσσιατήρκα... [Πρέπει να ήταν Αύγουστος, κατά την εποχή που φυτεύαμε τις πατάτες φθινοπωρινής εσοδείας]... Και θυμάμαι που κάποια στιγμή η Μάνα ΜΟΥ έπρεπε να γυρίσει σπίτι στο χωριό για να ζυμώσει ψωμιά...
Επίσης να σημειώσω ότι ΕΓΩ έχω όμορφες εικόνες από το επισκέψεις ΜΟΥ [πριν μερικά χρόνια] στο Ριζοκάρπασο,,, Σε μια περίπτωση παρευρεθήκαμε σε τελική πανηγυρική γιορτή των ελληνοκυπριακών σχολείων του χωριού, ενώ μια άλλη φορά φιλοξενηθήκαμε για φαγητό σε σπίτι εγκλωβισμένων... [Το κυρίως πιάτο ήταν οφτόν της τερατσσιάς, το οποίο στις ελεύθερες περιοχές θα το βρείτε στου “Κουτσονικολιά” στο Καλό Χωριό Λάρνακας]...
Τέλος τα σχολεία του Ριζοκαρπάσου έχουν εκδώσει και δύο βιβλία με εικόνες και άλλο υλικό [ακόμα και συνταγές] από το χωριό και την ευρύτερη περιοχή... [Τα ‘χω κι αυτά κάπου στο σπίτι]...
Ξέχασα να αναφέρω, όταν προηγουμένως στο σημείο 6 του κυρίως κειμένου μου εσυνάφερα τις φραγκολίνες, ότι στην Καρπασία τις λένε τζιαι αυτοτζιηνάρες...
Δημοσίευση σχολίου