Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012

Ανάρτηση 120/2012! [κυπριακή, ποιητική και διαλεκτική] - “Η αρκοντιά”, ένα διαχρονικά επίκαιρο ποίημα του Δημήτρη Λιπέρτη…


Εισαγωγικά:

Χτες [Παρασκευή] κατά τις οκτώμισι το πρωί, πήρε το αφτί μου από τα ερτζιανά του “ΑΣΤΡΑ”, την ηθοποιό Λίνα Ζένιου Παπά να απαγγέλει [με τη γνώριμη ποιητική φωνή της] στίχους στην κυπριακή διάλεκτο. Κοντοστάθηκα για λίγοˑ μπαινόβγαινα στην κουζίνα από την αυλή. Οι στίχοι μου φάνηκαν γνωστοί, τους είχα ξανακούσει. Εκείνο όμως που μού τράβηξε την προσοχή και μ’ έκανε να σταθώ και ν’ ακούσω ολόκληρο το υπόλοιπο το ποίημα ήταν κάποιοι συγκεκριμένοι στίχοι που μιλούσαν για τους «αρκόντους»:

«Τζι άμα γεράσουν τζι ύστερις πων να κλειδοστομιάσουν
Πων ημπορούν ν’ αρπάξουσιν, να κλέψουν τζιαι να πκιάσουν,
Κάμνουσιν τζιαι ταξίματα, στες εκκλησιές διούσιν
Για να τους μνημονεύκουσιν αντάν να λουτουρκούσιν.»

Βαθύτατα διαλεκτικοί στίχοι και διαχρονικά επίκαιροι [και δη τώρα με την οικονομική κρίση] που αναδεικνύουν τα ταξικές κοινωνικοοικονομικές ανισότητες της αγγελικά [και καπιταλιστικά] πλασμένης κοινωνίας μας!
Στην αρχή [ακούγοντας τους στίχους] ο νους μου έκαμεν την σκέψη ότι το ποίημα θα ήταν του Παύλου Λιασίδη. Σε τούτο συνέτεινε και η αναφορά στους «λας» [«Τζ’είνοι που κάψασιν τους λας»], τελικά όμως ακούγαμε το ποίημα “Η αρκοντιά”, του Δημήτρη Λιπέρτη
Το ‘ψαξα στο internet και το βρήκα στο Blog του “Αθκειασερού”, απ’ όπου το δανείστηκα για να το παραθέσω πιο κάτω. 
{Να σημειώσω, παρεμπιπτόντως, ότι με τον Αθκειασερό”, έχουμε έναν ανεπίσημο κι άτυπο αλιshβερίshιν [συναλλαγή] καθώς κι εκείνος παλαιότερα δανείστηκε ένα κείμενο μου και το ανάρτησε στο Blog του.  
Τελικά, «αθκειασερός παπάς θάφκει τζιαι ζωντανούς»; Εγώ πάντως τον ευχαριστώ για την άτυπη “βοήθεια” που βρήκα στο Blog του}…

***********************
“Η Αρκοντιά”

«Α παππού, ήρτεν ο Καλλής ‘που την Ληνούν, λαλούσιν,
Τζι επέζεψεν στου Γιάκουμου τζιαι πάσιν να τοδ δούσιν.
Εν ‘που τους πρώτους του χωρκού τζιαι τα γεννητικά του
Φτάννουσιν ‘πού τον τόπον μας, η Κακουλλού εθ θκειά του.
Αρκόντηνεν θέμι πολλά τζιαι για την αρκοντιάν του
Όπου σταθούν, φουμίζουν τον. Μμα για την αθθρωπκιάν του
Είπεν κανένας τίποτε; Αννοίξαν στόμαν, γυιέ μου;
Θεέ μου, κάψε τζι άφησε να μεν τοδ δω ποττέ μου
Τον πίσσην, τον λιμάντερον, τουν το κακόν κακκάτιν
Που πάντα πάνω στο δικόν του άλλου εσ’ αμμάτιν.
Αν έκαμεν, βρε Νικολή, ππαράδες τζιαι δανείζει,
Θαρεύκεσαι τζι αθθρώπεψεν; τίποτες έντζι αξίζει,
Η αρκοντιά καλή ένι, μμα να σ’η δικοσύνην
Με την αγάπην, την τιμήν, την ελεημοσύνην.
Ει δε τζιαν ου, ας μεν έσ’η ο άθθρωπος να φάη
Τζιαι νάνι ασπροπρόσωπος όπου σταθή τζιαι πάει.
Τούτος τζι όσοι του μοιάζουσιν, αφήτις ξισπιτώσουν
Τζιαι κάμουν σ’ίλια δκυο κακά τους λας τζιαι γερημώσουν,
Αφήτις πκιον τους κάμουσιν τ’ Άι Τζιεγκιά μανάλλιν
Τζιεν τους αφήσουν για να φαν με πρότσαν με κουτάλιν,
Αφήτις κάμουν τάρταλα τα έσ’ει τους, λαλούσιν
Πως τηφ φτωχολογιάν πονούν τζιαι πως την αγαπούσιν.
Τζι άμα γεράσουν τζι ύστερις πων να κλειδοστομιάσουν
Πων ημπορούν ν’ αρπάξουσιν, να κλέψουν τζιαι να πκιάσουν,
Κάμνουσιν τζιαι ταξίματα, στες εκκλησιές διούσιν
Για να τους μνημονεύκουσιν αντάν να λουτουρκούσιν.
Τζι ήνταν που δκιουν; Εν τους καμούς τ' ανήμπορου πλασμάτου
Της ορφανιάς τα δάκρυκα, του ψυχομασ’ημάτου,
Του γέρου τ’ αναστέναμαν, της ρκας το μοιρολόιν
Τζιαι της σ’ηρκάς τα κλάματα που κάμαν χωρκολόιν
Τζι ατσίππωτα στην εκκλησιάν δκιουν πρόσφορα τζιαι νάμαν
Τζ’είνοι που κάψασιν τους λας τζ’ εσύρτην τόσον κλάμαν.»

*******************
Υστερόγραφον:

Σε προσεχή μου ανάρτηση [ελπίζω λίαν συντόμως και μόλις καταφέρω να το μεταφέρω από τον προφορικό λόγο στον γραπτό] θα παραθέσω ένα αναλόγου περιεχομένου και καυστικότητας ποίημα του Παύλου Λιασίδη, το “Τρύπα στο νερό”. Το άκουσα για πρώτη φορά να το απαγγέλει ο ηθοποιός Αντρέας Τσουρής σε εκδήλωση αφιερωμένη τον Παύλο Λιασίδη που διοργάνωσε ο “ΑΣΤΡΑ” στη Λευκωσία αρχές του Ιούνη του 2011. Από τότε το ακούω μέσα μέσα από τα ερτζιανά του Σταθμού, απαγγελμένο από τον Τσουρή. Μπορείτε να τ’ ακούσετε κι ΕΣΕΙΣ [και να μην  περιμένετε ΕΜΕΝΑ να το αναρτήσω], πατώντας εδώ... 

Anef_Oriwn
[σε ποιητική έκσταση]
Σάββατο 22/9/2012

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

πολύ καλό. δυνατοί οι επιλεγμένοι στίχοι.

Ανώνυμος είπε...

Εν που τα αγαπημένα μου. Ελάλεν μας το ο μακαρίτης ο παπάς μου. Εβαλεν τον ο δάσκαλος τζιαι έμαθεν το πόξω τζιαι είπεν το σχολείο. Την τετάρτην τάξην εν την ετέλειωσεν. Εβκαλεν τον ο παππούς μου που το σχολείον για να τον βοηθά στα χωράφκια, διότι ήταν τζιαι ο πρώτος γυιός. Είσιεν το μεγάλον καημόν που δεν έμαθεν περίτου γράμματα. Ηταν όμως πολλά προοδευτικός.

Στο ποιήμαν αρέσκει μου πολλά τζειαμαί που αρκέβκει τζιαι συντυχάννει ο παππους τζιαι λαλεί: -Mμα για την αδρωπιάν του;

Η αδρωπιά περικλείει πολλά μέσα της. Την τιμιότητα, την καλοσύνη, την εργατικότητα, την νοικοτζυρωσύνην, την αλληλοβοήθεια.

Α τζιαι το αντίστοιχον για τες γεναίτζιες, εν τα γεναικάτα. Η γιαγιά μου ελάλεν. Η γεναίκα πρέπει να έσιει γεναικάτα πάνω της. Διότι έσιει τζαι γεναίτζιες έσιει τζαιαι γεναικούες.

ιων σκεπτικός

Lesen gefährdet die Dummheit είπε...

Αυτή την “Η Αρκοντιά”


δεν την μεταφράζεις στα Περσο-Συριο- Αβυσινιακά να την καταλάβουμε και εμείς που δεν παρακολουθούμε τον “ΑΣΤΡΑ”, ή μήπως είναι πριβέ παρουσίαση;