Ανάρτηση 37/2013 [μετεκλογική, Αριστερή, κριτική, αξιολογική και εξ αναδημοσιεύσεως] – Ένα κείμενο από τη “Δέφτερη Ανάγνωση” για το εκλογικό αποτέλεσμα και την Αριστερά…

Εισαγωγικά:

Ως συνεισφορά στη διεύρυνση των συζητήσεων που γίνονται στα πέριξ [στο διαδίκτυο, στις εφημερίδες στα ράδια, στις τηλεοράσεις, σε καφενεία, συλλόγους, σχολεία, παρέες] για τα εκλογικά αποτελέσματα και δη το κομμάτι που αφορά το ΑΚΕΛ και γενικότερα την Αριστερά, θα παραθέσω αμέσως πιο κάτω ένα σχετικό κείμενο από τη “Δέφτερη Ανάγνωση”…  

Την ίδια ώρα θέλω να ΣΑΣ παραπέμψω σ’ ένα ακόμα σχετικό κείμενο [για το εκλογικό αποτέλεσμα και την Αριστερά] του Μάριου Θρασυβούλου. Έχει τίτλο “«Ράβδος στη γωνία, άρα βρέχει»; Ή η Ριζοσπαστική Αριστερά μπροστά στην αλήθεια των εκλογών;” και θα το βρείτε στο Blog της Ε.Ρ.Α.Σ....    

{Οι υπογραμμίσεις και επιχρωματώσεις στο αναδημοσιευμένο κείμενο είναι δικές μου}…

**************************

Προλογικά (για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών):

Τελικά, ο Ν. Αναστασιάδης κατάφερε να εκλεγεί, αλλά και την δεύτερη Κυριακή, η επιτυχία των στόχων του φάνηκε να περιορίζεται στο κατώτατο όριο, αυτών που είχαν τεθεί. Από την άλλη, η αριστερά μπορεί να μην κατάφερε να κάνει την ολική ανατροπή που ήλπιζε, αλλά κατέγραψε, στα πλαίσια των δεδομένων στα οποία έγινε η εκλογική διαμάχη, ένα εντυπωσιακό ποσοστό συσπείρωσης και των ψηφοφόρων του ΑΚΕΛ, αλλά και του ευρύτερου χώρου της αριστεράς. Αυτή η συσπείρωση αποτελούσε και ένα είδος εντυπωσιακής αμφισβήτησης της μονοδιάστατης επίθεσης εναντίον της αριστεράς, την προηγούμενη περίοδο. Και στο πολιτικό σκηνικό, το οποίο διατήρησε τις βασικές δομές, διαφάνηκε μια ρευστότητα που επέτρεψε μεν το ποσοστό του Αναστασιάδη να ανέβει στο 57%, αλλά όπως δείχνουν και οι ψήφοι που πήρε, ήταν πιο κάτω από τους ψήφους που πήρε ο Δ. Χριστόφιας, το 2008 (236.965 ο κ. Αναστασιάδης και 240.604 ο κ. Χριστόφιας) – καταγράφοντας εδώ την έστω και περιορισμένη, αλλά υπαρκτή επίδραση της αποχής ενός μέρους του πυρήνα των ψηφοφόρων του Λιλλήκα.

Στο σύνολο των ψηφοφόρων ο κ. Αναστασιάδης πήρε 43.44%  και ο κ. Μαλάς 32.13%.

****************************

Η αριστερά και η αμφισβήτηση των ΜΜΕ

Όταν η αριστερά επέλεξε το Σ. Μαλά το καλοκαίρι του 2012, φαινόταν σαν mission impossible με δεδομένο το επικοινωνιακό κλίμα στη δημόσια σφαίρα, αλλά και το γεγονός ότι ο κ. Μαλάς ήταν ένας βασικά άγνωστος στην πολιτική. Αναμενόταν, αρχικά, ότι θα περνούσε στο δεύτερο γύρο με βάση τα ιστορικά ποσοστά των κομμάτων, αλλά ήταν υπό συζήτηση και αν θα υπήρχε δεύτερος γύρος, αλλά και πως θα κατάφερνε να συσπειρώσει η αριστερά τον ιστορικό της χώρο, καθώς η επικοινωνιακή επίθεση οξυνόταν, όσο ο Δ. Χριστόφιας επέμενε να αρνείται να δεχθεί τους όρους της τρόικα και επέμενε να διαπραγματεύεται. Καθώς, οι προεδρικές έμπαιναν στην τελική ευθεία, η αριστερά είχε μπροστά της τρεις κινδύνους, οι οποίοι ήταν και στόχοι των αντιπάλων της, σε διάφορους βαθμούς:

1.  Ο κίνδυνος να μην περάσει στο δεύτερο γύρο, σε αντίθεση με τις δηλώσεις του Α. Κυπριανού που εξέφραζε με σιγουριά ότι δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση, φαινόταν να αυξάνεται με την στράτευση μερικών ΜΜΕ υπέρ του Λιλλήκα, αλλά και το επιχείρημα ότι μόνο ο Λιλλήκας μπορούσε να νικήσει τον Αναστασιάδη. Μια ήττα της αριστεράς, σαν εκπροσώπου του ενός από τους τρεις πόλους του πολιτικού συστήματος, από τον πρώτο γύρο, μπορεί να μην ήταν πρωτοφανής - και ο Τάσσος, σαν εκπρόσωπος του κέντρου έχασε στον πρώτο γύρο το 2008 - αλλά στο δεδομένο κλίμα θα εξέφραζε και μια ήττα των θεσμικών αντιστάσεων στην τρόικα, αλλά και των ταυτόχρονων θέσεων για λύση στο κυπριακό.

2.  Ο κίνδυνος να μην υπάρξει καν δεύτερος γύρος θα ήταν, επίσης, διάψευση, αλλά και θα ενίσχυε τον Αναστασιάδη ως “ηγέτη” με αποδοχή.

3.  Όταν, τελικά, η αριστερά κατάφερε να περάσει στο δεύτερο γύρο, το επόμενο ζήτημα που πλανιόταν ήταν να υπάρξει μια συνένωση των πάντων, εναντίον της αριστεράς και να εκλεγεί με ποσοστά 65-70% ο Αναστασιάδης.

Ο κ. Μαλάς αποδείχθηκε τελικά καλή επιλογή. Μετέδιδε ένα είδος “ηρεμίας” που “πάγωνε τον χρόνο” – κάτι που ίσως δεν ευνοούσε τις επιθέσεις εκ μέρους του, αλλά με δεδομένο το πλαίσιο στο οποίο γινόταν η εκστρατεία, η ήρεμη σιγουριά του πάγωνε ως ένα σημείο το πλαίσιο της έντονης ροής των επιθέσεων. Στην τελική ευθεία φάνηκε ικανός να αντιμετωπίσει σαφώς τα εχθρικά ακροατήρια των debates, αλλά και να προσαρμοστεί στην δυναμική που άρχισε να αναπτύσσεται στην βάση της αριστεράς. Και φυσικά το ότι ήταν ο μόνος από τους τρεις ο οποίος δεν είχε κατηγορηθεί καν για οποιαδήποτε διαπλοκή η ύποπτη συναλλαγή ήταν ένα ακόμα στοιχείο που δημιούργησε το τελικό θετικό προφίλ.

Υπήρξε, τελικά, ένα είδος surge των τελευταίων εβδομάδων και ανάμεσα στην πρώτη και δεύτερη Κυριακή φάνηκε να αποκτά μομέντουμ, η τάση ώστε πέρα από τη λογική ενθάρρυνση «παίζεται το αποτέλεσμα», υπήρξε και μια μικρή ελπίδα για ανατροπή. Η διάψευση των exit polls, την πρώτη Κυριακή - και τη δεύτερη, βέβαια, δεν τα πήγαν και ιδιαίτερα καλύτερα, αφού τελικά ο μεν Μαλάς πήρε το μάξιμουμ που του έδιναν και ο Αναστασιάδης το μίνιμουμ ή και κάτω από αυτό - λειτούργησε εν μέρει και απελευθερωτικά ευρύτερα – έθετε, ξαφνικά, στο τραπέζι όλες τις υποψίες ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξε μια συντονισμένη επίθεση, που συμπεριλάμβανε και τις δημοσκοπήσεις ως είδος πίεσης για μη συμμετοχή ή ενοχοποίηση της αριστεράς.

Αυτή η επίθεση, βέβαια, εστιάστηκε στον Δημήτρη Χριστόφια, ακριβώς, λόγω του θεσμικού του ρόλου και των στάσεών του σε σχέση με την οικονομική κρίση, τις ευθύνες των τραπεζών και την αντίσταση στην τρόικα. Η επίθεση, σε αυτό το επίπεδο, λειτουργούσε με το διαχωρισμό του προέδρου από τις θέσεις του: έτσι, όταν επέμενε για τις ευθύνες των τραπεζών, ή όταν αρνιόταν να δεχθεί μέτρα εναντίον των εργαζομένων ή να επιμένει σε διαπραγματεύσεις με την τρόικα, αυτά ήταν πλειοψηφικά στις δημοσκοπήσεις – αλλά ο ίδιος γινόταν στόχος επίθεσης, ώστε να δαιμονοποιηθεί ως υποστηρικτής και να αποδυναμωθούν είτε οι θέσεις, είτε η ευρύτερη κοινωνική συμμαχία που τις στήριζε. Σε αυτό το πλαίσιο, το ότι υπήρχε ένα είδος κρυμμένης αριστερής ψήφου, φάνηκε να είναι γεγονός.

Τη δεύτερη Κυριακή, ο Μαλάς, ως υποψήφιος της αριστεράς, κατάφερε να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ - ακόμα και πολλούς που απείχαν στον πρώτο γύρο- αλλά ακόμα πιο εντυπωσιακά φάνηκε να προσελκύει την πλειοψηφία των ψηφοφόρων της ΕΔΕΚ και μερίδας της κεντροαριστεράς του ΔΗΚΟ, αλλά ενδεχομένως και από άλλους που ένοιωθαν να μην τους αγγίζει η προσπάθεια αντί-αριστερής υστερίας. Από τα ποσοστά του πρώτου γύρου, που δεν ψήφισαν ούτε Μαλά, ούτε Αναστασιάδη, ο Μαλάς πήρε 15.6%, ενώ ο Αναστασιάδης περιορίστηκε στα 12%. Έτσι, αν στον πρώτο γύρο, το ζήτημα ήταν η συσπείρωση για να αντισταθεί το κάστρο της αριστεράς, ο δεύτερος γύρος είχε και τα χαρακτηριστικά της εμφάνισης της διάχυσης της αριστεράς και προς το κέντρο – μια ανάποδη διαδικασία του τί έγινε στον πρώτο γύρο, όταν αντιδεξιές τάσεις του ΑΚΕΛ ψήφισαν Λιλλήκα.

Σε ένα ιστορικό πλαίσιο, είναι εντυπωσιακό στατιστικά ότι η αριστερά συσπείρωσε ποσοστά ανάλογα του τί πήρε σε άλλες εποχές μόνη της: στις βουλευτικές του 1970, όταν υπήρχε και οριζόντια ψήφος το ΑΚΕΛ εκτός από 33% σε κομματικούς ψήφους πήρε και 10% επιπλέον σε ψήφους άλλων κομμάτων. Ανάλογο ποσοστό 44% πήρε και ο Βασιλείου το 1993, στον πρώτο γύρο.

Τα ΜΜΕ, σε αυτό το πλαίσιο, αναγκαστικά βρέθηκαν μπροστά στα όρια της επιβολής τους – και τη δύναμη που έχει η κυπριακή καθημερινότητα να αντιστέκεται. Η θεωρία των «δύο ροών επικοινωνίας» ερμηνεύει τέτοια φαινόμενα ως εστιασμένα στο γεγονός ότι μια μεγάλη μερίδα ατόμων δεν πιστεύει τα ΜΜΕ - χωρίς να είναι σίγουρη γιατί, αλλά διατηρεί μια καχυποψία - και αναζητεί, όταν πρέπει, να πάρει μια απόφαση, απόψεις από τον περίγυρό της. Και σαφώς, η αριστερά κατάφερε να διατηρήσει ένα ισχυρό δίκτυο στην καθημερινότητα. Και να αναδείξει μια νέα γενιά ακτιβιστών στο χώρο της από την νεολαία, που φάνηκε να παίρνει την πρωτοβουλία.

Θα πρέπει να αναμένεται και στο ΑΚΕΛ ένα εσωτερικός διάλογος – ήδη κυκλοφορούν φήμες για αναμέτρηση οπαδών του Κατσουρίδη και του Α. Κυπριανού, είτε στο κανονικά προγραμματισμένο συνέδριο, είτε σε ένα έκτακτο.

Για το copy paste και τα εισαγωγικά

Anef_Oriwn

[πριν να ετοιμάσει τη δική του αξιολόγηση]

Πέμπτη 28/2/2013