Ανάρτηση 20/2009 (κυπριακή, ιστορική, ανθρώπινη και αντιπολεμική*) – «Η ουσία για μένα είναι τι θα γίνει στο μέλλον» (Πέτρος Σουππουρής).

[* - Επέλεξα να χρησιμοποιήσω τη λέξη “αντιπολεμική”, αντί της λέξης “ειρηνική”, γιατί πιστεύω ότι η πρώτη λέξη εκφράζει πιο έντονα και πιο δυνατά τα μηνύματα ενάντια στον πόλεμο, το μίσος και το διχασμό, τα οποία επιθυμώ να μεταφέρω μέσα απ’ αυτή την ανάρτηση].

Πηγές:
1. “Χαραυγή” – 8/5/2009. Link: http://www.haravgi.com.cy/site-article-24934-gr.php
2. “Πολίτης” - 8/5/2009. Link: http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=870251&-V=archivearticles

Ατενίζοντας το μέλλον με πόνο, αλλά χωρίς μίσος!
Την ερχόμενη Κυριακή 10 του Μάη, τα αδέλφια Πέτρος και Κώστας Σουππουρής, από το Παλαίκυθρο (σημ.: κατεχόμενο χωριό της Μεσαορίας κοντά στην Κυθρέα), κηδεύουν στη Λευκωσία (35 σχεδόν χρόνια μετά τη δολοφονία τους) πέντε από τα έξι μέλη της οικογένειάς τους. Τούτοι δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από νεαρούς Τουρκοκυπρίους το πρωί του Σαββάτου της 17ης Αυγούστου του 1974, κατά τη διάρκεια της μαζικής σφαγής άμαχων Ελληνοκυπρίων στο κατεχόμενο χωριό Παλαίκυθρο της επαρχίας Λευκωσίας.
Tα λείψανα του Ανδρέα Σουππουρή (πατέρας, 48 ετών), της Αρετής Σουππουρή (μητέρα, 39 ετών), του Δημητράκη Σουππουρή (αδελφός, 6 ετών), της Ιουλίας Σουππουρή (αδελφής, 2 ετών) και της Θέκλας Σουππουρή (θείας, 47 ετών) εντοπίστηκαν πρόσφατα σε ομαδικό τάφο στο Παλαίκυθρο μαζί με άλλα δώδεκα άτομα που δολοφονήθηκαν στο ίδιο περιστατικό και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA στα πλαίσια των εργασιών που διεξάγει η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ).

Πρόκειται για την τρίτη «οικογενειακή κηδεία» θυμάτων της σφαγής στο Παλαίκυθρο. Πριν από μερικούς μήνες οι οικογένειες Λιασή και Ιωάννου κήδεψαν τους δικούς τους ανθρώπους, οι οποίοι δολοφονήθηκαν το μαύρο πρωινό της 17ης Αυγούστου του 1974. «Πέρασε πολύς χρόνος, όμως το πιο σημαντικό είναι ότι τα λείψανα των δικών μας έχουν βρεθεί», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Πέτρος Σουππουρής, πιλότος σήμερα στις Κυπριακές Αερογραμμές, ο οποίος μαζί με τον Γιώργο και τη Γιαννούλα Λιασή, ήταν ένας από τους τρεις τραυματίες που κατάφεραν να επιζήσουν παρά τα πολλαπλά τραύματα που τους προκάλεσαν οι σφαίρες των δολοφόνων. «Είναι πολύ βασικό το ότι γίνεται η κηδεία. Τουλάχιστον ξέρουμε τι έγινε», προσθέτει ο Κώστας Σουππουρής, ο οποίος υπηρετεί σήμερα στην Αστυνομική Δύναμη και που κατάφερε τη στιγμή του περιστατικού να ξεγλιστρήσει από τα χέρια των δολοφόνων. Θεωρεί ωστόσο πως «σίγουρα η στιγμή της κηδείας θα είναι συναισθηματικά πιο φορτισμένη».

Πώς έγινε το έγκλημα
Όπως διηγείται ο Πέτρος, στις 15 Αυγούστου του 1974, μια μέρα μετά την έναρξη της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής, 3-4 νεαροί Τουρκοκύπριοι πήραν τις αγελάδες από τη φάρμα του Ανδρέα Σουππουρή. Δυο μέρες μετά, το πρωί της 17ης Αυγούστου, ημέρα Σάββατο, οι ίδιοι Τουρκοκύπριοι επέστρεψαν στο σπίτι του Ανδρέα Σουππουρή στο οποίο είχαν βρει καταφύγιο συνολικά 23 άτομα. «Μας έβγαζαν σιγά-σιγά από το σπίτι, τον πατέρα μου, τη μητέρα μου, την οικογένεια Λιασή. Ο αδερφός μου κατάφερε να διαφύγει και πήγε στο σπίτι της γιαγιάς. Εγώ και ο αδελφός μου, ο Γιάννης, του οποίου τα λείψανα δεν έχουν βρεθεί ακόμα, βγήκαμε τελευταίοι. Αυτοί συνέχισαν και πυροβολούσαν. Ο ένας μας έβγαλε έξω και οι άλλοι συνέχισαν να πυροβολούν. Τραυματίστηκα κι εγώ. Μετά από 1-2 ώρες ήρθε ο τουρκικός στρατός και μας περιέθαλψαν. Τις επόμενες μέρες συνάντησα τον αδελφό μου τον Κώστα και τις θείες μου. Μετά από λίγες μέρες μας μετέφεραν όλους στο σχολείο της Βώνης (σημ.: γειτονικό χωριό) και μετά από ένα μήνα ήρθαμε στις ελεύθερες περιοχές».Την ώρα που οι Τουρκοκύπριοι οδηγούσαν τα θύματα στην αυλή του σπιτιού όπου και τα δολοφονούσαν, ο Κώστας Σουππουρής, «ίσως από φόβο, ίσως από ένστικτο», όπως αναφέρει ο ίδιος, έτρεξε τη στιγμή που οι Τουρκοκύπριοι πυροβολούσαν, προς το πλάι του σπιτιού. «Πήδηξα πάνω από τον τοίχο του σπιτιού και κατευθύνθηκα μέσα από τα χωράφια προς το κέντρο του χωριού. Έφτασα στο παρεκκλήσι όπου συνάντησα τις θείες μου. Τους εξήγησα τι έγινε, αυτές προσπάθησαν να με καθησυχάσουν. Αυτά έγιναν το πρωί. Μετά το μακελειό, γύρω στο μεσημέρι όταν ο τουρκικός στρατός μπήκε στο χωριό, μετέφεραν τους τραυματίες σε άλλο σπίτι. Το απόγευμα της ίδιας μέρας μάζεψαν όλο το χωριό στο σπίτι του Τουρουρού όπου και βρήκα τον αδερφό μου. Τους άλλους, τον Γιώργο και τη Γιαννούλα Λιασή τους είχαν φύγει».

Η κηδεία δεν είναι ο επίλογος της τραγωδίας
Η κηδεία της ερχόμενης Κυριακής δεν θα αποτελέσει ωστόσο τον επίλογο της τραγωδίας για την οικογένεια Σουππουρή καθώς στον ομαδικό τάφο βρέθηκαν όλα τα λείψανα των θυμάτων της σφαγής του Παλαίκυθρου εκτός από ένα. Του εννιάχρονου τότε Γιάννη Σουππουρή, αδελφού του Πέτρου και του Κώστα. «Στον τάφο βρέθηκαν όλοι μαζί, και η οικογένειά μας και η οικογένεια Λιασή και η οικογένεια της Μαργαρίτας Λιασή, εκτός από τον αδελφό μου τον Γιάννη που ήταν εννιά χρονών», διηγείται ο Πέτρος και αναφέρει πως με βάση τα όσα τους ανέφεραν οι συγχωριανοί τους, ο αδελφός τους όντως πέθανε κατά τη διάρκεια της σφαγής. «Όμως δεν ξέρουμε πού κατέληξε το πτώμα. Ελπίζουμε να βρεθούν κάποιοι Τούρκοι στρατιώτες που να δώσουν πληροφορίες για να μπορέσουμε να τους βρούμε» προσθέτει και συνεχίζει τη διήγηση: «Όταν πέσαμε από τους πυροβολισμούς, ο αδελφός μου ο Γιάννης βρισκόταν δίπλα μου επί ώρες. Δεν είμαι σίγουρος αν ζούσε αλλά δεν μου φάνηκε να κινείται, ήταν βαριά πληγωμένος, είχε πληγωθεί βαριά και στο μάτι. Μετά όταν πήγαμε στο σπίτι του Τουρουρού, ο Νίκος ο Τουρουρού που ήταν τότε στην ηλικία μου, μας είπε ότι στην αρχή είχε δει τον αδελφό μας να αναπνέει, όμως μετά τον είδε νεκρό». «Ρωτήσαμε τον άνθρωπο που μετέφερε τα πτώματα των δικών μας, όμως δεν μπορούσε να θυμηθεί πόσους έθαψε, ούτε αν κάποιο πτώμα έπεσε την ώρα της μεταφοράς», προσθέτει ο Κώστας.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει μεταφέρει στα δυο αδέλφια η ΔΕΑ, το λείψανο του αδελφού τους ενδεχομένως να βρίσκεται σε ένα άλλο ομαδικό τάφο ο οποίος βρίσκεται στο Παλαίκυθρο προς την πλευρά του χωριού Ενώ Μετόχι (σημ.: άλλο χωριό της περιοχής). «Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο τάφος είναι δύσκολο να ανοιχτεί επειδή φαίνεται πως βρίσκεται κάτω από αυτοκινητόδρομο», εξηγεί ο Πέτρος.

«Το μεγαλείο της ψυχής είναι να μάθει κανείς να συγχωρεί»
Για τους ενόχους αυτού του εγκλήματος ο Πέτρος σημειώνει πως παρόλο που γνωρίζει ότι κάποιοι τους γνωρίζουν, ο ίδιος δεν ρώτησε ούτε καν τα ονόματά τους. «Η ουσία για μένα είναι τι θα γίνει στο μέλλον» αναφέρει. «Φυσικά οι εγκληματίες δεν παύουν να είναι εγκληματίες. Όμως η ουσία παραμένει το μέλλον και τι θα επιλέξουμε ως Κύπριοι. Να συνεχίσουμε τη βεντέτα και τους σκοτωμούς ή να ενημερωθούμε γι’ αυτά που έγιναν και να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το γιατί έγιναν; Εγώ επέλεξα το δεύτερο». «Το μεγαλείο της ψυχής είναι να μάθει κανείς να συγχωρεί», προσθέτει ο Κώστας, σημειώνοντας πως «παρόλο που ίσως να μη μπορέσει κάποιος να συγχωρήσει τους εγκληματίες, εντούτοις πρέπει να μάθει να κοιτάζει μπροστά». «Το έγκλημα έγινε και ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Εγώ πιστεύω πως επειδή αυτοί που σκότωσαν τους δικούς μας ήταν νεαροί 17-18 χρονών, ίσως να μην σκέφτηκαν και πολύ πριν προχωρήσουν σε αυτές τις ωμότητες», αναφέρει, υποδεικνύοντας πως δεν πρέπει να ξεχνιέται και το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία των Τ/κ προωθούσε αυτές τις ενέργειες, δηλαδή, την εκκαθάριση και τη μετακίνηση των Ε/κ από τα κατεχόμενα προς τις ελεύθερες περιοχές.

Από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα μόνο ο Πέτρος έχει επισκεφτεί το Παλαίκυθρο. «Πήγα στο σπίτι μου τρεις φορές. Πήγα και με την οικογένεια μου και τα παιδιά μου». «Όταν σου κλέψουν το σπίτι σου, σου κλέβουν τις αναμνήσεις σου».
Ευτυχώς, όπως δήλωσε ο ίδιος, κατά τις επισκέψεις του στο Παλαίκυθρο δεν «ξαναέζησε» το περιστατικό. «Νομίζω ότι η ζωή μας μετά το περιστατικό όταν ζήσαμε με τις θείες μας, μας βοήθησε να το ξεπεράσουμε» προσθέτει.

«Ελπίζουμε αυτό που έγινε να μην ξαναγίνει»

Σήμερα, 35 χρόνια μετά, οικογενειάρχες πλέον και οι δυο - τρία παιδιά έχει ο Κώστας και δυο ο Πέτρος - κι ενώ ετοιμάζονται να κηδέψουν τα λείψανα των δικών τους, η μόνη τους έννοια και ελπίδα είναι να μην επαναληφτούν τα γεγονότα του 1963 -1974. «Ελπίζουμε αυτό που ζήσαμε εμείς να μην ξαναγίνει, έτσι ώστε τα παιδιά μας να μην ζήσουν κάτι τέτοιο», λέει ο Κώστας. «Ελπίζουμε αυτό που έγινε να μην ξαναγίνει και τα λάθη που έγιναν από ορισμένους συμπολίτες και από τις δυο πλευρές να μας γίνουν μάθημα. Μόνο αυτό ελπίζουμε», συμπληρώνει ο Πέτρος.

Σχόλια Ιστολόγου:
Κηδείες (ή ενταφιασμοί) οστών (ή λειψάνων) ήδη γνωστών (ελληνοκυπρίων) νεκρών της τουρκικής εισβολής ή νεκρών αγνοούμενων του 1974, έχουν ήδη γίνει αρκετές.
Με το έργο που επιτελεί εδώ και κάποια χρόνια η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ), (μέσα από εκταφές και ταυτοποιήσεις οστών) έχει επιτευχθεί η αποκάλυψη της ταυτότητας και η επίσημη πλέον κηδεία πολλών αγνοουμένων, τόσο ελληνοκύπριων όσο και τουρκοκύπριων.

Πάντοτε σε τέτοιες περιπτώσεις, θυμάμαι την πρώτη φορά παρέστηκα σε τέτοια κηδεία (νομίζω ήταν πριν καμιά δεκαριά χρόνια σε κάποια κοινότητα των Κοκκινοχωρίων). Ήταν μάλιστα κι από τις πρώτες κηδείες που είχαν γίνει (μετά από ταυτοποίηση οστών), ίσως η δεύτερη ή η τρίτη, και αφορούσε τον ενταφιασμό των οστών 4 έφεδρων στρατιωτών. (Λόγω κάποιου μακάβριου παιχνιδιού της μοίρας έτυχε και οι 4 νεκροί να είναι, με τον άλφα ή βήτα τρόπο, συγγενείς μου). Ήταν και κοινό μυστικό όμως ότι οι έφεδροι στρατιώτες εκείνοι (οι τρεις παντρεμένοι με παιδιά) είχαν σκοτωθεί (σε άνιση μάχη με τα τουρκικά στρατεύματα) στον Άγιο Παύλο στην Λευκωσία κατά το δεύτερο γύρο της τουρκικής εισβολής και είχαν ταφή (νομίζω) στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Τους είχαν μάλιστα γραμμένους και στους καταλόγους των Αγνοουμένων ενώ λίγο πολύ ΟΛΟΙ γνώριζαν ότι ήταν σκοτωμένοι – άλλη θλιβερή ιστορία κι αυτή με τους καταλόγους των Αγνοουμένων.

Επέλεξα (σήμερα) να αναφερθώ σ’ αυτήν τη συγκεκριμένη (θλιβερή και τραγική) ιστορία (της άγριας και εν ψυχρώ δολοφονίας) της οικογένειας Σουππουρή, γιατί τα δύο αδέλφια, Πέτρος και Κώστας Σουππουρής, εκπέμπουν μέσα από τον πόνο τους και το μεστό τους λόγο, ένα αισιόδοξο και βαθιά ανθρώπινο μήνυμα συμφιλίωσης και ειρηνικής συνύπαρξης, πέραν και μακράν από μίση, πάθη, εκδικήσεις και εθνικιστικές εξάρσεις.Επιπρόσθετα να αναφέρω ότι ο Πέτρος Σουππουρής έχει συμμετάσχει και σε κοινές εκδηλώσεις ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων για τους αγνοούμενους και των δύο κοινοτήτων και σε κοινά μνημόσυνα των σκοτωμένων, δολοφονημένων και σφαγιασθέντων ένθεν κι ένθεν! Οι ενέργειες αυτές αποτελούν κι ένα ηχηρό χαστούκι προς όλους όσους θέλουν να καλλιεργήσουν το μίσος και το διαχωρισμό μεταξύ ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων.

Anef_Oriwn
Παρασκευή 8/5/2009