Ανάρτηση 32/2009 (κυπριακή, πολιτική και ομοσπονδιακή) – Μερικές σκέψεις και προβληματισμοί από μια συνέντευξη (του Τουμάζου Τσιελεπή). UPDATE!

[Την περασμένη Κυριακή, 21 του μηνός, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αλήθεια” μια συνέντευξη του Τουμάζου Τσιελεπή, διεθνολόγου και μέλους της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ καθώς και της διαπραγματευτικής ομάδας για το κυπριακό κι ένας εκ των στενότερων συνεργατών του Προέδρου Χριστόφια.
(Σημ.: Η συνέντευξη δόθηκε στην δημοσιογράφο της εφημερίδας Κατερίνα Ηλιάδη – link: http://alithia.com.cy/alithia_v2/front-end/main.php?action=nptext&page=&design=default&nptext_id=38878)

Παρ’ όλο που έχει ήδη γίνει αναφορά, ακόμα και ανάρτηση της συνέντευξης και σ’ άλλα blogs, εν τούτοις θα προχωρήσω κι εγώ να παραθέσω παρακάτω εκτεταμένα αποσπάσματα της. Η συνέντευξη είναι άκρως ενδιαφέρουσα καθώς σ’ αυτήν ο Τσιελεπής με ορθολογιστική σκέψη και με επιχειρήματα δίνει απαντήσεις (ανεξάρτητα αν κάποιος τις δέχεται ή όχι) πάνω σε πολλά ερωτήματα και ζητήματα που έχουν σχέση με την (πιθανή) ομοσπονδιακή λύση στο κυπριακό. Π.χ. τι εστί ομοσπονδία και πως λειτουργεί σήμερα στις χώρες που εφαρμόζεται, τι είναι πολιτική ισότητα (κάτι που απαντάμε σ’ όλες τις Ομοσπονδίες), τι είναι διζωνικότητα, γιατί ο χρόνος λειτουργεί σε βάρος μας ή γιατί δεν αποδεχόμαστε την “παρθενογένεση”.

Στο τέλος του κειμένου (και με αφορμή τα όσα λέει ο Τουμάζος Τσιελεπής) θα καταθέσω (σε δεύτερη φάση γιατί ο χρόνος μου είναι περιορισμένος) και κάποιες δικές μου (διαχρονικές πλην αιρετικές) σκέψεις, βασικά σε σχέση με τη διαδικασία των συνομιλιών, που όπως γίνεται είναι καταδικασμένη να μετατρέπεται σε μια αντιπαλότητα και σ’ ένα παζάρι μεταξύ των οικονομικών ελίτ των δύο κοινοτήτων για το ποια θα έχει το πάνω χέρι σε μια πιθανή λύση του κυπριακού! (Θα αναφερθώ πιο αναλυτικά στα σχόλια).
Μέσα σε αγκύλες [...] και με κόκκινα γράμματα θα παραθέσω κάποια αλλά μικρά (δικά μου και πάλι) σχόλια για επιμέρους ζητήματα.
Βασικά και κυρίως, πιστεύω ότι η συνέντευξη διασαφηνίζει πολλά ζητήματα και απορίες για την Ομοσπονδία και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ένα καλοπροαίρετο διάλογο πάνω σ’ αυτό το καυτό θέμα].


Τουμάζος Τσιελεπής – “Το τέλος της παρθενογένεσης”

- Γιατί το 80% των Ε/κ να δεχτεί λύση Ομοσπονδίας με το 20% των Τ/κ;

Τ. Τ.: Διότι αυτή τη στιγμή έχουμε μπροστά μας τη διχοτόμηση. Προσπάθεια μας είναι να άρουμε τη διχοτόμηση, την κατοχή, να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των εκτοπισμένων, οι βασικές ελευθερίες και όλα τα συναφή. Ξέρετε, πολλές φορές μου δημιουργείται η εντύπωση ότι ξεχνούμε ότι είμαστε σε συνθήκες κατοχής. Ακούω να λέγεται ότι «εγώ δεν μπορώ να δεχθώ αυτή τη λύση, δεν μπορώ να δεχθώ λύση που διχοτομεί την Κύπρο». Κανένας δεν μπορεί να δεχθεί λύση που διχοτομεί την Κύπρο. Ξεχνούμε όμως ένα πράγμα. Δεν έχουμε τώρα μια ενωμένη Κύπρο και προσπαθούν κάποιοι να μας φέρουν μια λύση που πιθανόν να μας διχοτομεί. Έχουμε μια διχοτομημένη Κύπρο και προσπαθούμε να την επανενώσουμε, και αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά. Η ιδανική λύση είναι, βεβαίως, απολύτως εφικτή μέσα στις βιβλιοθήκες των ερευνητών, αλλά στην πολιτική ζωή δεν είναι έτσι που παίζεται το παιγνίδι. Άρα, λοιπόν, το δίλημμα που έχουμε μπροστά μας είναι αν μας βολεύει η σημερινή κατάσταση ή αν θέλουμε να επανενώσουμε τον τόπο μας και, βεβαίως, για να τον επανενώσουμε χρειάζεται ένας συμβιβασμός. Ένας συμβιβασμός λογικός, ένας συμβιβασμός ισορροπημένος, όχι παράδοση στις ορέξεις της Τουρκίας όπως θα έλεγαν κάποιοι. Το κίνητρο ημών των Ε/κ [όλων;] είναι να επανενώσουμε την πατρίδα μας, να φέρουμε ειρήνη στο νησί και αυτό θα φέρει πολύ μεγάλα πλεονεκτήματα [πρώτα και κύρια οικονομικά καθώς η οικονομία αποτελεί την κινητήρια δύναμη για όποια πρόοδο και εξέλιξη] και για τις δύο κοινότητες.

- Γιατί εμείς να συμβιβαστούμε σε λύση Ομοσπονδίας και όχι οι Τούρκοι με τους Κούρδους για παράδειγμα;

Τ. Τ.: Εμείς πρέπει να δούμε την κατάσταση που αντιμετωπίζουμε εδώ στην Κύπρο. Επιλέγουμε Ομοσπονδία, ενώ έχουμε μπροστά μας να επιλέξουμε ποια είναι η κατάλληλη πολιτειακή δομή; Ασφαλώς όχι. Αν ήταν έτσι, θα επιλέγαμε το ενιαίο κράτος, για πολλούς και διάφορους λόγους. Ο λόγος ακριβώς για τον οποίο μιλούμε για Ομοσπονδία είναι διότι είναι ο μόνος προσφερόμενος πολιτειακά τρόπος για να επανενώσουμε αυτό το νησί. Η ομοσπονδία είναι η χρυσή τομή μεταξύ των κεντρομόλων δυνάμεων που θέλουν ένα κράτος – γιατί η Ομοσπονδία είναι ένα κράτος – και των φυγόκεντρων δυνάμεων που θέλουν δύο κράτη, γιατί η Ομοσπονδία δεν είναι δύο κράτη αλλά δίνει μία ευρεία αυτονομία. Απ’ εκεί και πέρα, για να επιδιώκεις το ενιαίο κράτος πρέπει να έχεις πολιτικά το πάνω χέρι, πρέπει ΝΑ μπορείς να περάσεις αυτή τη λύση. Άρα, λοιπόν, η Ομοσπονδία είναι ο προσφερόμενος τρόπος για να επανενώσουμε τη χώρα και το λαό μας και η πραγματική μας επιλογή – το λέω αυτό όχι για να θέσω οδυνηρά διλήμματα όπως διαμαρτύρονται κάποιοι, αλλά ως μια πραγματικότητα – δεν είναι μεταξύ ενιαίου κράτους και Ομοσπονδίας. Το ενιαίο κράτος είναι πλέον ανέφικτο μετά από όσα έχουν μεσολαβήσει, όχι μόνον διότι δεν θα το δεχτούν ποτέ οι Τ/κ και η Τουρκία, αλλά ούτε η διεθνής κοινότητα θα μας κατανοήσει. Το μοιραίο αποτέλεσμα της επιδίωξης για ενιαίο κράτος είναι να μείνουμε όπως είμαστε – προς το παρόν να μείνουμε όπως είμαστε, διότι τίποτε δεν μένει στάσιμο… ή με πόλεμο να απελευθερώσουμε τη χώρα μας. [Ποιος θα τον κάνει τον πόλεμο όμως ...]

- Ποιος μπορεί να μας εγγυηθεί ότι θα αντέξει στο χρόνο η Κυπριακή Ομοσπονδία;

Τ. Τ.: Το ίδιο ερώτημα μπορεί να μπει και στο ποιος μας εγγυάται μιαν οποιαδήποτε λύση. Το ‘60 δεν είχαμε ομοσπονδιακή λύση, είχαμε λύση ενιαίου κράτους και είδατε τι έγινε. Άρα, λοιπόν, δεν εξαρτάται μόνον από την πολιτειακή δομή το αν θα αντέξει μια ρύθμιση, αλλά είναι κυρίως ζήτημα πολιτικής απόφασης και βούλησης. Εάν εμείς οι ίδιοι το πάρουμε απόφαση ότι θα συμβιώσουμε σε έναν τέτοιο κράτος, τότε η λύση θα λειτουργήσει. Βεβαίως, έχει μεγάλη σημασία η λειτουργικότητα της ίδιας της συμφωνίας. Διότι, φανταστείτε να υπογράψουμε μία συμφωνία, να έχουμε και εμείς και εκείνοι την καλή βούληση να λειτουργήσει, και να μας εμποδίζει η ίδια η συμφωνία. Άρα, λοιπόν, καταλήγουμε στο ότι εγγύηση δεν μπορεί να υπάρξει με οποιαδήποτε λύση, αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο να είναι λειτουργική αφ’ εαυτής η λύση που θα βρούμε. Πρέπει, επίσης, να είμαστε ακόμα πιο προσεκτικοί στο ότι πρέπει να σεβαστούμε αυτή τη λύση εμείς και εκείνοι.

.....................................................

- Η πλευρά μας αντιλαμβάνεται την πίεση του χρόνου, δηλαδή ότι υπάρχουν φυσικά χρονοδιαγράμματα;

Τ. Τ.: Στο παρελθόν έχουν γίνει επανειλημμένες προσπάθειες λύσης του Κυπριακού ενόψει κάποιων προσφερόμενων συγκυριών, και απέτυχαν όλες. Τι προσπαθώ να πω. Έχουμε πλήρη επίγνωση ότι ο χρόνος δεν δουλεύει υπέρ μας, γιατί αυτή είναι και η φύση του Κυπριακού. Εννοώ, πως ό,τι έχουν να πάρουν οι Τ/κ με τη λύση του Κυπριακού, μπορούν να το πάρουν και σε χίλια χρόνια. Είναι η επιστροφή στο κράτος, στην Κυπριακή Δημοκρατία και στους θεσμούς. Αυτά δεν χάνονται με την πάροδο του χρόνου. Τα δίνεις και τελειώνει. Ό,τι έχουμε να πάρουμε εμείς όμως – και να πάρει φυσικά όλος ο κυπριακός λαός, αλλά τώρα μιλώ χωριστά για τις κοινότητες – είναι εδάφη και περιουσίες. Και αυτά δεν νομίζω ότι με την πάροδο του χρόνου μένουν έτσι ανεπηρέαστα ό,τι και να λέμε εμείς. Βεβαίως το δικαίωμα είναι εκεί, αλλά υπάρχει και η πραγματική ζωή, που δυσκολεύει συνεχώς την άσκηση του δικαιώματος της απόκτησης εδαφών και περιουσιών. Έχουμε και το πρόβλημα του εποικισμού. Και αυτό με την πάροδο του χρόνου δυσκολεύει. Ποιος θα έρθει αύριο να θεωρήσει έποικους αυτούς που τα παιδιά και τα εγγόνια τους, και πολλές φορές και οι ίδιοι, θα έχουν γεννηθεί εδώ; Άρα, λοιπόν, καταλαβαίνουμε τι σημαίνει η πάροδος του χρόνου. Από την άλλη όμως, δεν μπορεί με τη λογική του ότι, επειδή τον Δεκέμβρη θα συμβεί το άλφα ή το βήτα, πρέπει οπωσδήποτε να βρεθεί λύση ως τον Δεκέμβρη. Αυτό δεν εξαρτάται από εμάς, αυτό εξαρτάται και από την άλλη πλευρά και έχω την εντύπωση ότι απευθύνεται κυρίως στην Τουρκία, γιατί εκείνη είναι το πραγματικό εμπόδιο.
Η λειτουργία της ομοσπονδιακής λύσης είναι κυρίως ζήτημα βούλησης «Όλα αυτά που λέγονται, ότι ο νέος συνεταιρισμός σημαίνει κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.λπ., είναι εντελώς ανυπόστατα»
Σύμφωνα με τον Τουμάζο Τσιελεπή, ο όρος συνεταιρισμός δεν υπάρχει ούτε στο διεθνές δίκαιο, ούτε στο συνταγματικό δίκαιο. Υποστηρίζει δε, ότι όλα αυτά που λέγονται, δηλαδή ότι ο συνεταιρισμός σημαίνει κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.λπ., είναι εντελώς ανυπόστατα. «Εκείνα που καθορίζουν το αν θα έχουμε συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι το αν οι συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι στη θέση τους με τη λύση, αν η συμμετοχή της σε διεθνείς οργανισμούς θα είναι εκεί και δεν θα χρειασθεί να ξαναϋποβάλουμε αίτηση», εξηγεί. Ο ειδικός σύμβουλος του πρόεδρου της Δημοκρατίας τονίζει ότι ο συνεταιρισμός είναι ζήτημα εσωτερικής πολιτειακής ρύθμισης, η οποία δεν επηρεάζει τη συνέχεια του κράτους στο διεθνές δίκαιο. «Όλοι καταλαβαίνουν πως όταν μιλούμε για συνεταιρισμό, εννοούμε ότι το κράτος μας είναι δικοινοτικό, όπως ήταν και το ‘60 και όπως θα ξαναγίνει με την επιδιωκόμενη λύση του Κυπριακού. Εκτός κι αν είναι αυτό που μας ενοχλεί. Άρα εμείς να μην σπεύδουμε τόσο εύκολα να καταργούμε την Κυπριακή Δημοκρατία. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι ένα κρύσταλλο, που άμα το ρίξεις κάτω θα σπάσει», σημειώνει. Ο κ. Τσιελεπής υποστηρίζει ακόμα ότι για να αποαναγνωριστεί η Κυπριακή Δημοκρατία χρειάζεται μία σειρά από πάρα πολλές προϋποθέσεις, με πρώτη και κυριότερη τη δική μας βούληση. «Όταν εμείς λέμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι εκεί και οτιδήποτε υπογράψουμε δεν σημαίνει κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτό μετρά πάνω απ’ όλα. Βεβαίως, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο τι αποδεχόμαστε, αλλά το να καταργούμε την Κυπριακή Δημοκρατία με κάθε λέξη, και κάθε κόμμα, και κάθε τελεία, έχω την εντύπωση ότι είμαστε εκτός διεθνούς νομικής πραγματικότητας και δεν προσφέρουμε καλή υπηρεσία», επισημαίνει.

- Τι είναι Ομοσπονδία σε αδρές γραμμές;

Τ. Τ.: Τα κράτη, αν τα εξετάσουμε από τον τρόπο που διαχωρίζονται και λειτουργούν εδαφικά, χωρίζονται σε ενιαία και σε ομοσπονδιακά. Άρα Ομοσπονδία είναι μια μορφή πολιτειακής δομής. Η άλλη είναι το ενιαίο κράτος. Υπάρχουν σήμερα καμιά εικοσαριά ομοσπονδιακά κράτη στον κόσμο, τα οποία όμως καταλαμβάνουν σχεδόν τη μισή έκταση του πλανήτη και στα οποία ζει περίπου το 40% του πληθυσμού της γης (ΗΠΑ, Ρωσία, Καναδάς, Βραζιλία, Αργεντινή κ.ο.κ). Κατά συνέπεια, είναι μια διαδεδομένη μορφή, δεν είναι μια μορφή που αποτελεί εξαίρεση. Και όταν μιλούμε για Ομοσπονδία, εννοούμε ότι οι περιφέρειες της έχουν δικά τους όργανα εξουσίας (Βουλή, δικαστήρια, κυβέρνηση, ίσως και σύνταγμα), δεν είναι όπως τις επαρχίες του ενιαίου κράτους που υπάγονται κατευθείαν στο κέντρο. Επίσης, η Ομοσπονδία έχει και άλλα γνωρίσματα, όπως είναι η μία κυριαρχία, η μία διεθνής προσωπικότητα και η μία ιθαγένεια, γιατί είναι ένα κράτος ενωμένο, δεν είναι πολλά κράτη. Τώρα, η διαφορά της Ομοσπονδίας από τη Συνομοσπονδία είναι τεράστια, διότι στην Ομοσπονδία κράτος είναι η ίδια η Ομοσπονδία και όχι τα συστατικά της μέρη. Στη Συνομοσπονδία είναι το αντίστροφο. Κράτη είναι τα συστατικά μέρη.

- Οι πολέμιοι της Ομοσπονδίας υποστηρίζουν ότι η διζωνικότητα κάνει τη λύση ρατσιστική.

Τ. Τ.: Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχουν δυο ακριβώς ίδιες Ομοσπονδίες, αλλά κάθε μία έχει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που προαναφέραμε και τα ιδιαίτερα της χαρακτηριστικά, που απορρέουν από τους λόγους για τους οποίους ιδρύθηκε. Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Κυπριακής Ομοσπονδίας θα είναι ακριβώς η διζωνικότητα, που σημαίνει ότι στη δική μας την Ομοσπονδία θα έχουμε δύο περιφέρειες ή συνιστώσες πολιτείες ή ομόσπονδες περιοχές, δεν έχει καμία σημασία το όνομα. Επιπλέον, η κάθε μία από τις δύο περιοχές θα διοικείται από την αντίστοιχη κοινότητα. Αυτή είναι η διζωνικότητα, τελεία και παύλα. Δεν σημαίνει τίποτε άλλο η διζωνικότητα, δεν σημαίνει δύο χωριστά κράτη, δεν σημαίνει αναγκαστικές πλειοψηφίες πληθυσμού και γης και όλα τα συναφή που έθετε σε έναν βαθμό και εξακολουθεί να θέτει η τ/κ πλευρά.

- Και πώς εφαρμόζεται η πολιτική ισότητα στην κυπριακή πραγματικότητα;

Τ. Τ.: Από το 1960 υπάρχει ο δικοινοτισμός, ο οποίος είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Κυπριακής Ομοσπονδίας, όπως είναι η διζωνικότητα. Μέσα στο Σύνταγμα του ‘60 υπάρχει ο δικοινοτισμός, που σημαίνει ότι και οι δύο κοινότητες συμμετέχουν αποτελεσματικά στα κεντρικά όργανα εξουσίας και στις αποφάσεις. Το τι σημαίνει αποτελεσματική συμμετοχή είναι θέμα σκληρής διαπραγμάτευσης στην τράπεζα των συνομιλιών. Σίγουρα, όμως, υπάρχει η θέση των ΗΕ – η οποία είναι μέσα στον ορισμό του ΟΗΕ για την πολιτική ισότητα – που λέει σαφώς ότι δεν σημαίνει ίση αριθμητική συμμετοχή μέσα σε όλα τα όργανα, ούτε ότι όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία. Σημαίνει αποτελεσματική συμμετοχή στα όργανα και τις αποφάσεις, σημαίνει ότι οι δύο περιφέρειες της Κυπριακής Ομοσπονδίας να έχουν τις ίδιες αρμοδιότητες και σημαίνει ίση συμμετοχή σε μία από τις δύο Βουλές της Ομοσπονδίας (στην Άνω Βουλή, ως είθισται, που εκπροσωπεί τις περιφέρειες). Με άλλα λόγια, η πολιτική ισότητα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία σύζευξη του δικοινοτισμού που είχαμε το ‘60, με τον ομοσπονδιακό μετασχηματισμό που θα γίνει σήμερα. Αυτή είναι η πολιτική ισότητα και συμπληρώνει το παζλ των ιδιαιτεροτήτων της Κυπριακής Ομοσπονδίας.

- Γιατί απορρίπτουμε την παρθενογένεση;

Τ. Τ.: Οι ομοσπονδίες μπορούν να δημιουργηθούν με δύο τρόπους:
(α) Με συνένωση χωριστών κρατών, δηλαδή διάλυσή τους και δημιουργία ενός νέου ομοσπονδιακού κράτους, του οποίου περιφέρειες είναι τα κράτη που προϋπήρχαν (κλασσικές Ομοσπονδίες του 19ου αιώνα: ΗΠΑ, Γερμανία, Ελβετία) και,
(β) Με μετεξέλιξη ενός ενιαίου κράτους σε ομοσπονδιακό, από άποψη πολιτειακής δομής, χωρίς να προϋπάρχουν ξεχωριστά κράτη. Έτσι έχουν δημιουργηθεί σχεδόν όλες οι σύγχρονες Ομοσπονδίες (τελευταίο παράδειγμα το Βέλγιο). Έχει, λοιπόν, τεράστια σημασία ο τρόπος δημιουργίας της Κυπριακής Ομοσπονδίας, διότι αν δεχθούμε ότι η Ομοσπονδία δημιουργείται από δύο προϋπάρχοντα κράτη, δημιουργούνται υπαρκτοί κίνδυνοι απόσχισης και αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Είναι περιττό, νομίζω, να τονίσω ότι για μας η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι εκ των ων ουκ άνευ. Έκανα όλο αυτό τον πρόλογο, για να πω ότι η παρθενογένεση μπορεί να ερμηνευθεί ως δημιουργία της Ομοσπονδίας με διάλυση προϋπάρχοντων κρατών και δημιουργία ενός εντελώς νέου κράτους. Χάρη δικαιοσύνης, πρέπει να πω ότι δεν ήταν αυτή η ερμηνεία των ΗΕ όταν ατυχώς μιλούσαν για παρθενογένεση, αλλά αυτή ήταν η ερμηνεία της τουρκικής πλευράς. Και επομένως, εμείς δεν δεχόμαστε αυτή την ορολογία και σημειώνουμε το γεγονός ότι η άλλη πλευρά χαμήλωσε τους τόνους σε αυτό το ζήτημα.

Anef_Oriwn
Τετάρτη 24/6/2009


UPDATE – Προσθήκη σχολίων (25/6/2009)
Σκέψεις του Ιστολόγου (ολίγο τι αιρετικές και περιθωριακές):

O σκεπτικισμός κι ο προβληματισμός μου, αλλά και οι ενστάσεις και οι διαφορετικές προσεγγίσεις μου, για τις συνομιλίες που κατα καιρούς γίνονται (για εξεύρεση λύσης στο κυπριακό – όπως μας λαλούν), προκύπτουν (οι προβληματικές μου σκέψεις) κι έχουν να κάνουν με το ότι τούτες (οι συνομιλίες) διεξάγονται στη βάση:
Πρώτον, επίτευξης ενός δήθεν εθνοτικού συμβιβασμού μεταξύ όλων των ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων λες και οι δύο εθνοτικές κοινότητες αποτελούμε ομοιογενείς (από άποψη κοινωνικοοικονομική κυρίως) ομάδες πληθυσμού, και
Δεύτερον, διατήρησης του υφιστάμενου κοινωνικοοικονομικού (καπιταλιστικού) συστήματος.
Και λέω “δήθεν εθνοτικού συμβιβασμού” γιατί τούτο είναι φαινομενικά ορθό – ότι οι συνομιλίες διεξάγονται για την επίτευξη ενός συμβιβασμού μεταξύ των δύο εθνικών κοινοτήτων ως σύνολα. Στην ουσία όμως η αντιπαλότητα (ο “καβκάς”) αποτελεί μια ενδοκυπριακή πάλη αναμεταξύ των κυρίαρχων οικονομικά (και κατ’ επέκταση και πολιτικά) κύκλων των δύο κοινοτήτων για το ποιοι θα επικρατήσουν σ’ ένα επανενωμένο κράτος. Πως δηλ. οι επιχειρηματικές τάξεις (ή αν προτιμάτε οι οικονομικά δυνατές κοινωνικές ομάδες) που κυριαρχούν (οικονομικά και πολιτικά) στα δύο χωρισμένα (σήμερα) κομμάτια του de facto διχοτομημένου νησιού μας, και που δραστηριοποιούνται (αυτή την στιγμή) ανεξάρτητα και αυτόνομα (οι μεν από τους), αλλά και σε εξάρτηση ή/και σύμπλευση, (οι μεν τουρκοκύπριοι από/με την Τουρκία, οι δε ελληνοκύπριοι από/με τη Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα) θα καταφέρουν να έχουν και θα έχουν (η κάθε μια για τον εαυτό της) το πάνω χέρι σε περίπτωση λύσης. Αυτό στην ουσία προσπαθούν να διασφαλίσουν μέσα από τις συνομιλίες αυτοί οι κύκλοι – τα δικά τους οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα κι όχι ολόκληρου του κυπριακού λαού όπως επαίρονται (ανεξάρτητα αν η λύση θα ωφελέσει στο παρόν στάδιο και πολύ άλλο κόσμο).

Σήμερα οι Χριστόφιας και Ταλάτ, παρ’ ότι αριστεροί ή αριστερίζοντες έχουν εμπλακεί (κι αυτοί) σ’ αυτού του είδους τις συνομιλίες και στην πράξη καθίστανται άτυποι πληρεξούσιοι των κυρίαρχων οικονομικά κύκλων στις δύο κοινότητες, στοχεύοντας (μέσα από τις συνομιλίες) στην επίτευξη μιας συμφωνίας ή ενός συμβιβασμού μεταξύ αυτών των ελίτ κοινωνικών ομάδων (όπου η κάθε μια προσπαθεί να κατοχυρώσει πιο πολύ τα δικά της συμφέροντα ή να τύχει προνομιακής μεταχείρισης, είτε δικαίως είτε αδίκως.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι από τη μια η επιμονή των τουρκοκυπρίων στη διζωνικότητα (δεν αναφέρω την πολιτική ισότητα γιατί τούτη αποτελεί εκ των ως ουκ anef_ στοιχείο κάθε ομοσπονδιακού κράτους) κι από την άλλη η επιμονή των ελληνοκυπρίων για κατοχύρωση των τριών ελευθερίων (εγκατάστασης, διακίνησης και περιούσιας), αν και τούτο είναι αυτονόητο για ένα κράτος. Ακόμα η τοποθέτηση της ελληνοκυπριακής πλευράς για “οδυνηρό συμβιβασμό” (που έγινε με την επίσημη αποδοχή της λύσης της Ομοσπονδίας) αποτελεί στην ουσία συμβιβασμό της ελληνοκυπριακής αστικής τάξης (συμβιβασμό γιατί ένεκα του γεγονότος που η ελληνοκυπριακή κοινότητα είναι πολυπληθέστερη, η ελληνοκυπριακή αστική τάξη θα ήταν και κυρίαρχη σ’ ένα ενιαίο κράτος) για διαμοιρασμό της πολιτικής εξουσίας με την μειοψηφούσα τουρκοκυπριακή αστική τάξη/κοινότητα.

Από τη στιγμή που οι συνομιλίες γίνονται στη βάση της διατήρησης και περαιτέρω ενίσχυσης των ατομικο-ιδιοκτησιακών σχέσεων τα αδιέξοδα ή έστω οι δυσκολίες για συμβιβασμούς στο περιουσιακό και εδαφικό αλλά και στο διαμοιρασμό της εξουσίας, είναι αναπόφευκτες. Σίγουρα η επανένωση του τόπου δημιουργεί τις προϋποθέσεις για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη του τόπου και οφέλη για τους οικονομικά δυνατούς (εξ ου και η μερική στήριξη των κινήσεων και πρωτοβουλιών Χριστόφια για επίτευξη λύσης από μέρος της ηγεσίας του “Συναγερμού”).

Παράλληλα όμως έχουμε και τις ενδοκαπιταλιστικές συγκρούσεις (εσωτερικά μέσα στις ξεχωριστές “εθνικές” οικονομικές ελίτ), λόγω του ότι τα συμφέροντα κάποιων (οικονομικών) κύκλων (λίγων ή πολλών δεν έχει σημασία) εξυπηρετούνται από τη “μη λύση”, δηλ. τη συνέχιση του σημερινού status quo. Και συνήθως αυτοί οι κύκλοι (για να τραβήξουν και οπαδούς που θα στηρίξουν τις θέσεις τους) καταφεύγουν στον ακραίο εθνικισμό, ενώ επικαλύπτουν τις απορριπτικές τους τοποθετήσεις με μεγαλόστομες φανφάρες, κινδυνολογίες και συνομοσιολογίες.
Την ίδια ώρα οι ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ των οικονομικών ελίτ των δύο κοινοτήτων (που ποτέ δεν θα πάψουν να υπάρχουν – έστω και αν για κάποια χρονικά διαστήματα τα βρίσκουν) εγκυμονούν κινδύνους για την ανάπτυξη διασπαστικών ή αυτονομιστικών κινημάτων (όταν με το καλό επανενωθεί ο τόπος μας).

Καταλήγω λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι η προσπάθειες για εξεύρεση λύσης στη βάση των διατήρησης των υφισταμένων ατομικο-ιδιοκτησιακών ανταγωνιστικών σχέσεων (και διαχωρίζοντας το εθνικοαπελευθερωτικό στάδιο το αγώνα μας από το κοινωνικό), αν τελικά οδηγήσουν στην επίτευξη κάποιας συμβιβαστικής λύσης τούτη η λύση θα εξυπηρετεί πρώτα και κύρια τα συμφέροντα των κυρίαρχων οικονομικά κοινωνικών ομάδων και στις δύο κοινότητες.

Κι εδώ προκύπτει το βασικό ερώτημα για το ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος της Αριστεράς υπό αυτά τα δεδομένα ή γιατί η κυβερνώσα σήμερα Αριστερά (το ΑΚΕΛ) να συμμετέχει σε τέτοιες διαδικασίες που στο τέλος της ημέρας (δηλ. σε περίπτωση λύσης) εκείνοι που θα την κάνουν (οικονομικά κι άλλως πως) θα είναι οι τούτη θα εξυπηρετεί τους οικονομικά δυνατοί;

Πρώτον, η επανένωση του τόπου θα οδηγήσει και στην ουσιαστική πλέον επανένωση και των ανθρώπων (ελληνοκύπριων και τουρκοκυπρίων). Τούτο σημαίνει περιορισμό του εθνικισμού και ανοίγει τεράστιες προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη του εργατικού κινήματος πάνω σε ενιαία πλέον κυπριακή βάση, κάτι που θα το κάνει πιο δυνατό στην διεκδίκηση ριζοσπαστικών κοινωνικών αλλαγών.

Δεύτερον, και σήμερα ακόμα μια δυνατή κοινωνική στήριξη που θα έχει και τη μορφή της πίεσης (μέσα από μαζικές κοινές εκδηλώσεις από τις μη προνομιούχες κοινωνικές ομάδες) προς τους δύο συνομιλούντες ηγέτες (Χριστόφια και Ταλάτ) θα μπορούσε να διαφοροποιήσει τα πράγματα προς το προοδευτικότερο. Γι’ αυτό και επιβάλλεται η συνεχής διοργάνωση τέτοιων κοινών εκδηλώσεων για να μπορούν να μεταφέρονται στους δύο ηγέτες και τα επανενωτικά μηνύματα της κοινωνίας.

Anef_Oriwn
Πέμπτη 25/7/2009